Northwest houdt winst KLM op peil

Van onze verslaggever

AMSTERDAM

De winst per aandeel steeg in het derde kwartaal van 89 cent tot 1,08 gulden. Dat leek op het eerste gezicht amper minder dan de 1,18 gulden waarop analisten gemiddeld hadden ingezet. Maar de 50 miljoen die KLM als extra inkomsten kon boeken uit Northwest, zijn goed voor bijna 60 cent van de winst per aandeel. Toen dat besef goed doordrong op de Amsterdamse effectenbeurs, begon het aanvankelijk stabiele aandeel KLM snel te zakken. De slotkoers kwam uit op 50,40 gulden, een min van 3,50 gulden, ofwel 6,5 procent.

Uit de kwartaalcijfers van KLM blijkt dat het bedrijf 'de markt voor vracht' heeft overschat en niet langer de kosten van materiaal en personeel geforceerd laag kan houden, zoals een analist vaststelt. Dat de jaarwinst niettemin stijgt, is het gevolg van 100 miljoen die KLM in de laatste twee kwartalen boekt als extra resultaat uit Northwest. Die vijf jaar geleden nog bijna failliete maatschappij behaalt inmiddels recordwinsten.

In het verleden heeft KLM het belang van 25 procent in Northwest geheel afgeschreven, wat drie jaar geleden leidde tot een verlies van 562 miljoen gulden. Sindsdien gaat het Northwest aanmerkelijk beter. Van kwartaal tot kwartaal waardeert KLM de preferente aandelen daarom weer op. Tot verrassing van analisten gebeurde dat over de afgelopen drie maanden zelfs met 50 miljoen méér dan eerder was aangenomen.

Het resultaat uit Northwest is vooralsnog slechts een boekhoudkundige winst. De Amerikaanse maatschappij rapporteerde over 1995 een jaarwinst van 392 miljoen dollar, zo'n 640 miljoen gulden. KLM zal van die winst pas weer zijn deel gaan nemen als het lange tijd door schulden geteisterde Northwest een positief eigen vermogen heeft opgebouwd. KLM's financiële man R. Abrahamsen heeft eerder gezegd dat hij denkt dat het in 1997 zover zal zijn.

In het laatste kwartaal van het lopende, eind maart af te sluiten boekjaar zal KLM opnieuw 50 miljoen extra boeken. Dat laat, zeggen analisten, een 'wat rommelige indruk' achter. Anderen kunnen de beslissing billijken, omdat de herwaardering nu gespreid wordt: de komende vijf kwartalen zal KLM telkens een plus van 90 miljoen uit Northwest boeken, totdat de prefs weer voor 90 procent van hun waarde in de boeken staan. 'Zo voorkom je een te grote schok', zegt analist C. Estouzy van Kempen & Co.

Langs de andere kant is de winststijging van KLM, negentien miljoen meer dan over de vergelijkbare periode een jaar eerder, geflatteerd. Eind 1994 profiteerde de maatschappij nog van het feit dat geen pensioenpremies werden afgedragen. Die pension-holiday scheelde 60 miljoen. Vanaf het nu lopende kwartaal zal het beeld weer

rechtgetrokken zijn: het laatste kwartaal van het vorige boekjaar was het eerste zonder pension-holiday.

Dat KLM last heeft van tegenwind, blijkt uit het bedrijfsresultaat. Dat kwam in het derde kwartaal uit op 56 miljoen, tegen 193 miljoen in de laatste drie maanden van 1994. Over de eerste negen maanden van het lopende boekjaar liep het bedrijfsresultaat terug van 785 tot 553 miljoen. Hoewel KLM nog steeds aanzienlijk sneller groeit dan de concurrentie, wordt die groei teniet gedaan door hogere kosten en door de harde gulden.

Volgens een woordvoerder van KLM heeft de maatschappij zijn vliegtuigen zo intensief moeten gebruiken, dat extra onderhoud noodzakelijk werd. Omdat KLM daar zelf onvoldoende capaciteit voor had, moest voor 40 miljoen gulden meer aan werk worden uitbesteed dan een jaar eerder. De lage dollar kost de maatschappij nog meer. Hoewel de prijzen van tickets stijgen en een lage dollar ook een gunstig effect heeft op de brandstofkosten, kost de harde gulden KLM op jaarbasis 200 miljoen.

Over de eerste negen maanden van dit boekjaar heeft KLM een nettoresultaat behaald van 539 miljoen gulden. Dat is 20 miljoen minder dan een jaar eerder. De KLM-directie verwacht niettemin dat het jaarresultaat 10 procent beter zal zijn dan over het boekjaar 1994/'95, toen een winst van 470 miljoen gulden werd genoteerd. De prognose van 517 miljoen is alleen haalbaar dank zij de herwaardering van preferente aandelen in Northwest (waarin KLM ooit 500 miljoen dollar investeerde).