'Normaal praat je niet over geluk'
Door
'Gisteravond stond een vrouw voor me met holle ogen. Haar zoon, vertelde ze, heeft zich twee weken geleden het leven ontnomen. Ze wilde mijn boek aan haar andere kinderen geven, zodat die een beetje geluk meekrijgen. Deze ontmoeting heeft me de afgelopen 24 uur nogal beziggehouden.'
Twan Huys, presentator van het actualiteitenprogramma Nieuwsuur, publiceerde onlangs het boek Over Geluk. In navolging van de Franse verlichtingsfilosoof Rousseau, volgens Huys 'een soort briljante gek', onderzoekt hij wat geluk precies is.
En dat slaat aan, stelt Huys. Niet alleen omdat het boekje op handzaam cadeauformaat vlak voor de feestdagen verschijnt, maar vooral vanwege het onderwerp. 'Het thema roept goede gesprekken op. Geluk is iets dat altijd aanwezig is, maar waar je normaal niet over praat.'
'De Jan Modderman Stichting in Groningen vroeg me een lezing te geven. Het onderwerp mocht ik zelf kiezen. Kort daarna las ik in de New York Times een artikel van de socioloog Simon Critchley over geluk. Dat was fantastisch geschreven en leidde tot veel reacties van lezers. Toen dacht ik: dit wordt ook mijn onderwerp.
'Ik dacht: zo'n lezing trekt vast niet veel publiek. Maar de kerk zat vol en na afloop bleven mensen naar me toe komen. Ze gingen hun eigen verhalen vertellen. Ik heb kanker overwonnen, zulke dingen. Zo ontstond het idee voor dit boek.'
'Ik werd gefascineerd door dat eiland. Van het hotel hebben ze een Rousseau-museum gemaakt. Nog steeds komen daar volgelingen. Mensen hebben hun namen in de kozijnen gekerfd. Maar toen ik daar kwam, ging alles fout. Het was de klassieke misère die ontstaat als je met het gezin op vakantie gaat.'
'Nou, de volgende dag wel. Ik lag daar op bed, in die kamer waar Rousseau ooit geslapen heeft en die nog helemaal intact is. Ik heb niet dat extatische moment gehad dat hij beschrijft, maar ik begreep wat hij bedoelde, dat je alleen in stilte tot jezelf kunt komen.'
'De periode dat we in New York hebben gewoond, daar kon ik worden overvallen door geluk, omdat ik mocht meedraaien in het meest krankzinnige circus te wereld. Nu heb ik twee kinderen, van twee en vier. Die maken me elke dag weer gelukkig met kleine dingen.'
'De eerste keren was dat zo indringend dat ik terug in Nederland chagrijnig rondliep. Het sterkst had ik dat na afloop van reportagereizen in Sarajevo. Daar had ik mensen leren kennen. Het voelt als een vorm van verraad dat jij met je paspoort de hel uit kunt, terwijl zij moeten achterblijven. Tegelijkertijd: onder journalisten en hulpverleners explodeert het 's avonds. Het is alsof je zenuwen blootgelegd worden.'
'Soms wel. Tegelijkertijd is oorlogsverslaggeving een enorme industrie geworden. Ik herinner me een dorpje in Albanië. Het stond daar vol satellietschotels om de vluchtelingenstroom in Kosovo te verslaan. Net alsof er een Champions League-wedstrijd aan de gang was. Vraagt een jonge Belgische journaliste: wat is hier eigenlijk aan de hand? Toen dacht ik: het wordt tijd om afscheid te nemen van deze beat in de journalistiek.'
'Het is een verschil in positie. Dingen die ik nu doe, hebben soms een heel grote invloed op een gebeurtenis. In de aanloop naar de verkiezingen heb ik Job Cohen geïnterviewd. Dat was zijn eerste interview als partijleider en voor hem liep dat niet goed. Niet dat het mijn bedoeling was, maar dat interview ging voor hem een rol spelen in de verkiezingscampagne.'
'Los van het feit dat er altijd dingen beter kunnen, zijn we ontzettend blij met de resultaten van het programma. De kijkcijfers zijn enorm omhoog gegaan. Het omgekeerde kan ook gebeuren, dat kijkers na een restyling massaal afscheid nemen.'
'Dat is natuurlijk riskant om te zeggen. Ons programma vergt veel van de kijkers. Laatst hadden we een interview met de beste vriend van de Chinese winnaar van de Nobelprijs voor de vrede. Daarna een interview met een advocaat van Icesave, en toen nog een ander zwaar onderwerp. We doen niet aan dumbing down, toch trekken we 900.000 mensen.'
'Je wilt altijd meer primeurs. Maar de concurrentie is moordend. Soms heb je een goede golf. Rond de toestand met het CDA ging een redacteur van ons als een trein achter die politici aan. Ze kwamen allemaal in de studio. Blijkbaar zagen ze: dat programma wordt goed bekeken, je wordt daar op een andere manier geïnterviewd.'
'NOVA is een deel van mijn werkzame leven. Tegelijk is het niet erg als dat eens wordt afgestoft. Het samenvoegen van het Journaal, sport en NOVA is een goed idee geweest. Bij NOVA hadden we middenin een reclameblok van zes minuten. Dan vielen 300.000 kijkers af. Dat was heel suf.'
'Er is nu meer kruisbestuiving. Een primeur van voormalige NOVA-verslaggevers haalt nu het NOS Journaal, met een doorverwijzing naar Nieuws-uur. Dat werkt heel goed. Dankzij de samenwerking zijn we met veel meer mensen.'
'Door bezuinigingen ontkom je daar niet aan. Met Nieuwsuur zijn we iedereen een stap voor. Het zou me niets verbazen als er een fusie komt met de NOS. Kijk naar de NPS, die opging in de NTR, dat is een heel sterke omroep geworden. Ik ben daar erg voor. Er is toch niemand meer die weet welke omroep welk programma maakt?'
'Ik was voor NOVA een eenpitter in de Verenigde Staten. Als je dat bundelt met correspondenten van andere programma's, dan kun je samen een heel sterk bureau vormen. Nee, niet met minder mensen. Als elke fusie leidt tot minder mensen, heb je er niets aan.'
'Nee, ik wist niet wat er tussen haar en de hoofdredactie speelde. Clairy heeft een e-mail gestuurd met het bericht dat ze wegging. Zij kwam tot de conclusie dat het niet liep zoals het bedoeld was. Dat is jammer, want zij is een heel goede interviewer. Maar ik was daar niet bij, u stelt de vragen aan de verkeerde persoon.'
'Dat is echt onzin. Dat speelde helemaal geen rol in wat er gebeurd is. Bij Nieuwsuur is geen gebrek aan tijd. Er zijn zeven uitzendingen per week, een uur per keer, er is juist heel veel ruimte om interviews te doen. Luister, ik kan en wil hier niets over zeggen. Wij vonden het jammer dat ze wegging, c'est ça.'
'Welnee. Niet één van de presentatoren van NOVA heb je ooit kunnen betrappen op een politieke voorkeur. Met de nieuwe indeling is het goed om dat extra te benadrukken. Dan zeggen mensen prompt: NOVA was dus wel links. Maar daar is geen enkele aanleiding voor. Rechtse politici kwamen bij NOVA evenveel, zo niet vaker aan het woord dan linkse.'
'Laat ik het zo zeggen: ik ben heel blij dat ik voor Nieuwsuur werk. In de Verenigde Staten word je doodgegooid met rechtse zenders, zoals Fox. Constant het commentaar van Bill O'Reilly. Je hebt er niets aan, je houdt er geen enkel inzicht aan over. Overigens is dat in Nederland lang niet zo erg.'
'Door niet over politieke voorkeuren te spreken. Ik laat me nooit uit over stemgedrag en dergelijke. Ik vind het leuk om verslag om te doen van de wedstrijd, ik hoef zelf niet mee te spelen.'