'Norm nodig voor hoeveelheid eten in cel'

Hij zegt dit in reactie op berichtgeving in de Volkskrant over gedetineerden die klagen dat ze honger hebben. Ze vinden het nieuwe basisvoedselpakket te karig.

‘Ik ben verbaasd dat zoiets kennelijk mogelijk is in dit land’, zegt De Jonge. ‘In Europese aanbevelingen, die Nederland heeft ondertekend, staat dat gevangenisdirecteuren moeten zorgen voor voldoende eten. Ik dacht dat het vanzelfsprekend was en dat die aanbeveling bestemd was voor Oostbloklanden. Maar we moeten hier dus ook alert blijven.’

De Commissie van Toezicht van de Penitentiaire Inrichting Haarlem heeft een brief gestuurd naar het ministerie van Justitie. Daarin staat dat de toezichthouder is ‘overladen met klachten’ van gedetineerden met ‘honger’. Ook in andere gevangenissen wordt hierover geklaagd.

De Jonge: ‘De overheid moet snel uitzoeken wat de precieze omvang van dit probleem is.’

Volgens een justitiewoordvoerder valt het best mee. Er wordt minder brood verstrekt, maar als gedetineerden echt honger hebben, kunnen ze meer boterhammen krijgen, zegt hij. Waarom de praktijk in sommige gevangenissen anders is, weet hij niet. Justitie stelt dat de hoeveelheid eten gebaseerd is op richtlijnen van het Voedingscentrum.

Volgens Patricia Schutte van het Voedingscentrum heeft een volwassen man met weinig lichaamsbeweging dagelijks 2.500 calorieën nodig. ‘Dat is zes boterhammen, twee stuks fruit, 200 gram groenten, 200 gram aardappels of pasta, 125 gram vlees, 450 milliliter zuivel en anderhalve plak kaas. Voor tussendoortjes blijven dan nog 400 calorieën over.’

Dat is grofweg wat gedetineerden krijgen: dagelijks zes boterhammen, twee stuks fruit en een soort opgewarmde vliegtuigmaaltijd, als lunch. Iedere week ontvangen ze koffie, thee, zoet beleg en suiker. Tussendoortjes zijn te koop in de gevangeniswinkel.

Of dit voldoende is, hangt af van de persoon, zegt Martijn Katan, hoogleraar voedingsleer aan de Vrije Universiteit Amsterdam. ‘Voor een kerel van twee meter die de hele dag aan fitness doet, is het veel te weinig. Voor sommige anderen is het juist te veel.’

Wie voldoende calorieën binnen krijgt, kan volgens Katan toch honger hebben. ‘Mede daarom zijn veel mensen te dik. Wie in zijn cel televisie zit te kijken, kan best trek hebben. Dat hij objectief gezien voldoende voedingstoffen tot zich neemt, zegt niet zo veel.’

Op websites regende het maandag boze reacties op de klachten van gedetineerden. Veel critici vinden ‘water en brood’ meer dan voldoende. Gevangenen hebben het beter dan de gemiddelde bewoner van een verzorgingstehuis, zo is de boodschap.

Nico Epskamp van Bonjo, een belangenvereniging voor gedetineerden, is niet onder de indruk. ‘Het leven in de gevangenis is verre van luxe. Ik mag hopen dat de berichtgeving over honger er eindelijk toe leidt dat een einde komt aan de mythe dat de gevangenis net een hotel is.’