Noord-Korea provoceert VS bij herstart onderhandelingen over nucleaire raketten

De rakettest was geheel in lijn met de dubbelepettendiplomatie die Pyongyang de afgelopen maanden laat zien. Het ene moment zegt het totalitaire regime te hopen op hervatting van de gesprekken met Amerika, het andere moment vliegen dreigementen en testrakketten door de lucht. Minder dan een dag voor de lancering had de Noord-Koreaanse hoofdonderhandelaar Choe Son-hui aangekondigd dat de onderhandelingen met de Verenigde Staten zaterdag weer beginnen.

Het overleg tussen Pyongyang en Washington over ontmanteling van het nucleaire arsenaal van Noord-Korea zit muurvast sinds de mislukte top in Hanoi in februari. Daar stelde de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un voor een nucleair complex af te breken in ruil voor gedeeltelijke verlichting van de economische sancties. De Amerikaanse president Donald Trump vond dat voorstel niet ver genoeg gaan.

Ondanks diverse pogingen van Amerikaanse zijde bleef een vervolgoverleg uit. Ook een spontane, historische ontmoeting tussen Kim en Trump eind juni op de grens tussen Noord- en Zuid-Korea bracht geen doorbraak. Pyongyang zei dat dit te maken had met gezamenlijke legeroefeningen van de VS en Zuid-Korea, maar erg overtuigend was dit niet, aangezien het een relatief kleine oefening betrof.

Bovendien schoot het regime zelf de ene na de andere testraket af, en niet zonder reden. De proeven stellen Noord-Korea steeds meer in staat om het toch al uitgebreide raketarsenaal te verbeteren, zo meldde The New York Times begin september op gezag van Amerikaanse inlichtingenfunctionarissen en deskundigen. De korteafstandsraketten kunnen makkelijker de raketverdediging omzeilen die de VS ter verdediging van Zuid-Korea en Japen hebben opgebouwd, omdat ze laag vliegen en wendbaarder zijn.

Onderzeeër

Het gevaar is groot dat Pyongyang de opgedane ervaring en technologie zal gebruiken om ook de middellange- en langeafstandsraketten te verbeteren. Ook nu werd een geavanceerde techniek gebruikt: volgens Zuid-Korea betrof het projectiel van dinsdag een ballistische raket die vanaf een onderzeeër werd gelanceerd. Sommige experts menen dat Pyongyang de vooruitgang in het wapenprogramma wil gebruiken om een beter onderhandelingsresultaat binnen te slepen. Anderen zeggen dat Kim slechts een kat-en-muisspel speelt en ondertussen zijn wapens beter maakt.

Het is gissen naar de reden waarom het dictatoriale regime de tijd nu rijp acht voor hervatting van de gesprekken. Mogelijk hangt het samen met het vertrek van Nationale Veiligheidsadviseur John Bolton, die niet geliefd was in Pyongyang vanwege zijn cynisme omtrent de oprechtheid van Pyongyang om zijn kernwapens op te geven. In zijn eerste speech sinds zijn vertrek maakte Bolton deze week korte metten met de Noord-Korea-strategie van Trump. ‘Kim heeft duidelijk niet de strategische beslissing genomen zijn nucleaire wapens op te geven’, zei Bolton. ‘Het tegengestelde is het geval. Hij zal al het mogelijke doen om de technologie te behouden en verder te ontwikkelen.’

Trump gelooft nog altijd dat hij Kim ‘om’ kan krijgen door hem economische voorspoed in het vooruitzicht te stellen. Tot nu toe zag hij geen bezwaar in de testraketten van de afgelopen maanden, omdat Kim zich hield aan de afspraak geen langeafstandsraketten te testen of kernproeven te doen.

Een woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken was dinsdag feller. Ze riep Pyongyang op ‘af te zien van provocaties’ en zich te committeren aan ‘inhoudelijke en langdurige onderhandelingen’.