NIOD ruziet over studie Srebrenica
Het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumententatie dat het Srebrenica-drama onderzoekt, kampt met interne meningsverschillen. Volgens ingewijden verschillen NIOD-onderzoekers van mening over het waarheidsgehalte van uitspraken die Nederlandse militairen en ambtenaren deden....
'In de verhoren van de afgelopen jaren zijn nogal wat tegenstrijdige verklaringen afgelegd. Sommige onderzoekers vragen zich af of ze gemanipuleerd worden, en zo ja, door wie.' Het NIOD voert daarover een reeks gesprekken met medewerkers van het ministerie van Defensie die al veel eerder, en soms meer dan eens, ondervraagd werden.
Prof. J. Blom, directeur van het NIOD, gaf dit najaar een aantal redenen op waarom zijn rapport pas in 2002 klaar zal zijn. Onenigheid in eigen gelederen noemde hij niet. Diverse mensen die nauw betrokken zijn bij het onderzoek bevestigen dat daarvan wel degelijk sprake is. De problemen spitsen zich toe op de nasleep van het Srebrenica-debacle.
Na de val van de moslimenclave, waar Nederlandse VN-militairen in 1995 een slachtpartij door Bosnische Serviërs niet konden voorkomen, deed Defensie een omstreden onderzoek naar de tragedie. Daarbij kwamen vreemde zaken aan het licht, zoals de verdwijning van een filmrolletje dat bewijs voor de moorden zou leveren.
Het NIOD doet geen mededelingen over de personen die ondervraagd worden. Vast staat echter dat naast militairen ook ambtenaren uit de naaste omgeving van toenmalig minister Voorhoeve van Defensie aan een nader gesprek worden onderworpen.
Op Defensie is onrust ontstaan over die actie. Het NIOD heeft echter een goede reden om betrokkenen opnieuw te interviewen. Het gezaghebbende instituut wil de grootst mogelijke zorgvuldigheid betrachten, uit angst voor juridische stappen van mensen die menen dat het rapport hen onrecht zal doen.
Het NIOD heeft, volgens betrokkenen, om die reden ook vrijwaring gevraagd bij het OM. Daarmee moet voorkomen worden dat militairen en ambtenaren naar de rechter stappen. Wijlen prof. L. de Jong, die als topman van het RIOD (de voorganger van het NIOD) onderzoek deed naar de Tweede Wereldoorlog, kreeg een stortvloed van strafklachten over zich heen.
Het NIOD is al wel goeddeels klaar met de eerste twee hoofdstukken van het eindrapport. Daarin gaat het over de voorgeschiedenis van de Srebrenica-missie.