Nieuwjaar

Het gebeurt nauwelijks nog. Slechts een paar (literaire) uitgevers getroosten zich de moeite om een 'geschenk' te bedenken en het door de juiste man of vrouw te laten vormgeven. Maar die het nog doen, gaven dit jaar een opmerkelijk signaal af, om eens 'een pareltje' van mevrouw Jorritsma aan te halen. Als de tekenen niet bedriegen, wordt dit een door en door poëtisch jaar.

De Bezige Bij, terug van weggeweest, presenteert bij monde van directeur Robbert Ammerlaan een nieuwe ster in het fonds, de dichter des vaderlands, Gerrit Komrij. Luchtspiegelingen heet het bundeltje dat werd rondgestuurd. Er staan gedichten in die erom smeken geciteerd te worden, maar de lezer is vermoedelijk beter af als hij volgende maand even bij zijn boekverkoper aanloopt. Dan is de volledige bundel verkrijgbaar.

Ogenschijnlijk niet poëtisch (want geen verzen en geen versregels), maar niettemin van een ontwapenende dichterlijke kracht is het verhaal De evenwichtskunstenaar van Christian Bobin, dat De Arbeiderspers aanbiedt. Bij deze uitgeverij is het sinds het vertrek van Th. Sontrop ('De eikel spreekt') en het aantreden van de inmiddels alweer opgestapte Ronald Dietz onrustig geweest. Dit geschenk lijkt wel bedoeld als een voorbode van een nieuwe lente bij dit bedrijf, dat zo lang mede de toon in literair Nederland zette.

Van de zusterbedrijven Athenaeum-Polak & Van Gennep, Em. Querido's uitgeverij en Nijgh & Van Ditmar, eveneens onderdelen van de Weekbladpers, kregen we een tweetal bijzondere brieven toegezonden: een brief van Erasmus, die hij - in uitgebreidere vorm - in mei 1515 aan Maarten van Dorp schreef en een brief van Arnon Grunberg aan Erasmus. Beide epistels lopen vooruit op aantrekkelijke uitgaven: Een nieuwe editie van Erasmus' Lof der zotheid, vertaald door Harm-Jan van Dam die ook de brief van Erasmus voor dit boekje vertaalde, en een nieuwe Zotheid van Arnon Grunberg: De Mensheid zij geprezen.

We waren door dit oogstrelende boekje bijna van ons apropos gebracht, de poëzie. Meulenhoff - ook al een bedrijf waar het door de wisselingen in de directie de afgelopen jaren is blijven rommelen - zet met haar geschenk Erwin Mortier in het zonnetje, het talent dat redacteur Wil Hansen in Vlaanderen ontdekte.

Twee prachtige boeken op z'n naam en nu blijkt hij ook nog dichter. In Vergeten licht doet Mortier wat hij ook in Marcel en Mijn tweede huid deed, alleen wordt zijn taal nu nóg pregnanter. De bundel komt later dit jaar in de handel.

Bert Bakker/Prometheus kondigt met De opdracht een nieuwe roman van Marga Minco aan. De Historische Uitgeverij in Groningen verschaft ons een diep en klassiek inzicht in de melancholie aan de hand van Aristoteles. De bezorger van deze tekst, Philip van der Eijk, die ook de vertaling maakte, begint zijn inleiding met de vraag die de Griekse wijsgeer tot zijn onderzoek van de gal, en andere 'lichaamssappen' bracht: 'Waardoor komt het dat alle mannen die uitzonderlijk zijn geweest in de wijsbegeerte of de politiek of de literatuur of de kunsten, melancholici blijken te zijn?' Ook op deze vraag kunt u spoedig een antwoord in de boekhandel krijgen.

De Utrechtse uitgeverij Bijleveld, sinds 1912 in handen van de familie Bommeljé, pleiziert haar (Utrechtse) vrienden met een boekje over Het Janskerkhof, ooit lievelingsplek van de beau monde, die er 's winters haar sneeuwpret had. Nostalgische plaatjes bewijzen het. Utrecht leek toen nog heel 'leefbaar'.