Niet klagen over de huur bij deze huisbaas. De winst gaat namelijk naar het goede doel

De Amsterdamsche Huizenhandel en Administratiemaatschappij (AHAM) is misschien een van de weinige particuliere huisbazen in de hoofdstad waar een huurder niet hoeft te klagen over een hoge huur. De woningen zijn doorgaans goed gelegen, goed onderhouden en soms zelfs beschermd als monument. Bovendien: de winst uit de verhuur gaat in zijn geheel naar goede doelen in Afrika.

Het vastgoedbedrijf is de beheerder van een grote collectie huizen en bedrijfsruimtes die is opgebouwd door de voormalige banketbakker Jo Schopman (1882-1969). Die kreeg als erfgenaam begin vorige eeuw wat panden in bezit. Vervolgens ontwikkelde hij zich tot grote woningbouwer en -beheerder. Hij was ook een bevlogen katholiek, die ruimhartig steun verleende aan goede werken voor de armen.

De Sint Antonius Stichting, zijn nalatenschap voor het goede doel, omvat inmiddels zo’n tweeduizend woningen en nog eens zeshonderd bedrijfsruimten, van winkels tot kantoren. Die bevinden zich in Amsterdam, of anders niet ver van de hoofdstad. De waarde van het geheel staat inmiddels in de boeken voor een kloeke 1 miljard euro.

Een sociale verhuurder is beheersmaatschappij AHAM niet, al wordt 40 procent van de woningen nog verhuurd in de sociale sector. AHAM is wel een verhuurder met hart voor de stad, benadrukt Maikel Wilms (48) in het kantoor in Amsterdam. ‘In onze statuten staat dat we streven naar een stad met cohesie’, zegt de achterkleinzoon van Schopman en toezichthouder. ‘Wij willen bijdragen aan een toegankelijk huuraanbod. Anderzijds vragen wij ons regelmatig af: willen we sociaal zijn in Amsterdam of vooral in Afrika? In Afrika is de nood natuurlijk het hoogst.’

Daarom worden woningen niet zelden ‘uit de sociale huur gehaald’ en verhuurd in de vrije sector, met een veel hogere opbrengst voor het goede doel. ‘Dat is niet onredelijk’, zegt AHAM-directeur Tim van Schijndel (46). ‘Wij zijn bezig met een groot renovatie- en verduurzamingsprogramma. Dat kost zo’n 140 duizend euro per woning. De waarde van de woningen is ook nog eens flink opgelopen. Een woning heeft voor de onroerendezaakbelasting een waarde van 2 miljoen euro, maar is nog steeds sociaal verhuurd.’

Veel ambitieuzere aanpak

Ruim vijftien jaar geleden werd door een aantal Schopman-telgen, waaronder bedrijfseconoom Wilms, besloten tot een veel ambitieuzere aanpak van de onderneming en de stichting. Zowel de opbrengsten als de afdracht aan goede doelen kon flink omhoog. De familie trad terug, maar bleef wel betrokken, bijvoorbeeld als toezichthouder: ‘Het verhaal van Jo Schopman moet verteld blijven worden.’

Vanuit de Sint Antonius Stichting ging toen zo’n 200 duizend euro per jaar naar projecten in Afrikaanse landen. Dat is nu zo’n 10 miljoen euro per jaar. Dat bedrag moet met 1 miljoen euro per jaar blijven groeien. Stabiliteit van de bijdragen staat daarbij voorop, zegt stichtingsvoorzitter Mark Schneiders (67), voormalig directeur van het Koninklijk Instituut voor de Tropen. ‘Je kunt niet tegen Afrika zeggen: nu even niet.’

Die miljoenen worden dit jaar verdeeld over circa vijftig projecten in onderwijs, gezondheidszorg en wonen. Jonge projecten met groeipotentieel hebben de voorkeur, vooral als de initiatiefnemers uit de ontwikkelingslanden zelf komen. ‘Vanuit de geschiedenis van dit bedrijf zou het voor de hand liggen als we vooral projecten in waardig wonen zouden steunen’, meent Schneiders.

Die steunt de stichting dan ook, zoals een project in Rwanda dat woningvloeren van aangestampte aarde vervangt door hygiënischer harde vloeren. Of een project dat circulaire wc-voorzieningen aanlegt in sloppenwijken in Ghana. Tegelijkertijd schreeuwen ook gezondheidsprojecten om aandacht. Schneiders: ‘Voor vrij weinig geld help je mensen van tuberculose of wormen af. Ook daar willen we een bijdrage leveren.’

Niet beknibbelen

Ook in het vastgoed moet een groeispurt plaatsvinden, mede door de ontwikkeling van de huizenprijzen in Amsterdam. Alleen bijkopen en beheren levert onvoldoende op, zag Van Schijndel, die bijna tien jaar directeur van AHAM is. ‘We doen daarom ook als eindbelegger mee aan nieuwbouw, zoals op Oostenburgereiland. Bovendien houden we ons bezig met transformatie, bijvoorbeeld van een oude telefooncentrale in de bouwstijl van de Amsterdamse School: we voegen daar twee verdiepingen toe voor woningen, ateliers en kleine bedrijfsruimtes.’

Inmiddels is de firma ook zelf projectontwikkelaar. In Amsterdam-Noord wordt een complex gebouwd van drie geschakelde blokken met (sociale en topsegment-) huurwoningen, horeca en bedrijfsruimtes. Van Schijndel: ‘Daarmee zijn we eigenlijk terug bij de oude Schopman, die ook voor eigen rekening en risico hele huizenblokken heeft neergezet.’

AHAM heeft inmiddels zo’n 35 medewerkers, die zorg dragen voor onder meer onderhoud en verhuur van het bezit. ‘We willen verder uitbreiden, maar vooral in de projectontwikkeling wordt gevochten om personeel. We hopen op mensen die houden van ondernemen, maar ook van het goede doel. Je werkt hier niet voor de derde Ferrari van de aandeelhouder.’

Dat het perspectief is gericht op de lange termijn, maakt het werk nog plezieriger, vindt Van Schijndel. ‘Wij houden ons bezit in principe voor altijd in eigendom. Dus willen we mooi vastgoed, waarbij niet wordt beknibbeld op de kwaliteit van materialen. Daardoor besparen we op onderhoud. Het zorgt ook voor tevreden huurders, en dus voor stabiele huurinkomsten.’

Dat het goededoelenbedrijf in de harde vastgoedwereld een streepje voor heeft, wil Van Schijndel niet zeggen. Akkoord, onlangs werd een monumentaal pand aan de Keizersgracht door erfgenamen direct aangeboden aan AHAM, zodat het rijksmonument in goede handen zou vallen. Maar dat was wel voor ongeveer de marktprijs.

Heel soms ziet hij aan het eind van onderhandelingen de andere partij wat eerder door de knieën gaan met de woorden: oké, het geld gaat uiteindelijk toch naar het goede doel. Maar doorgaans krijg je zo’n cadeautje niet.’