Nederland houdt wapens thuis
Nederland blijft voorlopig inzetten op ongewapende hulpverleners om de laatste slachtoffers van de vliegramp in Oekraïne te bergen. Het plan om militairen te sturen is van de baan omdat het risico te groot is dat Nederland rechtstreeks betrokken raakt bij het conflict tussen Oekraïne en de pro-Russische rebellen. Bij de vliegrampplek in Oost-Oekraïne werd zondag zwaar gevochten.
DEN HAAG - Premier Mark Rutte zei zondagavond na afloop van een ingelaste ministerraad dat het verkrijgen van militair overwicht in het rebellengebied 'niet realistisch' is. 'Een militaire operatie sluit wel aan bij het gevoel dat veel Nederlanders hebben, inclusief ikzelf, maar het draagt niet bij aan het bereiken van onze prioriteiten.' De separatisten zijn zwaarbewapend.
Opvallend is dat het Nederlandse kabinet voor het eerst sinds de vliegramp kritischer lijkt te kijken naar de dubbelrol van de Oekraïners. Tot nu waren zij Nederland 'zeer behulpzaam', maar door de beschietingen bij het rampgebied maken zij het werk van de hulpverleners er niet gemakkelijker op. 'Ook Kiev moet meewerken aan meer toegang door een staakt-het-vuren te respecteren en de gevechten te staken', meldt een bron rondom het kabinet.
Minister Frans Timmermans (Buitenlandse Zaken) en zijn Australische ambtsgenoot Julie Bishop gaan vandaag naar Kiev om 'de druk hoog te houden' op de Oekraïense autoriteiten, zodat hulpverleners ongestoord kunnen werken, meldt de bron. Eerder kondigde de Oekraïense president Porosjenko een wapenstilstand af voor een gebied van 40 kilometer rondom de rampplek. Het is de vraag of hij zijn afspraak heeft geschonden of dat de separatisten hem hebben gedwongen.
De Oekraïense strijdkrachten stellen dat hun militaire actie is bedoeld om de crashsite 'toegankelijker te maken voor internationale onderzoekers'. Aannemelijker is dat Kiev de ramp gebruikt om bezet gebied terug te krijgen nu duidelijk wordt dat geen enkele westerse mogendheid zich in het Oekraïense wespennest wil mengen, zeggen deskundigen. De Oekraïners gokken er wellicht ook op dat alle westerse ogen nu zijn gericht op de 'schurk Poetin' en zijn voortdurende steun voor de pro-Russische rebellen, die naar alle waarschijnlijkheid het vliegtuig van Malaysia Airlines met 298 burgers hebben neergeschoten.
De ramp na de vliegramp is dat zowel de Oekraïners als de Russen en de rebellen zeggen dat de 63 Nederlandse hulpverleners welkom zijn maar dat zij ondertussen geen veilige doorgang krijgen, omdat de partijen maar door blijven vechten. 'Helaas komt de hele geopolitiek uit deze regio samen in dit vliegtuigdrama', stelt een bron rondom het kabinet somber vast.
De komende dagen zal het crisisduo Rutte en Timmermans proberen de partijen te laten stoppen met vechten. Rutte heeft meermalen telefonisch gesproken met president Poetin die bereid zou zijn om 'invloed op separatisten uit te oefenen', zodat de laatste menselijke resten van slachtoffers naar Nederland kunnen.
Timmermans richt zijn pijlen op Kiev. 'Alle diplomatieke inspanningen van Nederland zijn erop gericht om de komende dagen met grote groepen ongewapende forensische experts en marechaussee naar de rampplek te gaan', zegt een diplomaat.
Voortschrijdend inzicht heeft het kabinet doen beseffen dat er veel meer haken en ogen zitten aan de inzet van de krijgsmacht dan was voorzien toen het plan vorige week woensdag opkwam. Het behelst goedkeuring van veel parlementen, zowel van de zendende landen als van het ontvangende land Oekraïne. Bovendien zijn de Russen en de rebellen fel tegen. 'Tot een akkoord komen vergt veel tijd en het is de vraag of Nederland dan de boot mist. We willen zo snel mogelijk aan de slag', zegt een bron.
De 63 Nederlandse experts die in Oekraïne zijn, krijgen geleidelijk aan versterking van zestig extra forensische experts en zestig leden van de marechaussee. Australië en Maleisië sturen voorlopig respectievelijk 50 en 68 ongewapende politiemensen. De 'repatriëringsmissie' duurt maximaal drie weken.
undefined
