Nederland haalt twee kinderen van IS-strijders terug uit Syrië vanwege ‘erbarmelijke leefomstandigheden’

Ondanks die woorden bezocht een Nederlandse diplomaat, met Franse collega’s, een overheidskantoor in de Koerdische regio van Syrië. Directeur consulaire zaken Jan Willem Beaujean tekende daar voor de overdracht van de twee Nederlandse weeskinderen.

Camera’s van het Koerdisch-Syrische staatspersorgaan Hawar legden het bezoek vast. Beaujean schudt de hand van de zelfverklaarde minister van Buitenlandse Zaken in Koerdisch Syrië, Abdelkarim Omar: ‘Heel erg bedankt.’ Ook laat hij zich filmen onder het logo van de Koerdische autoriteiten in Syrië.

De teruggehaalde kinderen waren 2 en 4 jaar oud toen hun moeder, de 31-jarige Karenia J. uit Zwolle, in Syrië overleed aan de gevolgen van een chronische ziekte, die fataal kan worden in slechte medische en hygiënische omstandigheden. Meerdere bronnen verklaarden de afgelopen maanden tegen deze krant dat beide kinderen mogelijk lijden aan dezelfde ziekte, en dat gevreesd wordt voor hun leven als zij langer in een Syrisch kamp blijven. De vader van de kinderen, een Belgische IS-strijder, is al eerder op het slagveld gestorven.

Minister Grapperhaus en zijn ambtsgenoot Stef Blok (Buitenlandse Zaken) schreven maandag in een brief aan de Tweede Kamer dat de kinderen onlangs door de rechter zijn toegewezen aan een Nederlandse voogd, en daarom uit Syrië zijn weggehaald ‘door de Franse overheid’. Volgens Franse media landde het vliegtuig met daarin de twee Nederlandse en twaalf Franse kinderen van IS-ouders maandagmiddag op het militaire vliegveld Villacoublay bij Parijs.

‘Onmogelijk’

Tot nu toe stelde de Nederlandse regering dat het onmogelijk is om Nederlandse kinderen en hun van IS-lidmaatschap verdachte ouders uit Syrië weg te halen. Zelfs juridische bevelen brachten daarin geen verandering. De regering weigert al maanden gehoor te geven aan een uitspraak van de rechtbank Rotterdam: Nederland moet ‘al het noodzakelijke’ doen om tien Nederlandse vrouwen die opgesloten zitten in een Syrisch vluchtelingenkamp over te brengen naar Nederland.

Volgens Grapperhaus en minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok is het te ‘onveilig’ in de Koerdische regio van Syrië om daar ambtenaren heen te sturen. Grapperhaus herhaalde dit standpunt zaterdag nogmaals in een interview met de NOS: ‘Wij kunnen niet dat strijdgebied ingaan om daar mensen vandaan te halen.’ Met de Koerdische autoriteiten in Syrië bestaan bovendien geen ‘diplomatieke betrekkingen’.

Door het Nederlandse diplomatieke bezoek aan Syrië lijkt hier nu verandering in gekomen. De vraag is wat dit betekent voor de andere Nederlandse kinderen en hun ouders in Syrische kampen. Een woordvoerder van het ministerie van Veiligheid en Justitie stelde maandag dat het beleid ‘ongewijzigd’ blijft. De regering heeft zich alleen voor deze twee weeskinderen ingespannen vanwege de ‘erbarmelijke omstandigheden’ waarin zij verkeerden, zonder ouders of vaste verzorgers in een gevangenenkamp.

Terwijl de Koerdisch-Syrische autoriteiten een filmfragment van ruim 3 minuten van het bezoek van de Nederlandse diplomaat aan Syrië volop deelden, en de Koerdisch-Syrische minister Abdelkarim Omar twitterde dat de ontmoeting had plaatsgevonden in de Syrische stad Ayn Issa, lieten Grapperhaus en Blok maandag in het midden of Beaujean wel echt voet heeft gezet op Syrische bodem.

De Koerdische minister van Buitenlandse Zaken bevestigde de overdracht in een tweet.