Na dertien jaar in Iraanse cel is voormalig FBI-agent Levinson overleden, vermoedt Washington

Levinson, die 58 jaar was toen hij in 2007 plotseling van de aardbodem verdween, was de langst vastzittende Amerikaanse ‘gijzelaar’ in het buitenland. De Amerikaanse regering heeft altijd gezegd dat hij om politieke redenen door Iraanse agenten was ontvoerd. Washington ontkende dat de oud-agent bezig was met een overheidsmissie toen hij op het Iraanse eiland Kish een bron zou ontmoeten.

Met het overlijden van Levinson komt een einde aan een langslepend conflict dat ervoor zorgde dat de relatie tussen Washington en Teheran verder verslechterde. ‘Wij delen hun pijn’, aldus de waarnemend baas van Amerika’s inlichtingendiensten, Richard Grenell, over Levinsons familie. ‘Amerika rouwt mee met de Levinsons’. 

President Trumps nationale veiligheidsadviseur Robert O’Brien zei dat het onderzoek naar de verdwijning van de voormalige FBI-agent nog doorgaat. ‘Maar wij geloven dat Bob Levinson mogelijk enige tijd geleden is overleden', aldus  O’Brien.

‘Het ziet er niet best uit’

De familie zei in een verklaring dat ze onlangs informatie van regeringsfunctionarissen had gekregen waarna ook zij tot de conclusie kwam dat Levinson niet meer in leven was. Hij zou volgens de familie nog voor de uitbraak van het coronavirus, die Iran zwaar heeft getroffen, zijn overleden. Het Witte Huis wil niet zeggen op welke informatie het zich baseert dat de gepensioneerde Levinson in Iraanse gevangenschap is bezweken. ‘Het ziet er niet best uit’, was het enige wat Trump wilde zeggen. ‘Wij vinden het vreselijk voor de familie.’

Levinsons familie bekritiseerde de Iraanse regering dat die zijn lichaam niet heeft vrijgegeven, waardoor hij niet door hen begraven kan worden. Ook herhaalden ze dat Teheran jarenlang heeft gelogen over zijn arrestatie. ‘Zij ontvoerden een buitenlandse burger en schonden zijn meest elementaire rechten’, aldus de familie. ‘Zij hebben zijn bloed aan hun handen. Hij overleed zonder iemand om zich heen en hij heeft ongelooflijk veel geleden.’ Levinson leed onder andere aan diabetes.

Teheran zei echter dat het geen enkele blaam trof. De Amerikaan zou het land jaren geleden al hebben verlaten. ‘Iran heeft altijd gezegd dat wij geen informatie hebben over Levinsons verblijfplaats’, aldus de woordvoerder van de Iraanse VN-missie in New York. ‘Hij bevond zich niet in Iraanse gevangenschap. Die feiten zijn niet veranderd.’ De Iraanse regering zei eind vorig jaar dat zijn verdwijning werd onderzocht door een rechtbank. Dit onderzoek zou volgens Teheran nog altijd gaande zijn.

Laatste levensteken

De familie ontving in 2010 en 2011 voor het laatst een levensteken van Levinson. De video en foto’s maakten duidelijk dat de voormalige FBI’er gevangen werd gehouden. De oud-agent had toen een forse baard. Ook was hij gestoken in een oranje overall, dezelfde die gevangenen dragen in de Amerikaanse gevangenis voor terreurverdachten op het Cubaanse Guantánamo Bay.

De missie van Levinson in Iran is nog altijd in nevelen gehuld. Volgens sommige bronnen was hij bezig aan een onderzoek naar corruptie door oud-president Rafsanjani en diens familie. Kort na zijn verdwijning doken verhalen op dat hij banden had met een groep onderzoekers van de CIA. In 2013 meldde het persbureau AP na een onderzoek dat Levinson naar Iran was gestuurd door deze onderzoekers. De CIA’ers zouden op eigen houtje hebben gehandeld.

Levinson was al sinds 1998 met pensioen. Na zijn vertrek bij de FBI werkte hij als privédetective aan diverse zaken. De Amerikaanse regering loofde aanvankelijk vijf miljoen dollar uit voor belangrijke informatie over zijn verblijfplaats. Dit bedrag werd dit jaar verhoogd tot maximaal 25 miljoen dollar voor informatie die zou leiden tot de terugkeer van de oud-agent.