Na Clintons morele 'verval' nu 'fatsoen' van Bush

Was het achteraf gezien toch terecht geweest Clinton af te zetten wegens zijn optreden in de Lewinsky-affaire? Over die vraag debatteerde Amerika dit weekeinde na de bekentenis van de vertrekkende president dat hij opzettelijk valse verklaringen had afgelegd. De meningen waren weer even verdeeld als tijdens het impeachment-proces.

In Republikeinse kringen werd Clintons deal met onafhankelijk aanklager Robert Ray uitgelegd als een verlate erkenning dat de Lewinsky-affaire toch niet het werk was van een 'grote rechtse samenzwering', zoals Hillary Clinton ooit beweerde.

In ruil voor het laten vallen van mogelijke aanklachten gaf Clinton op de laatste dag van zijn presidentschap toe dat hij had gelogen in het proces dat Paula Jones tegen hem had aangespannen wegens ongewenste intimiteiten.

'Deze daad is een rechtvaardiging voor het impeachment-proces en laat nog eens zien dat het ons om het beschermen van de wet ging en niet om een politieke actie', zei Henry Hyde, de ex-voorzitter van de justitiële commissie van het Huis van Afgevaardigden. Hyde had in het impeachment-proces de rol van hoofdaanklager en kwam zelf onder vuur te liggen wegens een oude buitenechtelijke affaire.

De Republikeinen wezen ook triomfantelijk op het besluit van Clinton op de valreep Susan McDougal gratie te verlenen. McDougal heeft anderhalf jaar in de cel gezeten, nadat ze had geweigerd te getuigen over Clintons rol in het Whitewater-schandaal, waarmee het onderzoek van de onafhankelijke aanklager tegen de president begon. Ook dat gebaar werd door sommige Republikeinen uitgelegd als een teken dat Clinton boter op zijn hoofd had.

Maar het Democratische Congreslid John Conyers zag de deal met Ray juist als een teken dat de onafhankelijke aanklager uiteindelijk tot de conclusie was gekomen dat hij te zwak stond voor een proces tegen Clinton. Conyers zei blij te zijn dat er eindelijk een eind was gekomen aan 'deze nationale farce over een buitenechtelijke affaire'.

Zowel de Democraten als de meeste Republikeinen bleken echter opgelucht dat de affaire, die veel bitterheid heeft veroorzaakt in Washington, eindelijk achter de rug is. 'We won't have Clinton to kick around anymore', zei de Republikein John Danforth, met een toespeling op een opmerking die Nixon ooit tegen zijn politieke vijanden maakte. 'Laten we doorgaan met de 21ste eeuw.'

Veel Republikeinen zijn blij dat president Bush nu niet wordt opgezadeld met het probleem of hij Clinton gratie zou moeten verlenen. Enerzijds zou dat een vernedering voor Clinton zijn geweest, maar toch zou zo'n gebaar bij de uiterst conservatieve vleugel slecht zijn gevallen.

De bekentenis was het resultaat van moeizame onderhandelingen tussen Clintons advocaat, David Kendall, en Ray. De onafhankelijke aanklager stond erop dat Clinton nog voor zijn aftreden - dus als president - schuld bekende, terwijl Clinton in elk geval wilde vermijden dat er in het document sprake zou zijn van meineed.

Clinton staat er nog steeds op dat hij juridisch gesproken geen meineed heeft gepleegd tijdens zijn verhoor in Paula Jones-proces. Dat draaide immers om ongewenste intimiteiten, terwijl Lewinsky's affaire met hem vrijwillig was. De kwestie was dus niet 'materieel' voor het proces en daarom kan er volgens hem geen sprake zijn van meineed.

Clintons weigering volledig schuld te bekennen, wekte de woede op van conservatieve Republikeinen. 'De president moet gestraft worden volgens de wet en niet via een achterkamertjes-deal', mopperde Larry Klayman van Judicial Watch, een conservatieve groepering die Paula Jones bijstond tijdens haar proces.