Ministers oneens over leiding Irak

De geallieerden staan onder grote druk om snel de orde te herstellen in Irak na het ineenstorten van het regime van Saddam Hussein, maar binnen de Amerikaanse regering heerst verdeeldheid over het bijeenroepen van een conferentie die de basis moet leggen voor een interim-bewind....

Van onze correspondent Bert Lanting

Vice-president Cheney kondigde eerder deze week aan dat Iraakse ballingenleiders en lokale leiders uit Irak dit weekeinde bijeen zouden komen in de stad Nasiriyah om te praten over een nieuw bewind. Maar het Witte Huis zei meteen dat de vergadering pas later zou plaatsvinden en waarschijnlijk in een andere plaats.

Vooral het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft bezwaar tegen de plannen van Cheney en het Pentagon om de bijeenkomst in Nasiriyah te houden. Ambtenaren van het State Department zien dat als een poging van het Pentagon om zijn favoriet, de ballingenleider Ahmed Chalabi van het Iraaks Nationaal Congres (INC), in het zadel te hijsen.

De INC-leider heeft in Nasiriyah zijn hoofdkwartier gevestigd op een luchtmachtbasis die in handen is van de Amerikanen. Om hem te helpen heeft het Pentagon ook zevenhonderd strijders die onder zijn bevel staan naar Nasiriyah overgebracht.

Chalabi riep de geallieerden gisteren op snel het civiele bestuur over te nemen en een einde te maken aan de plunderingen die in veel Iraakse steden zijn uitgebroken nu het oude gezag is ingestort. Vooralsnog zit Jay Garner, de gepensioneerde generaal die de VS hebben aangewezen om het civiele bestuur in handen te nemen, echter nog in de zuidelijke havenstad Umm Qasr.

Het ziet ernaar uit dat de oppositiebijeenkomst nu volgende week zal plaatsvinden. De VS hebben vertegenwoordigers van zes ballingenorganisaties uitgenodigd en ongeveer veertig plaatselijke leiders. Verder zullen vertegenwoordigers van Groot-Brittannië, Australië en Polen de bijeenkomst bijwonen.

De minister van Buitenlandse Zaken, Colin Powell, verzekerde gisteren nog eens dat de Iraakse oppositieleiders zelf de samenstelling van het interim-bewind moeten bepalen, maar sommige oppositiegroepen zijn argwanend.

Eén van de belangrijkste oppositiegroepen, de shi'itische Opperste Raad voor een Islamitische Revolutie in Irak, heeft echter al laten weten dat zij niet aan de bijeenkomt zal meedoen. De ballingengroepering, die in Iran is gevestigd en tienduizend militieleden zegt te hebben, wil part noch deel hebben aan 'generaal Garners bestuur over Irak'.

Powell zei gisteren dat de VS hopen op een nieuwe resolutie van de Veiligheidsraad die de geallieerden voorlopig erkent als het wettige gezag in Irak. Dat is volgens hem nodig zodat de geallieerden het olie-voor-voedselprogramma kunnen gebruiken voor humanitaire hulp en de wederopbouw van Irak.

Maar het is de vraag of de andere Veiligheidsraadsleden daarmee zullen instemmen, zolang de VS weigeren de VN een centrale rol te geven bij de wederopbouw van de politieke instellingen.

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden