Milosevic lijkt af te stevenen op nieuw conflict

De Joegoslavische president Milosevic lijkt een kat-en-muis-spel te spelen met de afvallige deelrepubliek Montenegro, die samen met het veel grotere Servië de Joegoslavische Federatie vormt. Het leger versterkt zich aan de grenzen van de kleine bergrepubliek, de invoer van goederen en brandstof is aan banden gelegd, en twee weken geleden werd een illegaal televisiestation opgericht dat louter propaganda uit Belgrado uitzendt.

De Montenegrijnse regering, die beschikt over een zwaar bewapende politiemacht, doet er alles aan een confrontatie te voorkomen. 'De spanning loopt op, maar dat kwam voor ons niet onverwacht', zegt minister van Justitie Dragan Soc. 'Het is een politiek spel van Milosevic, bedoeld om de situatie in Montenegro uit de hand te laten lopen. Zodat hij aan de macht kan blijven.'

De opperbevelhebber van de NAVO, generaal Wesley Clark, waarschuwde Milosevic woensdag dat de NAVO zal ingrijpen als het misgaat in Montenegro. De NAVO-troepen die gelegerd zijn in Bosnië en Kosovo 'zijn al heel dichtbij', dreigde Clark.

De eigenzinnige, pro-westerse koers van Montenegro is Milosevic al vier jaar een doorn in het oog. De regering van president Djukanovic stuurt aan op onafhankelijkheid, Montenegro heeft een eigen rechtssysteem en accepteerde in november de D-mark als legaal betaalmiddel.

Sinds een week bewaakt het Joegoslavische leger met zwaar militair materieel alle grenzen van Montenegro, en is de grens met Albanië weer gesloten. De Joegoslavische soldaten verboden zelfs burgers die een dagje de grens waren overgestoken, terug te keren. Die grens was op 24 februari officieel opengesteld, nadat de Montenegrijnse en Albanese regeringen een akkoord hadden bereikt.

In Servië verspreiden de media anti-Montenegrijnse propaganda. 'Wij horen iedere dag op tv dat de tijd is gekomen om af te rekenen met de Montenegrijnse verraders', zegt de juriste Vanja Ljujic. Zij maakt zich, als lid van de Servische oppositie, ernstige zorgen.

Ook de Montenegrijnse Milka Tadic, directeur van het onafhankelijke weekblad Monitor, noemt de situatie heel gespannen. Zij verwacht op korte termijn geen gewelddadige uitbarsting, 'maar ik denk dat Milosevic heel langzaam probeert Montenegro onder de duim te krijgen. Niet alleen met het leger, maar ook met een paramilitaire eenheid een paar maanden geleden in Montenegro is opgezet en nu duizend man telt.'

De jurist Miodrag Vlahovic, voorzitter van de beweging voor een onafhankelijk Montenegro, vermoedt dat Milosevic erop uit is tweedracht binnen Montenegro te zaaien. 'Want een oorlog tegen Montenegro kan hij nooit winnen. Maar als de Montenegrijnen met elkaar op de vuist gaan, kan Milosevic zich opwerpen als vredesstichter. Hij hoopt waarschijnlijk dat het Westen hem dan weer als partner zal accepteren. Daar is hij gek genoeg voor.'