Interview
Mijn provincie zou geld moeten steken in...
Het geld van de provincie mag naar duurzame energie, openbaar vervoer of veiligheid. Dat wil zeggen, als de gewone man/vrouw in Waalwijk, Rotterdam of Nieuwegein het voor het zeggen had. Vandaag gaat Nederland naar de stembus. Of niet. 'Ik heb er nul komma nul vertrouwen in.'
Jolanda Ram (31). Pensioenjurist, Zuid-Holland
Stemt VVD.
'In mijn gemeente zijn ze druk met het natuurgebied Buijtenland van Rhoon. Dat moet van de provincie onder water gezet worden, ter compensatie van de Tweede Maasvlakte. Met de Tweede Kamer wordt onderhandeld om dat besluit ongedaan te maken. Gelukkig, want de boeren in het gebied moeten de kans krijgen door te gaan met hun bedrijf. Dat is ook mooie natuur.
Ik stem VVD omdat ik het belangrijk vind dat er naar de kosten wordt gekeken. De VVD is de partij die ons geld op een verantwoorde manier wil besteden. Meer geld uitgeven is niet altijd nodig. Burgers hebben ook een eigen verantwoordelijkheid.'
Stijn Kemper (19). Student, Brabant
Stemt GroenLinks.
'De provincie moet meer uitgeven aan cultuur door de kleine kunsten te ondersteunen. Kunst mag best met belastinggeld worden gestimuleerd. Waarom? Iemand moet het doen. Het is zonde als talent onbenut blijft, omdat het voor kunstenaars financieel niet haalbaar is rond te komen. Verder moet er geld naar beter cultuuronderwijs op scholen. Dat ontbreekt nu vaak, dat heb ik zelf ervaren. Ik denk dat we er van jongs af aan mee moeten beginnen. Het is belangrijk voor je ontwikkeling, cultuur maakt iets los in mensen. GroenLinks heeft een goede mix van natuur, cultuur en welzijn, dus zij krijgen mijn stem.'
Marsha Stok (28). Student, Zuid-Holland
Stemt niet.
'Ik vind cultuur voor jongeren belangrijk. Ze hebben het nodig om iets te doen, iets om naar te kijken en te luisteren. De Wednesday Night Skate in Rotterdam wordt dit jaar niet gehouden omdat er geen geld meer is. Ze hebben het geprobeerd met crowdfunding, maar daar kwamen schrale bedragen uit. Nu is het gewoon weg.
Ik ga niet stemmen want ik heb er nul komma nul vertrouwen in. Van ieder filmpje of reclameblok dat ik tegenkom, gaan mijn haren rechtovereind staan. Het is eigenlijk heel erg, het gaat om je land, maar ik geloof niemand meer.'
Wim Nijssen (68). Administrateur havenbedrijf, Zuid-Holland
Stemt SGP.
'Het samenvoegen van steden, de schaalvergroting, dat mag van mij de komende jaren worden uitgebreid. In Spijkenisse hebben wij dat net achter de rug. Het voordeel is dat je meer economische slagkracht krijgt. Dan sta je sterker.
Wat ik ga stemmen, dat is een hele lastige. Ik ben eigenlijk een echte VVD'er maar dit jaar ga ik SGP stemmen. Dat klinkt misschien raar, want die partij is ook rechts, maar ik heb het vermoeden dat die wat minder liegen. Dat is de enige reden. Ik heb echt het gevoel dat je vaak een beetje in de maling wordt genomen.'
Peter-Paul van Tuijn (51). Werkloos, Brabant
Stemt SP.
'De toegankelijkheid rondom Waalwijk is stukken beter geworden. De grote weg van Loon op Zand naar Waalwijk wordt vierbaans. Het loopt allemaal goed door nu, ook richting de Efteling. Dat is waarschijnlijk ook milieuvriendelijker. De provincie moet dit doorzetten en, heel belangrijk, goed onderhouden.
Ik stem SP omdat ze veel energie in de zorg steken. Een vriendin van mij werkt als zzp'er in de terminale zorg, maar dat wordt nu steeds moeilijker, omdat ze zitten te morrelen aan het persoonsgebonden budget. Dan denk ik: iedereen wordt ouder, maar niet iedereen heeft het geld om privéverpleging in te huren.'
Annemarie de Louw (66). Gepensioneerd, Brabant
Stemt CDA.
'De provincie moet veel gaan doen aan zuinige energie. De verlichting van grote objecten langs de wegen kan 's nachts wel uit. En ze moeten windmolens plaatsen. Nee, ze zijn niet echt mooi, maar we wennen er wel aan. De kinderen zullen er niet om treuren, die vinden dat gewoon een windmolen. Ze staan nu hier in de polder, dat maakt me niet zoveel uit. Als ze in de richting van de duinen zouden staan, zou ik dat bezwaarlijker vinden.
Ik stem CDA omdat die partij erbij moet blijven. De kerk loopt leeg, maar het christelijke van het CDA moet behouden blijven.'
Paul Dobbe (47). Postbezorger, Utrecht
Stemt GroenLinks.
'Gemeente en provincie steggelen hier over de doorstroming op de hoofdweg. Over een afstand van 300 meter praten we over 6 of 7 stoplichten. Je schrikt je dood als je er doorheen rijdt. De snelheid is al verlaagd om het fijnstofgehalte terug te dringen, maar nu staat iedereen daar stil. Een groene golf zou milieutechnisch heel nuttig kunnen zijn.
Ik twijfel tussen SP en GroenLinks. De groenen zitten een beetje in het slop, ze moeten zich meer profileren. De SP heeft wel goede ideeën. Uiteindelijk vind ik duurzaamheid toch het belangrijkste, dus ik denk dat het GroenLinks wordt.'
Pjotr Bloem (23). Winkelassistent-in-opleiding, Utrecht
Stemt D66.
'Buiten de regio Nieuwegein zijn veel bussen geschrapt. Ik ken een collega die eerst twee keer per uur een bus naar Oudewater kon nemen, en nu nog maar eens per uur. Daardoor kan zij geen koopavonden meer werken, anders is ze te laat thuis. Dus er mag wel meer geld richting het openbaar vervoer.
Ik stem voor D66 omdat die de wietteelt willen reguleren, zodat het niet meer via de achterdeur het systeem in gaat. Dat gaat Nederland veel belastinginkomsten opleveren en de criminaliteit zal afnemen. Over blowen wordt nu heel negatief gedacht. Dat zal dan ook veranderen.'
Mylena (21). Student, Utrecht
Stemt PVV.
'In Nieuwegein is voor jongeren weinig meer te beleven dan in de bibliotheek achter de PlayStation te zitten. Hier in de buurt van het nieuwe CityPlaza zit één kroeg, dus uitgaansgelegenheden zijn er niet echt.
Ik stem eigenlijk altijd op Geert Wilders, hij draait niet om zijn standpunten heen. Ik ben het niet altijd met hem eens. Ik heb niks tegen buitenlanders, maar als mensen die ergens anders niet veilig kunnen leven hier komen, moeten ze zich wel aanpassen aan onze maatschappij. Ik ben dankbaar voor de vrijheid die we in Nederland hebben. De PVV vertegenwoordigt die stem het beste.'
Irfaan Billar (26). Student, Zuid-Holland
Stemt niet.
'Wat mij betreft mag het geld naar veiligheid. Hier in Rotterdam heb je bijvoorbeeld nog steeds veel inbraken, ook bij mij in de buurt. Bewoners hebben last van diefstal, 'oostblokkers' die van alles kunnen maken en niet echt gestraft worden: allemaal kleine criminaliteit die harder moet worden aangepakt.
Ik heb weleens gestemd, gewoon met de natte vinger. Nu ga ik niet stemmen. Verkiezingen zijn misschien wel belangrijk, maar negen van de tien keer gaat je stem verloren. Je kunt wel op een bepaalde partij stemmen, maar uiteindelijk moeten ze er in een coalitie proberen uit te komen, dat maakt het voor mij minder interessant.'
Lichelle Ankum (21). Student, Utrecht
Stemt D66.
'Ik zou het fijn vinden als er meer groen komt. Je ziet het verdwijnen. Het park Transwijk in Utrecht, bijvoorbeeld, dat wordt steeds kleiner. En er mag van mij meer georganiseerd worden, ook in de winter. Dan gebeurt er bijna niks. Gratis exposities of een festival; gewoon iets om te doen te hebben.
Ik studeer verpleegkunde en vind de standpunten van D66 over de zorg heel goed. Ze willen geen bezuinigingen meer en extra geld voor ouderenzorg. Door de nieuwe wet kunnen veel mensen niet meer naar een verpleegtehuis, maar niet iedereen heeft familie die thuis kan helpen. D66 wil per persoon kijken wat er nodig is.'
Ronald van der Lee (30). Bedrijfsmedewerker, Brabant
Stemt PvdA.
'De provincie moet inzetten op duurzame energie. De vijf windmolens hier vlakbij zijn nogal een heet hangijzer, maar ik vind het prachtig. Ik snap wel dat sommigen ze zien als landschapsvervuiling, maar ik zie het als een prachtige vorm van schone energie. Als je er zo tegenaan kijkt, verandert je hele perceptie van zo'n molen.
Ik stem altijd op de PvdA omdat ze het beste aansluiten bij mijn ideaalbeeld van wat voor iedereen goed zou zijn. Ik stem dus niet per se op wat goed voor mij zou zijn, iets wat ik wel vaak terugzie in het stemgedrag van anderen. Anders zou ik misschien wel wat linkser gaan zitten.'
N.B.: Een van de interviews in dit artikel is op verzoek van een geïnterviewde en na goedkeuring van de hoofdredactie van de Volkskrant geanonimiseerd in september 2019.