NieuwsKlimaatplan
Met deze ambitieuze plannen moet Europa het eerste klimaatneutrale continent ter wereld worden
Brussel gaat honderden miljarden investeren om van Europa het eerste klimaatneutrale continent te maken. Er moeten onder meer 2 miljard bomen worden geplant en 1 miljoen laadpalen voor elektrische auto's worden neergezet.
Vrijwel de gehele Europese wetgeving gaat op de schop om van Europa in 2050 het eerste klimaatneutrale continent van de wereld te maken. Het pakket maatregelen dat Europese Commissievoorzitter Ursula von der Leyen en Commissaris Frans Timmermans daartoe woensdag zullen presenteren, heeft grote gevolgen voor de industrie, de transport- en energiesector en de landbouw. Het varieert van de renovatie van miljoenen huizen tot de aanplant van 2 miljard bomen.
Timmermans hamert erop dat zijn zogenoemde Green Deal niet tot een tweedeling in Europa en de lidstaten mag leiden. Een ‘rechtvaardig overgangsfonds’ van 100 miljard euro moet voorkomen dat de oostelijke lidstaten – die vrezen hard getroffen te worden door de duurzame omschakeling – de verreikende voorstellen zullen blokkeren. ‘We laten niemand in de steek’, staat in het ontwerpplan.
Om de CO2-uitstoot in 2050 terug te brengen naar nul, moet de huidige CO2-doelstelling van 40 procent minder uitstoot in 2030 worden aangescherpt. Timmermans stelt een vermindering van de uitstoot met 50 tot 55 procent voor, het precieze percentage volgt in oktober na een studie van de Commissie over het effect op de economieën. Betrokken Commissieambtenaren zeggen dat 55 procent minder CO2 noodzakelijk is om de klimaatafspraken van Parijs te halen. Maar politiek en sociaal stuit deze ambitieuzere doelstelling op forse weerstand.
Miljoen laadpalen
Donderdag buigen de Europese regeringsleiders zich over de Green Deal van de Commissie. Het is de eerste vergadering van de leiders onder voorzitterschap van de nieuwe EU-president Charles Michel. Die is gespitst op een ambitieuze groene agenda. Tot nog toe weigeren Polen, Hongarije en Tsjechië zich te committeren aan klimaatneutraliteit in 2050 uit vrees voor schade aan hun economieën.
Het ontwerpplan van de Green Deal – de Commissie kan woensdag nog tot aanpassingen besluiten – valt op door de alomvattendheid. ‘De verbouwing van de EU is totaal’, concludeert een betrokkene. Her en der wat zonnepanelen en windmolens neerzetten, wordt als volstrekt ontoereikend beschouwd. Alle EU-wetten worden doorgelicht en veel subsidiestromen moeten worden verlegd.
Zo worden de emissie-eisen voor lichte vrachtwagens en benzine- en dieselwagens aangescherpt. Voor deze personenwagens gaat het om een laatste aanpassing: de volgende generatie auto’s mag überhaupt geen vervuilende stoffen meer uitstoten. Met EU-geld moeten er 1 miljoen laadpalen voor elektrische auto’s bijkomen, vooral in gebieden waar de markt dat niet zelf doet. De Commissie wil op meer plaatsen rekeningrijden invoeren en stelt voor dat de scheepvaart gaat betalen voor haar CO2-uitstoot via het Europese systeem voor emissiehandel (ETS). Luchtvaartmaatschappijen verliezen een deel van hun gratis CO2-rechten als het aan de Commissie ligt.
Schoon staal
Niet alleen transport maar alle industrie moet op een duurzamer leest geschoeid. Opvallend is het ‘schone staal’-plan waarmee staal vanaf 2030 zonder CO2-uitstoot geproduceerd moet worden. Om Europese bedrijven te beschermen tegen oneerlijke concurrentie komt er een CO2-heffing op producten van ‘vieze’ buitenlandse ondernemingen.
Ook komt er volgend jaar een actieplan voor de productie van schone accu’s, onmisbaar voor elektrische wagens. De Commissie bepleit eveneens een ‘renovatiegolf’ voor het verduurzamen van huizen en scholen.
Timmermans wil verder een ‘van boerderij naar bord’-strategie voor een duurzamere landbouw waarin de hoeveelheid gebruikte pesticiden in 2030 drastisch is gereduceerd. Ook wil hij met gentechnologie duurzame gewassen kweken die bestand zijn tegen klimaatverandering.
De ambities in de Green Deal van Timmermans worden de komende twee jaar uitgewerkt in wetsvoorstellen die vervolgens door de lidstaten en het Europees Parlement moeten worden goedgekeurd. Naast de 100 miljard euro uit het overgangsfonds als smeermiddel, wil de Commissie dat de Europese Investeringsbank met EU-kapitaal komende tien jaar 1.000 miljard euro aan groene investeringen in de markt losmaakt.
De strijd met de stijgende zeespiegel
Miljoenen liters zeewater zetten deze maand wederom het beroemde San Marcoplein in Venetië onder water. De stad is de strijd tegen de stijgende zeespiegel aan het verliezen. En de Italianen zijn niet de enigen die vechten tegen het toenemende gevaar van overstroming.
De CO₂-zuigers komen eraan
De gedachte is bijna kinderlijk eenvoudig: zuig de CO2 gewoon weer de vervuilde lucht uit. Diverse bedrijven werken eraan. Kan dit het klimaatprobleem helpen oplossen?
De Klimaat-flits-top
De VN-Klimaattop in Madrid moet de afspraken van Parijs nieuw leven inblazen. Of zoals Spanje, de organisator van de top, het verwoordt: ‘De wereld mag niet ten prooi vallen aan moedeloosheid.’
