Merwede in Utrecht wordt de eerste grote autovrije wijk van Nederland

Met Amsterdam loopt Utrecht voorop om de auto terug te dringen, een trend die in veel steden gaande is. Donderdag zetten de gemeente, projectontwikkelaars en corporaties hun handtekening voor het experimentele en ambitieuze bouwproject. Op een plek die niet meteen op loopafstand ligt van het Centraal Station en de historische binnenstad: de industriezone aan het Merwedekanaal. Er is daar 0,3 parkeerplek per woning beschikbaar, vooral bedoeld voor bezoekers. Een dergelijk lage parkeernorm voor zo’n omvangrijk gebied buiten een stadscentrum is niet eerder vertoond.

Ook in andere opzichten is duurzaamheid het uitgangspunt. De wijk moet grotendeels in de eigen energie voorzien met de grootste ondergrondse warmte-koudeopslag van Nederland en drie hectare zonnepanelen op de daken. De overige dakruimte wordt voorzien van beplanting, en ook tussen de woonblokken is het groen. ‘Dit wordt een stadswijk voor de 21ste eeuw’, zegt wethouder Kees Diepeveen (GroenLinks). ‘We zetten in op groen, groen en groen. Daar hebben bewoners behoefte aan in een stad die steeds verder wordt verdicht.’

Wie hecht aan de eigen bolide voor de deur, kan beter elders een woning zoeken. De bedoeling is dat de bewoners zo min mogelijk gebruikmaken van de auto. En als ze dat wel doen, dan bij voorkeur met een deelauto uit een van de ‘mobiliteitshubs’ in het gebied. Honderden voertuigen moeten beschikbaar zijn, zodat niemand misgrijpt, belooft de wethouder. ‘Als bijvoorbeeld een bewoner die verloskundige is ’s avonds laat wordt opgeroepen, moet die meteen op weg kunnen.’

Omwonenden kritisch

Omwonenden van omliggende wijken zijn kritisch. Zij vrezen extra parkeeroverlast als gevolg van het weren van de auto in de nieuwe wijk. Het snel groeiende Utrecht wordt al steeds minder bereikbaar over de weg. Doet Utrecht niet te veel aan wensdenken, door zo veel nieuwe woningen toe te voegen in een relatief klein gebied, zonder op extra autogebruik te rekenen?

Wethouder Diepeveen vindt van niet. In de omliggende wijken wordt betaald parkeren ingevoerd om een waterbedeffect te voorkomen. ‘In andere recent opgeleverde nieuwbouw is bovendien al gebleken dat veel beschikbare parkeerruimte ongebruikt blijft. We zullen de vinger aan de pols houden of alles zo gaat functioneren zoals wij het hopen.’

Utrechtse woningzoekenden hebben het sowieso niet voor het uitkiezen, al helemaal in het minder dure segment. Volgens de wethouder kunnen ook mensen met een minder ruime beurs terecht in deze gemengde wijk, met 30 procent sociale huurwoningen, aanbod van koopwoningen tot 3 ton euro en middenhuur (tot 970 euro per maand).