Nieuws
Merkel uitgezwaaid met cadeau van 150 euro en ovationeel applaus
Na 16 jaar en 107 EU-toppen werd bondskanselier Angela Merkel vrijdagochtend in Brussel uitgezwaaid door haar Europese collega’s. De Duitse kabinetsformatie schiet op zodat de kans reëel is dat Merkels opvolger Olaf Scholz bij de volgende EU-top (december) Duitsland zal vertegenwoordigen.
Maar wat geef je als afscheidscadeau aan iemand die langer meedraait in het EU-circus dan welke andere leider ook? Die op cruciale momenten een beslissende en remmende rol speelde? De ‘moeder’ van de EU-toppen volgens premier Mark Rutte, ‘een staatsvrouw’ volgens voormalig Europese Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker en die naar het oordeel van oud-EU-president Herman Van Rompuy de EU heeft behoed voor ‘existentiële crises’?
Wat de cadeaukeuze compliceerde is dat het kleinood – conform de EU-regels voor relatiegeschenken – niet meer dan 150 euro mag kosten. In het verleden kregen vertrekkende leiders weleens een bord mee waarop de EU-collega’s hun handtekening zetten. Maar die belanden linea recta in de archiefkast of op de rommelzolder, weten EU-ambtenaren.
Lantaarn
Uiteindelijk koos EU-president Charles Michel voor een miniatuur (‘artistieke impressie’) van het Europagebouw (de ‘Lantaarn') waar de leiders bijeenkomen. Zodat Merkel steeds opnieuw herinnerd kan worden aan de vele (nachtelijke) uren die ze daar doorbracht.
Om moeizame discussies over eerste- en tweederangs EU-landen te voorkomen – toch al een gevoelig punt in Oost-Europese lidstaten – krijgt vanaf nu elke leider die afzwaait (na verloren verkiezingen of bij pensioen) de miniatuur-replica. De Zweedse premier Stefan Löfven kreeg er vrijdag dan ook eentje mee. Voor de Oostenrijkse kanselier Sebastian Kurz komt de nieuwe regeling net te laat. En als een leider terugkeert aan de EU-tafel? Niet ongebruikelijk, verkiezingen worden ook weleens gewonnen. Dan krijgt hij of zij bij een volgend vertrek geen nieuw beeldje, het is geen verzamelobject.
Het afscheid zelf van Merkel verliep sober. Michel sprak lovende woorden namens de hele EU-familie en er was een speciale ‘best of Merkel in Brussels’-video. ‘U bent een monument', zei Michel. ‘Uw wijsheid zal gemist worden, vooral bij complexe situaties.’ Michel zei zich geen EU-top te kunnen voorstellen zonder aanwezigheid van Merkel. ‘Dat is als Rome zonder Vaticaan of Parijs zonder Eiffeltoren.’ Merkel kreeg een ovationeel applaus van haar collega’s dat haar volgens betrokkenen zichtbaar ontroerde. Merkel houdt niet van grootse feesten en partijen, daarom hebben veel leiders al eerder persoonlijk afscheid van haar genomen. Premier Rutte bezocht haar in september in Dresden.