‘Meneer, zei hij, ik ben een beetje in de stress’

‘Waar ben je in godsnaam mee bezig, man? Effe serieus, denk je dat je op deze manier iets gaat bereiken? Ik wil dat je iets moois neerzet in je leven. En geloof me, ik heb jongens zoals jij het verkeerde pad zien inslaan. Zag ik ze later op straat hangen, of ze blowen zich kapot. Allemaal jongens met jouw intelligentie. Dat wil ik niet voor jou. Ik wil dat je iets klaarspeelt.’

‘Ik was net klaar met mijn studie, het was mijn eerste jaar als docent. Omdat ik dacht dat het zo hoorde, sprak ik Quincy stevig toe.

‘Hij zat in de derde klas. Een lieve, respectvolle jongen. Altijd aan het lachen, altijd vroeg hij: hoe gaat het met u, meneer? Bij mij, bij Engels, mocht hij op een hoger niveau werken. Dat kon hij aan, Quincy had meer in zijn mars. Maar hij ging om met jongens die, hoe zeg je dat, vooral houden van hangen, chillen.

‘Het ging niet altijd goed op school, dan deed hij zijn huiswerk niet of hij vergat zijn boeken. Dus ik deed wat ik altijd deed, als automatisme. Ik zei: hé hallo, waar ben je mee bezig, waar zijn je boeken? Vergeten, meneer, zei hij dan. Na de zoveelste keer liet ik hem nablijven. Hij lachte. Nablijven, waarom meneer? Maar hij kwam wel.

‘Daarna was hij een paar keer niet op school. Twee, drie lessen gemist. Ik vroeg wat rond. Waar was Quincy? Ja, die was ziek. Maar ik zag hem wel dingen op sociale media plaatsen. Dus ik stuurde hem een berichtje: ik maak me zorgen, kom naar school. Hij: ik voel me niet zo lekker, meneer. En zo ging het vaker.

‘Op een dag vroeg ik hem na de les in het lokaal te blijven. Ik ging op een tafel zitten. Jongen, maak nou je huiswerk, zei ik. Zorg dat je je diploma haalt! Wat is er met je aan de hand?

‘Hij sloeg zijn ogen neer. En toen vertelde hij het. Meneer, zei hij, ik ben een beetje in de stress. Bleek dat hij al op kamers woonde, dat hij binnenkort een nieuwe woning moest vinden en niet wist hoe hij dat allemaal ging betalen. Daar was hij continu mee bezig. Huiswerk, school – het had geen prioriteit.

‘Dat hakte erin bij mij. Ik had het totaal niet zien aankomen. En ik dacht ook: waarschijnlijk heb ik veel meer leerlingen in de klas bij wie zoiets speelt. Ik besefte ook dat je geen conclusies moet trekken, als je niet weet waar een kind vandaan komt. En dat harde regels niet voor iedereen goed zijn.

‘Nu pak ik het anders aan. Ik laat de leerlingen in de eerste of tweede les de tafels van elkaar af schuiven en vraag ze dan om in het Engels op te schrijven wie ze zijn, met wie ze wonen en waar ze tegenaan lopen in het leven. Ik zie jullie ogen al groot worden, zeg ik dan, maar ik doe dit omdat ik jullie vooruit wil helpen. En wat jullie opschrijven, blijft tussen ons.

‘Sommige leerlingen schrijven dat het goed gaat, en vaak is dat dan ook zo. Maar ik ontvang ook veel persoonlijke verhalen. Ik kom uit een oorlogsgebied en mis mijn familie. Ik ben jarenlang gepest. Ik woon bij mijn moeder en mis mijn vader.

‘En als ze het niet uit zichzelf vertellen, probeer ik ze toch zover te krijgen dat ze me vertrouwen. Ik dram ook door. Gaat het goed? Echt waar? Kijk me aan! En zo komen er soms verhalen los. Dan kan ik ze alsnog helpen.

‘Met Quincy gaat het nu beter. Hij bedankte me nog voor mijn steun. En ik bedankte hem dat hij me had laten inzien dat iedereen een eigen verhaal heeft en dat je daarnaar moet vragen. Ik zei laatst tegen hem: je weet waarom ik soms streng tegen je ben, hè? Hij antwoordde: dat weet ik, meneer. En hij sloeg met zijn vuist tegen zijn borst. Liefde, zei hij. Liefde, meneer.’

Quincy heet in werkelijkheid anders.