Nieuws
‘Meisje met de parel’ glipt in april alweer uit Vermeer-tentoonstelling in het Rijksmuseum
De grote Vermeer-expositie in het Rijks staat volop in de schijnwerpers. Onderbelicht blijft alleen dat het beroemde ‘Meisje met de parel’ daar maar kort te zien is. Het Mauritshuis wil het voor de paasvakantie terug hebben, om er zelf bezoekers mee te trekken.
‘Amazing paintings’ (The Observer), ‘verbluffend’ (AD), ‘verstilde momenten’(CNN). Enthousiasme over de Vermeer-tentoonstelling in het Rijksmuseum is er alom. Ook omdat in Amsterdam bijna alle schilderijen van Johannes Vermeer te zien zijn, maar liefst 28. Waarmee het het grootste overzicht ooit is van de ‘Sfinx van Delft’.
Toch wordt er in de media, op een enkele site na, geen melding gemaakt van het feit dat het beroemdste schilderij van de Delftenaar, Meisje met de parel, maar acht weken in Amsterdam op zaal zal hangen. Daarna keert het terug naar haar thuisbasis, het Mauritshuis in Den Haag.
Ook het Rijks zelf was de afgelopen maanden niet erg duidelijk. Kondigde het museum afgelopen augustus nog trots aan dat Vermeers Meisje een van de ‘topwerken’ zal zijn, een maand later stond op de site de disclaimer dat het schilderij slechts tot en met 30 maart in het Rijks hangt.
Wat er in die tussentijd gebeurd is? Had de bezoeker, met name de buitenlandse bezoeker, niet eerder gewaarschuwd moeten worden, bij het boeken van zijn reis naar Amsterdam om het parelmeisje diep in de ogen te kunnen kijken?
Voor het Mauritshuis stond van tevoren vast voor hoe lang het meisjesportret zou worden uitgeleend, vertelt directeur Martine Gosselink. ‘Vanaf het begin hebben we gezegd dat het niet voor de volle periode van de expositie zou zijn. Het Rijksmuseum wist dat ook.’
Waarom het Mauritshuis uitgerekend op 1 april het schilderijtje weer in Den Haag wil hebben? ‘Dan begint bij ons het toeristenseizoen. Zonder het Meisje zouden we te veel bezoekers moeten teleurstellen. Wat een financiële aderlating betekent.’
Waarom zei Gosselink ruim een jaar geleden dan toch dat ‘een Vermeertentoonstelling (...) zonder het Meisje nou eenmaal geen Vermeertentoonstelling’ is?
‘Once in a lifetime’
Gosselink nu: ‘We vinden het belangrijk dat ze nu in het Rijks is, maar normaal gesproken wordt het schilderij echt nooit uitgeleend. Net zo min als het Louvre dat met zijn Mona Lisa doet of het Rijksmuseum met de Nachtwacht. Mijn voorgangster had zelfs in eerste instantie een ‘nee’ gegeven. Het schilderij is onze icoon. Op alle toptienlijstjes van beroemdste kunstwerken komt ze voor. Maar voor deze once in a lifetime-tentoonstelling wilden we voor één keer een uitzondering maken.’
Volgens Rijksmuseum-woordvoerder Elles Kamphuis wist het museum inderdaad vanaf het begin dat het uitlenen van het Meisje tijdelijk zou zijn, maar niet voor hoe lang. Toch ‘steekt er niets achter’ dat dat niet tijdig op hun site stond vermeld, legt Kamphuis uit. ‘Er was slechts sprake van het delen van steeds meer informatie. Eerst dacht we ook dat we 27 werken zouden exposeren, daarna 28. Overigens wordt op de ticketsite nu duidelijk vermeld dat het Meisje er na 1 april niet meer hangt.’
Inmiddels is wel duidelijk wat het Rijksmuseum na 1 april op de plek van het Meisje met de parel gaat presenteren. Niets. Er komt een gordijn te hangen.
