Megawietfabriek in Groningen met computergestuurde kweek wordt ‘één groot laboratorium’

Het was een hartstikke spannende middag, vertelt vastgoedondernemer en aspirant-wietteler Gert Jan d’Haan uit Stadskanaal. ‘Vanaf een uurtje of vier hoorden we de ene na de andere afmelding van andere partijen. En toen kwam om vijf over vijf dat mailtje van het ministerie: we waren door de loting gekomen en mogen verder. Nou, toen hebben we wel even een feestje gebouwd op kantoor.’

D’Haan, die een vastgoedportefeuille heeft in Noord-Nederland met winkels, woningen en kantoorpanden, is één van de initiatiefnemers van Qati. Samen met enkele andere Groningse ondernemers wil hij wiet en hasj gaan telen voor het wietexperiment van de overheid. Qati staat voor quality assurance through innovation, kwaliteitszekerheid door innovatie.

Bijna 150 partijen hadden zich met dezelfde intentie gemeld bij de rijksoverheid, bijna honderd kwamen niet door de eerste selectie. Donderdag werd onder toezicht van de notaris geloot tussen 39 aspirant-telers – een bont gezelschap van ondernemers, tuinders, wietpioniers en zonen van coffeeshopeigenaren. Qati was één van de tien gelukkigen.

‘We gaan een wietfabriek bouwen op industrieterrein Westpoort, in het uiterste westen van de gemeente Groningen, vlakbij het dorp Hoogkerk’, vertelt D’Haan. ‘Nu ligt er nog grasland. Maar straks staat er een fabriek van 5.500 vierkante meter – een deel laagbouw voor het drogen en verwerken van de cannabis, een deel hoogbouw met zes enorme klimaatcellen waar de hennepplantjes zullen groeien.’

Vertical farming

Ze gaan aan vertical farming doen: telen in gestapelde kweekbakken boven elkaar. Elke klimaatcel is zo’n acht meter hoog. Daarin passen vier lagen met wietplanten van elk twee meter hoog. Temperatuur, licht, voeding en vochtregulatie worden allemaal computergestuurd geregeld.

‘Wietfabriek klinkt een beetje plat en dekt niet helemaal de lading’, zegt D’Haan. ‘We gaan in een laboratoriumachtige setting wiet en hasj produceren, van hoge en constante kwaliteit. Werknemers dragen steriele bedrijfskleding en passeren luchtsluizen. Het is één groot laboratorium.’

Het lijkt een beetje op het productieproces van Bedrocan, de producent van medicinale cannabis in Veendam (met dependance in Emmeloord). Ook hier lopen medewerkers in witte pakken in een bijna smetteloze omgeving vol afzonderlijke productiecellen. Bedrocan noemt zichzelf ook nadrukkelijk een farmaceutisch bedrijf.

Het is niet toevallig dat de meesterteler bij Qati ook uit de wereld van de medicinale cannabis komt. ‘Wiet telen is allemaal niet zo ingewikkeld’, zegt D’Haan. ‘Sommigen doen daar heel ingewikkeld over. Maar je moet gewoon zorgen dat de condities optimaal zijn. Dan zaai je in en kun je na negen weken oogsten.’

De overheid eist dat elke teler minstens 10 soorten wiet en 3 soorten hasj produceert. Maar Qati denkt van meet af zeker 20 soorten te gaan produceren, en als de coffeeshops dat willen ook wel 30 of 40. ‘De klant is koning’, aldus D’Haan. ‘Als onze afnemers bepaalde soorten White Widow, Amnesia of Haze willen, dan telen we dat. Een grote variatie in cannabissoorten wordt heel belangrijk in het wietexperiment. Onze marketingman zal langs alle coffeeshops in de tien deelnemende gemeenten gaan om te kijken wat hun wensen zijn.’

Variatie en kwaliteit

Aan het wietexperiment doen tien gemeenten (met circa 80 coffeeshops) mee: Arnhem, Almere, Breda, Groningen, Heerlen, Hellevoetsluis, Maastricht, Nijmegen, Tilburg en Zaanstad. De overheid heeft de schatting gemaakt dat de deelnemende coffeeshops minstens 65 duizend kilo cannabis omzetten per jaar – dus geldt de eis dat elke teler minimaal 6.500 kilo moet produceren.

‘Onze capaciteit wordt meer dan het dubbele: 14 à 15 duizend kilo wiet’, zegt D’Haan niet zonder trots. ‘We willen niet alleen aan de Groningse coffeeshops gaan leveren, maar ook aan andere shops elders in het land.’ Volgens hem is het juist goed dat de deelnemende telers in het experiment ook nog een beetje met elkaar kunnen concurreren: ‘Dat komt de variatie en kwaliteit alleen maar ten goede.’

Qati zweert bij ‘indoor-wietteelt’ in plaats van teelt in kassen of zelfs in de buitenlucht, zoals sommige concurrenten willen gaan doen. ‘Alleen indoor kun je een constante, hoge kwaliteit garanderen’, aldus D’Haan.

Beveiliging is een belangrijke voorwaarde voor de ‘legale’ wietteler. Niet alleen komen er hekken, sluizen, camera’s en andere vormen van beveiliging in en rondom de wietfabriek, ook de leveringen aan de coffeeshops zullen worden verricht in gepantserde waardetransportwagens. Volgens D’Haan zal de beveiliging niet onderdoen voor die van de medicinale wietkwekerij Bedrocan in Veendam, ook gevestigd in een anoniem fabrieksgebouw op een industrieterrein. ‘Wij zijn net zo goed beveiligd als een bank’, zei Bedrocan-oprichter Tjalling Erkelens drie jaar geleden in de Volkskrant.

Integriteit

Na de loting moet Qati eerst nog gescreend worden op integriteit (via een bibob-onderzoek). D’Haan hoopt volgend voorjaar de bouwvergunning rond te hebben. Dan kan in de zomer worden gebouwd en gaan in oktober de eerste plantjes de kweekbakken in. Hij denkt de eerste wiet en hasj (de hars van vrouwelijke cannabisplanten) in het eerste kwartaal van 2022 aan de coffeeshops kunnen worden geleverd.

De Groningse wietfabriek vergt een investering van 16,5 miljoen euro. Bij volle productie komen er ruim vijftig mensen te werken. Het wietexperiment van de overheid duurt vier jaar. Na een evaluatie zal worden besloten of de proef wel of geen (brede) navolging krijgt. Wat doet Qati als dat laatste het geval zal zijn? D’Haan: ‘Dan kunnen we de fabriek gebruiken voor andere vormen van vertical farming.’