Mega-fraudeur Frankel gepakt na bizarre reis

De Amerikaan Martin Frankel, een van de grootste oplichters uit de geschiedenis, is na een moeizame speurtocht eindelijk gepakt. De Duitse politie arresteerde hem zaterdag in een deftig hotel in Hamburg....

Van onze verslaggever

Frankel wordt ervan verdacht Amerikaanse verzekeraars te hebben opgelicht voor honderden en mogelijk zelfs miljarden dollars. Hij wist zichzelf aan hen te verkopen als een geniaal belegger - en dat terwijl hij in 1992 zijn vergunning was kwijtgeraakt na klachten van gedupeerde beleggers.

Hij zou voor hen verzekeringspremies beleggen, maar sluisde het geld weg via een internationaal web van bv's en bankrekeningen. Zelf leefde hij als een kluizenaar, zij het op grote voet.

De zaak kwam aan het rollen toen er in mei brand uitbrak in zijn huis in Greenwich, Connecticut, waar Frankel beroemdheden als Mel Gibson en Diana Ross tot zijn buren mocht rekenen. De brand was ontstaan in twee open haarden die waren volgepropt met documenten. De oplichter zelf was toen al voortvluchtig.

Tussen de papieren lag een halfverkoolde doe-lijst met als eerste prioriteit 'Geld witwassen', en een astrologische kaart die antwoord moest geven op prangende vragen als 'Ga ik naar de gevangenis?' en 'Ben ik wel veilig?'

Frankel is nu veilig en gaat zeker naar de gevangenis, al staat die voorlopig in Duitsland. De procedure voor zijn uitlevering aan de VS kan maanden in beslag nemen. Behalve Frankel arresteerde de Duitse politie ook zijn medewerkster Cynthia Allison, een van de vele assistentes die hem bijstonden tijdens zijn bizarre vlucht.

Zij omschreven hun baas als 'gespeend van iedere aanleg voor internationale samenzwering'. Frankel bleef vier maanden lang op vrije voeten, hoewel hij iedere gedragsregel voor voortvluchtigen met voeten trad. Om te beginnen dook hij op in Italië, dat een uitleveringsverdrag heeft met de VS.

Verwend door zijn luxueuze levensstijl bracht Frankels eerste onderkomen, een hotel in Rome, hem tot wanhoop. Hij verafschuwde de pasta-maaltijden daar, en liet zijn assistentes vergeefs zoeken naar Chinese afhaalrestaurants. Vervolgens betrok hij een huis midden in een Romeinse diplomatenwijk, waar het wemelt van de agenten.

Bijna werd hij daar gepakt, maar de Amerikaanse arrestatieverzoeken liepen keer op keer vast in de trage justitiële molens in Italië en elders in Europa. Pas in Duitsland draaiden die net snel genoeg.

Uiteindelijk lijkt Frankel toch zichzelf de das te hebben omgedaan. Zeven jaar lang bleef zijn fraude onopgemerkt. Maar de angst voor ontmaskering werd een obsessie. 'Als ik echt groot wordt, kunnen ze me niet meer aanpakken', zei hij tegen een van zijn vrouwelijke assistenten.

Begin 1998 begon hij aan een doldriest avontuur om van zijn honderden miljoenen vele miljarden te maken. Frankel betrok tientallen nieuwe partners in zijn opzetjes, onder wie vele wandelende legendes uit de wereld van de financiële fraude. Pas toen begonnen toezichthouders lont te ruiken.

Deze merkwaardige psychologische tournure schijnt vaker voor te komen in Frankels gilde. 'Dat gebeurt gewoonlijk wanneer ze een beetje druk op de ketel beginnen te voelen', aldus een van zijn achtervolgers. 'Ze beginnen grandioze ideeën te krijgen over meer schulden maken om hun bestaande schulden te kunnen afbetalen. Maar hoe groter het spel wordt, hoe groter ook de zekerheid dat de zeepbel uit elkaar zal spatten.'

Volgens de hoogste schatting heeft Frankel zijn slachtoffers voor zes miljard gulden benadeeld. Als dat bedrag klopt, neemt hij in de historie van de financiële fraude de tweede plaats in achter de ondergang van de bank BCCI, die in 1991 een zwart gat van tien miljard gulden achterliet.

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden