Meester&gezel (8)

CV LANS BOVENBERG (53)

Hoogleraar algemene economie, Netspar, Universiteit van Tilburg. Studeerde econometrie (Rotterdam), promotie economie (universiteit California, Berkeley). Werkte bij IMF, ministerie van Economische Zaken, Centraal Planbureau en Erasmus Universiteit. NWO-Spinozalaureaat 2003.

CV ROEL MEHLKOPF (29)

PensioenspeCialist Centraal Planbureau en onderzoeker Netspar UniVeRsiteit van Tilburg. Studie ecOnomEtrie en promotie (risicodeLing tussen generaties bij pensioenen) Tilburg.

'Ik begin te snel aan nieuwe dingen, maar Het afronden komt weL eens in de Knel', zegt ROel MehlkoPF. Zoals zijn proefschrift over pensioenen dat hij volgende week verdedigt. Dat had best een jaar eerder gekund, vindt leermeester Lans Bovenberg, hoogleraar algemene economie aan de Universiteit van Tilburg. 'Ik adviseer Roel gedisciplineerder zijn wetenschappelijke werk af te ronden, details kosten nu eenmaal veel tijd.' Maar Mehlkopf was vooral bezig met het doorrekenen van het pensioenakkoord bij het Centraal Planbureau, waar hij in deeltijd werkt.

Mehlkopf en Bovenberg delen hun passie voor het combineren van de wetenschap en de maatschappij. Bovenberg: 'Roel heeft, net als ik, de behoefte vanuit een goede econometrische en wetenschappelijke traditie, economische kennis te vertalen naar praktische problemen. We zijn nieuwsgierig en willen onze kennis ten nutte maken voor een betere samenleving.' Bovenberg is CDA-lid en een prominent (economisch) adviseur van die partij. Mehlkopf is alleen sterk politiek betrokken. Hoewel politiek geen bijzondere rol speelt in hun relatie, hebben hun discussies vaak wel een politieke lading. Bovenberg: 'Politiek is een van de manieren om wetenschap en praktijk aan elkaar te verbinden.'

Bovenberg bestudeert alle aspecten van de economie, maar zijn hart ligt bij Netspar: een nationaal netwerk over pensioenen en vergrijzing, opgericht met zijn Spinozageld. Onderzoek, onderwijs en kennisuitwisseling tussen universiteit en praktijk zijn de doelstellingen. Zoals een Nederlands elftal brengt Netspar topdeskundigen uit diverse clubs tijdelijk bijeen. Bijvoorbeeld om de effecten van het pensioenakkoord te onderzoeken en hoe kan worden gewaarborgd dat de rechten van jongeren worden beschermd.

'Als wetenschapper probeer ik zo objectief mogelijk te zijn, maar honderd procent objectiviteit bereik je nooit', stelt Bovenberg. 'Daarom hebben mensen het recht te weten wat ik geloof en wat mijn denkbeelden zijn. Daarbij is het wel jammer dat de pers mij al snel wegzet als "die CDA-er". Voor mij moet de economie vooral mensen uitdagen hun talenten in te zetten voor anderen. Die levensvisie komt wel terug in de onderwerpen die ik kies, maar beslist niet in mijn methoden. Die moeten de wetenschappelijke toets doorstaan.'

Bovenberg zoekt naar de waarheid. Hoe meer kritiek en tegenstand, hoe beter. 'Zo is het wetenschappelijke bedrijf georganiseerd. Discussies vind ik leuk. Over wat goed of fout is aan een wiskundige formule of over de juiste veronderstellingen in een model. We kunnen de wereld niet bekijken zonder vooronderstellingen, maar onderzoek moet volledig recht doen aan data en logica. Netspar is ook een netwerk omdat je elkaar nodig hebt voor een ruimere blik.'

Mehlkopf koos bewust voor een promotie bij Bovenberg. 'Ik vond pensioenen leuk omdat er veel wiskunde en finance in zit, maar ook omdat het maatschappelijk relevant is. Ik las stukken van Lans en heb daarop als student zelfs ooit een kritiek geschreven.' Bovenberg: 'Dat beschouw ik als een aanbeveling.' Mehlkopf: 'We hebben veel discussies gehad, bijvoorbeeld over het poldermodel. Ik ben liberaler. Waarom zou je het pensioenstelsel niet zo kunnen inrichten als de gezondheidszorg? Wel verplicht verzekeren, maar vrije keuze van aanbieder.'

'Ik ben blij als anderen blij zijn, als ik de wereld gezelliger kan maken door mensen te laten zien hoe de economie functioneert', zegt Bovenberg. 'Maar als ik moet kiezen, kies ik voor de waarheid.' Mehlkopf wil vooral mensen enthousiast maken en inspireren. 'In de pensioendiscussie roepen economen en praktijkmensen van alles. Ik kan als jonge wetenschapper ook wel gaan roepen, maar heb ervoor gekozen het CPB te helpen de analyse zo goed te maken dat iedereen deze als basis voor de discussie zal gebruiken. Daarbij helpt het wel dat ik van het gerenommeerde Netspar kom.'

Mehlkopf wil met één been in de wetenschap blijven en met het andere in de maatschappij. 'Als je in de economische wetenschap echt verder wil, is er veel concurrentie, je moet publicaties in de juiste bladen krijgen. Het viel mee hoe mild Lans was. Hij is een zeer kritische leermeester, maar spreekt zich nooit zo uit dat je je zelfvertrouwen verliest.' Bovenberg: 'Ik worstelde wel met de afstand. Bij vorige promovendi heb ik veel gezamenlijk gepubliceerd, maar ook gezien dat dit nadelig voor de gezel kan uitpakken. Dan is er altijd de vraag: wat is van wie? Bij Roel heb ik gekozen dat minder te doen. Er zouden dan wel meer artikelen zijn gepubliceerd, maar met een groter stempel van mij.'

undefined