Meeste Nederlanders schaffen nog steeds een nieuwe cv-ketel aan, en dus blijft aardgas de norm

Wat wordt het, als de cv-ketel moet worden vervangen? Kiest de huiseigenaar opnieuw voor een traditionele cv-ketel die zijn water verwarmt met aardgas? Of wordt de woning aardgasvrij met een duurzame warmtepomp? Het eerste blijkt waar: in het afgelopen jaar werden 450 duizend cv-ketels verkocht, bijna 5 procent meer dan in het jaar daarvoor. Van warmtepompen werden er 45 duizend verkocht, een kwart meer dan een jaar eerder. Dit staat in de woensdag gepubliceerde Gasmonitor, een jaarlijks onderzoek naar de aanschaf van warmtetechnieken van Natuur & Milieu.

Aardgas

Aardgas is dus nog steeds de norm in Nederland als bron van verwarming van huis en tapwater. Dat druist in tegen de wens van de regering, die wil dat in 2050 alle woningen en gebouwen in Nederland worden verwarmd zonder aardgas. In 2030 moeten 1,5 miljoen gebouwen duurzaam verwarmd worden. Op dit moment stroomt er nog aardgas door de leidingen van 91 procent van de in totaal bijna 7,9 miljoen woningen en ruim 1,1 miljoen gebouwen, zoals kantoren en productiehallen.

De verkoop van hr-ketels vertoont al zes jaar op rij een stijging, aldus Natuur & Milieu. Het ‘komt niet vanzelf goed met de overstap naar aardgasvrij wonen’, stelt de organisatie vast. Mogelijk zullen de cijfers over 2020 iets minder slecht uitvallen voor de beoogde transitie. Het Rijk heeft 27 plekken aangewezen waar wijken versneld van het aardgas af zullen gaan. Ook woningcorporaties zullen de komende jaren 100 duizend woningen aardgasvrij maken.

Nieuwbouw

Verder worden de meeste nieuwbouwwoningen aardgasvrij opgeleverd. In het eerste kwartaal van dit jaar was dat het geval bij 83 procent van de nieuwe huizen. In dezelfde periode een jaar eerder was dat nog maar 60 procent. Naar verwachting loopt dat percentage de komende jaren op richting de 100 procent. Ondertussen verhoogt het kabinet de belasting op aardgas en kunnen huiseigenaren subsidie krijgen voor verduurzaming van hun woning.

Gemiddeld worden jaarlijks 467 duizend van de 7 miljoen Nederlandse cv-ketels vervangen. De levensduur van zo’n ketel schommelt rond de vijftien jaar. In de komende tien à vijftien jaar zal de gas-gestookte cv-ketel een ‘heel belangrijke zo niet dominante rol blijven vervullen’, verwachten ze bij Nefit Bosch, een van de grootste verkopers van cv-ketels in Nederland. ‘Wij bieden alle mogelijkheden aan om een woning geheel elektrisch of hybride, met een combinatie van elektrisch en gas, te verwarmen’, zegt woordvoerder Jan Blom. ‘Maar de consument kiest voor het overgrote deel voor de hr-ketel. Soms wordt de overstap naar een ander systeem ook bemoeilijkt door de inrichting van de woning, of zijn de kosten nog te hoog.’

Energieneutraal

Eerder deze week wees het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) ook al op de hoge kosten als obstakel voor verduurzaming. De investering die nodig is om een huis energieneutraal te maken is volgens PBL in alle gevallen veel groter dan de winst die een huiseigenaar maakt doordat hij lagere energiekosten heeft. De kabinetsdoelstelling om de Nederlandse woningvoorraad voor 2050 aardgasvrij te maken is volgens de dienst onder de gestelde voorwaarden ‘haast onmogelijk te realiseren’. Alleen veel meer subsidie zou de beoogde verduurzaming van de Nederlandse woningvoorraad nog kunnen redden.

‘De cijfers van de Gasmonitor verontrusten ons niet’, zegt Puk van Meegeren, manager ‘energie in huis’ van Milieu Centraal, dat mensen wil helpen met verduurzaming. ‘Toen werd geroepen dat we met z’n allen van het aardgas af gaan, werd misschien wat al te snel gedacht dat de hr-ketel meteen zou verdwijnen. Wij snappen heel goed dat mensen nog steeds kiezen voor een cv-ketel in plaats van bijvoorbeeld een warmtepomp. Maar een nieuwe ketel kan ook de eerste stap zijn naar verdere verduurzaming van een woning. We zeggen altijd: maak eerst je woning aardgasvrij-ready. Begin met beter isoleren en ventileren. Heb je dat geregeld, dan kun je je nieuwe cv-ketel altijd nog uitbreiden met een hybride warmtepomp.’

Het is ook maar hoe je het bekijkt, benadrukt Van Meegeren. Uit de Gasmonitor blijkt ook dat een op de tien nieuwe verwarmingsystemen een warmtepomp is. ‘Dat is een kwart meer dan een jaar eerder. Die verduurzaming begint dus echt wel op gang te komen.’