Medaillekansen Rio wisselen om de dag
Wie wint wat in Rio? Zolang onduidelijk blijft welke Russen zich mogen vertonen op de Spelen, is het worstelen met de prognoses. Ook voor de medaillebalans van Nederland.
De dagen voor de Olympische Spelen van Rio de Janeiro zijn voor de statistici verwarrende tijden. De rekenmeesters moeten hun voorspellingen over de te verwachten medaillewinnaars voortdurend aanpassen aan de lijst van Russische deelnemers. Nog altijd is onduidelijk welke Russen 'schoon' genoeg zijn om deel te nemen aan de Spelen.
Uitstel
Simon Gleave, het Britse hoofd analyse van Gracenote (voorheen Infostrada), zegt dat door de Russische ontwikkelingen de definitieve olympische voorspelling van zijn bureau mogelijk enkele dagen naar achteren wordt geschoven. 'We zouden de prognose dinsdag of woensdag geven aan onze partners en afnemers. Maar we denken erover het nog iets uit te stellen. Er komt voortdurend nieuwe informatie. Donderdag was onze laatste update. De ingewikkeldheid van deze voorspelling is daardoor extra groot.'
Er was al rekening gehouden met de forse min door de afwezigheid van Russische atleten. 'Maar nu de gewichtheffers van Rusland door de wereldbond buiten zijn gezet, scheelt dat de Russen nog eens acht medailles. Althans volgens onze berekening. Geen van de toplanden gaat daar van profiteren, ook Nederland niet. Dat doet immers niet mee aan gewichtheffen.'
In Londen (2012) veroverden Russische gewichtheffers zes olympische medailles: vijf zilver en één brons. Vier jaar eerder in Peking was de oogst zeven: vier zilver en drie brons. Met China zijn de Russen toonaangevend in de door doping verziekte sport, waarvan velen een definitieve verwijdering uit het olympische programma hadden verwacht. Die is er niet gekomen. De wereldbond IWF regeert sindsdien met ijzeren hand.
Berekeningen
Rusland is sinds begin juni 26 medailles kwijtgeraakt in de Virtual Medal Table (VMT) van Gracenote: van 68 naar 42. Naar welke landen die medailles zullen gaan, is een rekensom die Gleave en zijn statistici bezig zijn af te ronden. Hij zegt dat de definitieve prognose op vrijdag 5 augustus, de dag van de openingsceremonie in Rio, klaar zal zijn.
In de VMT was Nederland, in de terminologie van NOC*NSF tegenwoordig TeamNL, de voorbije maanden aan een glijvlucht bezig. Vorig jaar werd de oogst geschat op 23 medailles (8 goud, 5 zilver en 10 brons). Nadien stegen de Nederlandse kansen zoals Gracenote die berekent op basis van de resultaten sinds 2012 bij de grote, toonaangevende toernooien (WK, wereldbekers, continentale toernooien). In januari was de verwachting naar recordhoogte gestegen: 6 goud, 10 zilver en 17 brons (33 in totaal).
Daarna kwam er een herberekening die van 31 (in januari) via 29 naar 26 in juni zakte. In juli ontstond weer een lichte plus in Nederlandse kansen.
Goud voor Schippers
Gleave: 'We komen nu voor Nederland uit op 28 medailles, 6 goud, 11 zilver en 11 brons. De gouden medailles zijn voor Dafne Schippers op de 200 meter, Niek Kimmann op BMX, Tom Dumoulin op de tijdrit die houden we erin, de springruiterploeg, zeilster Marit Bouwmeester en judoka Kim Polling uit de categorie tot 70 kilo.' In de haarvaten van de voorspellende klassementen die zijn opgemaakt zijn soms minieme verschillen te noteren, waardoor Nederlandse favorieten buiten de prognoses vallen.
Zo wordt Dafne Schippers op de 100 meter, het koninginnennummer waarop ze vorig jaar WK-zilver veroverde, door Gracenote als vierde geklasseerd, achter de Jamaicaanse wereldkampioene Shelly-Ann Fraser-Pryce, haar landgenote Elaine Thompson en de Amerikaanse English Gardner. 'Het nummer is heel competitief. Je moet ook nog rekenen met de Amerikaanse Tori Bowie', verklaart Gleave.
Bij het zwemmen wordt de Nederlandse oogst erg laag ingeschat. Van olympisch titelverdedigster Ranomi Kromowidjojo wordt slechts zilver op de 50 meter vrije slag verwacht. Haar grote rivaal uit Australië, kersverse wereldrecordhoudster Cate Campbell, wordt ingeschat op driemaal goud: 50 en 100 vrij plus de estafette: vier keer 100 meter vrije slag.
Op die laatste afstand gaat Nederland, de Europese kampioensploeg van dit jaar, slechts brons halen. In het openwater staan de vicewereldkampioenen van vorig jaar, Ferry Weertman en Sharon van Rouwendaal, niet eens in de topdrie op de 10 kilometer van Rio.
Van Rouwendaal wordt de vijfde plaats toegedicht. Drie weken geleden miste zij door een verkeerd genomen finishboei de Europese titel. Die ging daardoor naar de Française Aurélie Müller die nu met de druk moet omgaan. Zij is nu de nummer één favoriet voor het olympisch goud.
Gronings model
Het huidige Gracenote-totaal van Nederlandse medailles (28) loopt uit de pas met de berekeningen van de Groningse econometristen Ten Kate, Kuper en Sterken. Zij komen via hun berekening op 24 medailles, redelijk evenwichtig verdeeld per categorie (8-9-7).
De Groningers geven geen individuele voorspellingen. Zij rekenen met rijkdom van een land, ligging ten opzichte van gastland, thuisvoordeel, maar ook met de WK-medailles in het jaar voor de Spelen: 2015 derhalve.
De rangorde van het Amerikaanse blad Sports Illustrated wordt gebouwd op de meningen van experts. Daarin valt op dat Nederland het met een beperkt aantal gouden medailles moet doen: 4 slechts. Het totaal is 22, niet opzienbarend goed.
Gracenote, voorzien van een enorme databank, houdt het erop dat het Nederlandse record van de Spelen van 2000 (Sydney) er deze keer aan gaat. Dat staat op 25 medailles (met 12 maal goud).