Mars-dynastie opereert graag anoniem
Amerikanen aten in korte tijd miljoenen pindakaasrepen. Behalve de familie Mars. Die heeft de pest aan pindakaas. En dus haalde het Mars-concern de reep al snel weer van de markt, ondanks een omzet van honderd miljoen gulden....
Teleurgestelde ex-medewerkers houden het op het laatste. Volgens hen zal de enorme macht van de broers John en Forrest Mars de onderneming nog eens lelijk opbreken. Een familiebedrijf overleeft zelden meer dan drie generaties. Voor gezonde ideeën van buitenstaanders is geen ruimte, zegt een ex-manager. Iedere discussie wordt door de broers gewonnen met een onweerlegbare stelling: 'Wij zijn de eigenaar. Dus wij zijn de baas.'
De Amerikaanse journaliste Joel Glenn Brenner schetst in The Chocolate Wars de fascinerende geschiedenis van Mars. De snoepreus is opgericht door opa Frank aan het aanrecht thuis, uitgebouwd door vader Forrest sr en vertienvoudigd door de broers John en Forrest jr. Vandaag de dag maken ruim dertigduizend medewerkers in zestig landen het snoepgoed Mars, Bounty en Snickers maar ook het katten- en hondenvoer van Whiskas, Pedigree en Chappi en de snelkookrijst van Uncle Ben's.
De jaaromzet is naar schatting twintig miljard gulden. De netto-winst is ongekend laag. De salarisverhoudingen tussen de top en de vloer zijn minder scheef dan elders. De Mars-broers ontvangen ieder twee miljoen gulden per jaar, terwijl het salaris van een fabrieksmedewerker in ploegendienst kan oplopen tot ruim een ton. Vrijwel alle winst wordt teruggeploegd in het bedrijf. De twee miljard gulden die Mars vorige week betaalde voor de helft van de Franse diervoerfabrikant Royal Canin, kan gewoon uit eigen zak worden betaald.
Terwijl de onderneming jaarlijks achthonderd miljoen gulden uitgeeft aan reclame voor haar producten, zwijgen de bazen over de bedrijfsvoering. 'Mars is het zwarte gat van de zakenwereld', constateert Brenner in haar boek. Na lang aandringen werd ze door het bedrijf gastvrij ontvangen, maar na haar eerste artikel in The Washington Post gingen alle deuren direct weer dicht. De pr-vrouwen die de journaliste hadden begeleid, werden ontslagen. De foto's die een freelancer voor het artikel had gemaakt, werden door de broers Mars voor een flink bedrag opgekocht.
De Mars-dynastie opereert graag zo anoniem mogelijk. Gevraagd naar zijn arbeidsmotivatie antwoordt John Mars oprecht verbaasd: 'Als je een andere manier weet om je brood te verdienen, dan hoor ik het graag.' Volgens vrienden zijn de Mars-miljardairs er diep van binnen van overtuigd dat ze altijd arm zijn gebleven. John woont met zijn vrouw in een huis waarvan van tijd tot tijd het dak lekt. Forrest rijdt in een Mercedes uit 1980, die hij ooit van zijn moeder heeft gekregen.
Als de broers al ideeën hebben over Mars na hun dood, dan hebben ze die voor Brenner goed verborgen gehouden. 'Als je naam niet met een M begint, bereik je bij Mars nooit helemaal de top', zegt een oud-manager, maar of er jonge Marsjes worden klaargestoomd, blijft onduidelijk. Wellicht nemen de broers een voorbeeld aan concurrent Milton Hershey, de andere puissant rijke Candy King die in het boek wordt beschreven en die aan het einde van zijn carrière zijn hele bezit aan een weeshuis doneerde.
