NieuwsDubbele nationaliteit
Marokkaanse Nederlanders willen af van verplichte nationaliteit
Een groep Marokkaanse Nederlanders roept de Nederlandse overheid en de samenleving op hen te steunen in hun strijd tegen de verplichte Marokkaanse nationaliteit. Voor die tweede nationaliteit hebben ze niet vrijwillig gekozen. Die wordt hun opgedrongen, kunnen ze niet afleggen en is ook nog ‘onlosmakelijk verbonden met angst en onvrijheid’. Dat staat in een manifest dat vandaag naar alle fracties van de Tweede Kamer is verstuurd.
Het manifest is ondertekend door twaalf Marokkaanse Nederlanders – mannen en vrouwen van 18 tot 65 jaar, onder wie studenten, journalisten, en maatschappelijk ondernemers. Het is voor het eerst dat de dubbele nationaliteit in Nederland zo openlijk wordt aangevochten. Uit een rondgang van de Volkskrant blijkt dat meer Marokkaanse Nederlanders het manifest steunen, maar het niet ondertekenen uit angst voor repercussies van Rabat.
Vrij om te kiezen
‘Na 50 jaar verlangen wij een volwaardig Nederlands burgerschap, in Nederland en daarbuiten. Wij willen vrij zijn om al dan niet te kiezen voor een dubbele nationaliteit en niet verplicht worden door een vreemde mogendheid tot een levenslang onderdaan zijn van een staat waar wij geen binding mee wensen’, aldus het manifest, dat ook wordt verspreid op Facebook. Op 14 mei 1969 ondertekenden Marokko en Nederland een wervingsverdrag waarin de Marokkaanse arbeidsmigratie werd geregeld. De eerste Marokkanen kwamen toen naar Nederland.
Of het nou gaat om geboorte, naamgeving, huwelijk, echtscheiding, reizen, seksuele oriëntatie, religie/secularisme, sterven en erven: migranten moeten rekening blijven houden met Marokkaanse wetten en straffen. Al was het maar omdat ze op familiebezoek in Marokko, waar ‘institutionele corruptie heerst en een functionerende rechtsstaat ontbreekt’ kunnen worden opgepakt. En dan komt Nederland niet voor hen in actie, stelt het manifest.
Dat leidt er ook toe dat veel Marokkaanse Nederlanders zich niet openlijk durven uiten over bijvoorbeeld de schending van mensenrechten in de Rif. Naar schatting twee derde van de 400 duizend Marokkaanse Nederlanders heeft daar zijn wortels.
Actievere houding
Den Haag kan de Marokkaanse Nederlanders niet eenzijdig keuzevrijheid geven. Die beslissing ligt in Rabat. De regering en het parlement zouden zich wel meer voor hen moeten inspannen, vinden de ondertekenaars van het manifest. Zij verwachten een actievere houding als zij, immers ook burgers van Nederland, in Marokko in moeilijkheden komen. Ze doen een beroep op Kamerleden te komen met wetsvoorstellen die de ruimte vergroten voor zelfbeschikking van Nederlanders die vastzitten aan een andere nationaliteit.
Vorige week klopten zeven Nederlands-Riffijnse organisaties aan bij de parlementaire ondervragingscommissie ongewenste beïnvloeding uit onvrije landen. Die is in juli ingesteld. Zij vragen de commissie met klem hun zorgen over en de signalen van voortdurende staatsbemoeienis van Marokko te onderzoeken. Op Facebook circuleert een conceptbrief, gericht aan Marokkaanse Nederlanders die last hebben van de Marokkaanse ‘lange arm’. Zij worden aangemoedigd zich individueel te melden bij de commissie.
Dubbel kwetsbaar
‘Er is te weinig oog voor de kwetsbaarheid van migranten met een verplichte dubbele nationaliteit’, zegt Merouan Mekouar (37), een Marokkaans-Canadese politicoloog en hoofddocent aan de universiteit van York. Het manifest kan volgens hem een belangrijke eyeopener zijn. ‘Die migranten zijn dubbel kwetsbaar. In de landen van herkomst, waar ze vallen onder andere wetten en waar ze zich niet kunnen gedragen zoals ze thuis gewend zijn. In de landen van vestiging hebben ze nogal eens te maken met discriminatie en islamofobie.’
Mekouar zegt dat die kwetsbaarheid niet alleen geldt voor politieke activisten die zich in het Westen verzetten tegen autoritaire regimes. ‘Het is complexer. Een ongehuwde Marokkaanse Nederlander die met zijn Nederlandse partner en een groep Nederlandse vrienden in Marokko op vakantie gaat, kan niet zomaar inchecken in een hotel. Hij is minder vrij dan zijn reisgenoten.’
De reden voor Marokko om zich zo intensief te bemoeien met zijn ‘onderdanen’ in de diaspora is ‘tamelijk cynisch’, zegt Mekouar. ‘Het gaat Rabat vooral om het geld. Acht procent van het Bruto Nationaal Product komt van Marokkanen uit het buitenland.’
In De Balie in Amsterdam is dinsdagavond vanaf 20 uur een debat over dit onderwerp.
De lange arm van Marokko slaat én streelt
In een manifest dat dinsdag naar alle fracties van de Tweede Kamer is verstuurd, roept een groep Marokkaanse Nederlanders de Nederlandse overheid op hen te steunen in hun strijd tegen de verplichte Marokkaanse nationaliteit. Vier van hen leggen uit waarom.
Fotograaf Cigdem Yuksel spreekt in de serie Jong in Israël leeftijdsgenoten over hun land. Wat klopt er van haar beeld, en wat niet? ‘Mensen nemen beslissingen over jou en jij bent slechts een soldaatje in dit spel.’
