Marinier treinkaping herkent eigen stem: ‘Ja, ik ben degene die daar ‘rustig’ roept’

Tussen het schieten en schreeuwen op de geluidsopname, herkent getuige C5 zijn eigen stem. Ja, ik ben degene die daar roept: 'Rustig', bevestigt hij donderdagochtend tijdens de rechtszaak over de beëindiging van de treinkaping in 1977.

'Schiet hem neer, die vent', leest de rechter het transcript van de geluidsopname voor. 'Oké, mooi.'

De rechter vervolgt: 'Deze is dood? Ja, nu wel. Er wordt gelachen. Iemand zegt: rustig aan hè. Dan klinkt er een knal. Iemand zegt: stop. Daarna klinken twee knallen. Dan roept iemand: wapens op safe, wapens op de rug. Weer klinkt een knal. Kort daarna zegt iemand: ik heb ze allebei kapotgeschoten.'

Nee, zegt getuige C5 - de commandant van de mariniersploeg die destijds als eerste de gekaapte trein binnenging - deze uitspraken zijn 'pertinent niet' gevallen binnen zijn aanvalsploeg.

'Maar u herkende net uw eigen stem', zegt de rechter met merkbare verbazing. 'Dit is een authentieke geluidsopname, gemaakt door een van uw collega's.'

Nee. Getuige C5 houdt vol dat hij dit soort 'fabelachtige' opmerkingen nog nooit heeft gehoord.

De getuigenis van deze commandant, donderdag, staat haaks op wat mariniers eerder deze week over de bestorming van de gekaapte trein hebben verklaard. Dinsdagochtend zei marinier 5B - alle mariniers is anonimiteit gegarandeerd - dat hij kapingsleider Max Papilaja heeft doodgeschoten. Hij zag in de coupé iemand onder een deken liggen die bewoog. In een 'split second' loste hij met zijn automatisch wapen een vuursalvo op de deken.

'Onmogelijk', zegt commandant C5 nu. Hij weet zeker dat voor de ramen van de coupé dekens hingen waardoor ze helemaal niet naar binnen konden kijken. Ook dat is tegenstrijdig met eerdere verklaringen: andere mariniers zeggen juist dat alle ramen kapot waren geschoten waardoor het in deze specifieke coupé opvallend licht was, terwijl de trein verder verduisterd, chaotisch en ontzettend vuil was.

Centraal in dit proces staat de vraag of kapingsleider Max Papilaja (25) en de enige vrouwelijke kaper, Hansina Uktolseja (21), in een vuurgevecht zijn omgekomen, zoals de Nederlandse regering altijd heeft verklaard, of dat zij van dichtbij, gewond, zijn geëxecuteerd.

'U herinnert zich alleen dat u zelf op de coupé schoot', zegt de rechter tegen getuige C5. 'Maar in Peter Bootsma's boek De Molukse Acties zegt u dat ook uw collega's op de coupé hebben geschoten.

De rechter vervolgt: 'Een kogel die van dichtbij is afgeschoten doorboort het lichaam van Max Papilaja van zijn linker sleutelbeen tot zijn rechterlies. Bij het inschot zit een schroeivlek. En hij heeft een wond van zijn linkerwang tot de achterzijde van zijn hoofd. Kunt u dat verklaren?'

'Geen idee', zegt commandant C5. 'Hij is getroffen toen de coupédeuren nog waren gesloten.'

'Maar dit gaat om kogels van het kaliber 9 mm', antwoordt de rechter. 'Die komen van mariniers in de trein.'

C5 blijft erbij: 'Geen idee.'

De mariniers die zijn betrokken bij de bestorming van de gekaapte trein getuigen deze en volgende week in de rechtbank in Den Haag. Hun stem klinkt vervormd uit een getuigencabine, vanwaaruit ze onherkenbaar hun verhaal doen. Toehoorders kunnen het proces via een videoverbinding volgen in een verafgelegen zaal. Daar zitten familieleden van de Zuid-Molukse kapers, daar zitten sympathisanten van de kapers en van de mariniers, achterin zit George Flapper, die een van de gegijzelde slachtoffers was.

Na het verhoor door de drie rechters krijgt advocaat Liesbeth Zegveld het woord. Zij spreekt namens de nabestaanden van kapingsleider Papilaja. 'U zegt dat u als eerste op de wc schoot', zegt zij tegen C5. 'Hoe wist u dat daar geen gewone treinpassagier op zat?'

Die informatie hadden wij gekregen, antwoordt de commandant. 'Wij wisten dat de gegijzelde passagiers niet in dat deel van de trein kwamen.'

'Onzin!', brult George Flapper door de toehoorderszaal. 'Tien minuten daarvoor zat een van ons daar nog op.'

Ook verklaart de commandant afwijkend over de herkenning van de kapingsleider dan eerder deze week het geval was. Max Papilaja schoot duidelijk zichtbaar en herkenbaar vanuit de cockpit van de trein op de naderende mariniers, antwoordde pelotonsverpleger 5G afgelopen maandag op vragen van de rechters. Hij herkende de kapingsleider omdat de mariniers voorafgaand aan de bestormingsactie foto's van alle kapers te zien kregen, met informatie over hun bewapening.

'Ik had geen idee hoe Papilaja eruitzag', zegt C5. 'Ik had nog nooit een foto van hem gezien.'

_{In een eerdere versie van dit artikel (en in de krant en in onze ochtendnieuwsbrief) stond de kop: Marinier treinkaping: 'Dat is niet mijn stem'. Dat was onjuist, dat moest dus zijn: Marinier treinkaping herkent eigen stem: Ja, ik ben degene die daar 'rustig' roept. De verwarring is vermoedelijk ontstaan omdat de marinier later in het stuk juist citaten ontkent.}