Loopt onze infrastructuur vast?
De wegen, het spoor en de wateren slibben dicht, waarschuwt Mobiel Nederland. De lobbyclub pleit voor meer geld en 'slimme' oplossingen, zoals rekeningrijden. De vraag is of dat nodig is.
Nu de economie aantrekt wordt beter zichtbaar dat in Nederland veel te weinig wordt geïnvesteerd in mobiliteit en infrastructuur. De files nemen toe, de capaciteit op het spoor schiet tekort en de binnenvaart lijdt onder een gebrek aan investeringen in bruggen en sluizen.
Nederland dreigt dicht te slibben en de tien miljard euro die het kabinet tot 2030 voor het Infrastructuurfonds heeft gereserveerd is ontoereikend om dat de bestrijden, zo stelt een coalitie van 23 organisaties in een lobbydocument dat maandag aan premier Mark Rutte is verstuurd.
De coalitie afficheert zichzelf als 'Mobiel Nederland en wordt gevormd door onder meer de NS, de transportsector, ANWB, Fietsersbond en Schiphol. Volgens hen is het 'weer aan de orde van de dag' dat automobilisten in de file staan, binnenvaartschepen stilliggen voor sluizen en het goederenvervoer per trein wordt gehinderd door gebrek aan ruimte op het spoor.
Er moet niet alleen meer maar ook slimmer worden geïnvesteerd, zo staat in de brief aan Rutte die openbaar werd op de dag dat Nederland de drukste ochtendspits (757 kilometer file) van het jaar beleefde. Tot de slimmere oplossingen rekent de coalitie ook 'betalen naar gebruik', een voorzichtig pleidooi om enige vorm van rekeningrijden weer terug te brengen op de politieke agenda.
Asfaltlobby
Het lobbydocument ademt de sfeer dat alle vervoersstromen dreigen vast te lopen als het kabinet afziet van meer investeringen. Dat beeld vloekt nogal met de jaarlijkse barometer van accountantsbureau EY over het vestigingsklimaat in Nederland die ook gisteren naar buiten kwam. Buitenlandse investeerders zien de transport en logistieke infrastructuur als een van de krachtpunten van Nederland.
'Wij zeggen niet dat het alleen maar ellende is, maar de noodzaak om veel te investeren is er niet minder om', zegt een woordvoerder van verladersorganisatie EVO, een van de initiatiefnemers van de coalitie. 'Er is de afgelopen jaren geld gegaan in de verbetering van het rijkswegennet. Nu lopen de vervoersstromen bij en in steden vast.'
Directeur Saskia Kluit van de Fietsersbond spreekt tegen dat het om de zoveelste lobby gaat om nog meer asfalt aan te leggen. 'We moeten meer in multimodale oplossingen denken. Vervoer per trein en per fiets is heel goed te combineren als we meer geld steken in stallingen bij stations. Het actieplan van het Rijk loopt in 2020 af. Je ziet nu al dat je daarna nog minstens 75 miljoen euro per jaar in parkeervoorzieningen moet investeren.'
Anderhalve week geleden plaatsten het Centraal Planbureau en het Planbureau voor de Leefomgeving nog kanttekeningen bij het nut van geld pompen in nieuwe snelwegen en meer spoor. Volgens verladersorganisatie EVO is de opvatting van de planbureaus niet strijdig met wat nu wordt bepleit. 'Ook zij erkennen dat de mobiliteit in Nederland blijft toenemen en dat extra investeringen rendabel zijn.'
In het lobbydocument worden knelpunten op een rijtje gezet die volgens de initiatiefnemers snel moeten worden aangepakt. Zo kan de ov-bereikbaarheid van Schiphol worden verbeterd met het doortrekken van de Amsterdamse Noord-Zuidlijn. Ook wordt gepleit voor de aanleg van een fietssnelweg tussen Leiden en Den Haag en investeringen in de A58/A67 corridor (Eindhoven-Venlo).
Het regent weer brandbrieven
Het begon vlak voor het meireces met de studenten die om aandacht vroegen voor 'de groeiende kansenongelijkheid in het onderwijs'. Nog diezelfde dag kwamen de luchtvaartmaatschappijen met hun roep om strengere veiligheidseisen voor onbemande vliegtuigjes. En nu Kamer en kabinet weer op volle kracht aan het werk zijn, is er geen houden meer aan: bijna dagelijks ligt er een brandbrief in de Haagse brievenbussen.
Het is er de tijd voor. Het kabinet loopt op z'n eind, partijen maken zich op voor verkiezingen, verkiezingsprogramma's worden geschreven. Niet veel brandbrievenschrijvers koesteren de illusie dat kabinet en Kamer meteen op hun zorgen reageren, maar het is wel zaak nu de aandacht te krijgen van de mensen die volgend jaar een nieuw regeerakkoord gaan schrijven. De kabinetsformatie is hét beslissend moment in elke beleidscyclus van 3 à 4 jaar. Maandag trok niet alleen de vervoerssector aan de bel, maar meldden zich ook de ehbo-afdelingen van ziekenhuizen in Noord-Holland en Flevoland: zij klagen dat het zó druk is op de spoedeisende hulp dat patiënten steeds vaker worden geweigerd, zelfs als ze met de ambulance arriveren. Enkele Kamerfracties reageerden alvast bezorgd.
Kader door: Raoul du Pré.
