Update
Londen klaagt Russen aan om gifgas en voert zo de druk op Rusland op
De Britse ambassadeur in Den Haag, Peter Wilson, heeft dinsdag namens zijn land aangeklopt bij de Organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens (OPCW) met de eis dat Rusland volledige openheid geeft over zijn chemische wapenprogramma. Wilson beschuldigde Rusland ervan dat het 'jarenlang' informatie heeft achtergehouden voor de organisatie die moet toezien op het verbod op chemische wapens.
Met het inschakelen van de OPCW wil de Britse regering de druk op Rusland opvoeren na de ontdekking dat de dubbelspion Sergej Skripal en zijn dochter met een zenuwgas van Russische makelij zijn vergiftigd. De Britse premier Theresa May gaf Rusland maandag een dag de tijd om uit te leggen hoe het mogelijk is dat het Russische zenuwgas is gebruikt voor de aanslag op Skripal in Salisbury.
Dinsdagnacht liet Rusland dat ultimatum verstrijken. 'Rusland reageert niet op het Brits ultimatum voor het monsters van de chemische stof heeft ontvangen', aldus een woordvoerder van de Russische ambassade in Londen tegen persbureau Reuters. Op de website van de ambassade verschenen venijnige verklaringen: 'Onze Britse collega's moeten hun vurige propaganda en slogans maar bewaren voor hun achterlijke binnenlandse publiek, waar ze misschien wel effect bereiken.'
De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov liet dinsdag weten dat Moskou alleen aan het onderzoek naar de vergiftiging van Skripal wil meewerken als het de beschikking krijgt over monsters van het zenuwgas dat de Britten hebben gevonden. Hij beschuldigde Groot-Brittannië ervan dat het zelf inbreuk maakt op het Verdrag Chemische Wapens, dat alle chemische wapens verbiedt. Volgens hem moet Rusland na ontvangst van alle bewijzen tien dagen de tijd krijgen om zelf zijn onderzoek te doen.
Maar dat is volgens Wilson onzin. Hij wijst erop dat het landen die partij zijn bij het verdrag vrij staat zelf te bepalen hoe ze bilateraal overleg willen voeren. In zijn beroep op de OPCW wees de Britse ambassadeur op de ernst van het incident. 'Dit is de eerste keer dat er een zenuwgas op Europees grondgebied is gebruikt sinds de Tweede Wereldoorlog.'
Wilson sloot niet uit dat Groot-Brittannië bereid is monsters aan de OPCW te geven, zodat die de Britse bevindingen kan controleren, zo zei hij voor het ultimatum afliep. 'Dat is iets voor morgen, niet voor vandaag. Het ligt aan de Russen. We zijn absoluut bereid om het via de OPCW te laten lopen, maar het hangt af van hoe de Russen zich opstellen. Onze eis is nu dat Rusland openheid geeft over zijn chemische wapens. Als ze dat niet doen, dan zullen wij de OPCW op de hoogte houden van onze stappen'.
Steun
De vraag of Rusland onder het Verdrag Chemische Wapens kleine hoeveelheden zenuwgas mag houden voor onderzoek voor defensieve doeleinden, doet volgens Wilson niet ter zake. 'Het gaat om het gebruik van chemische wapens. Dit soort zenuwgassen is verboden, punt uit. Bovendien moet je alle onderzoek naar en ontwikkeling van zenuwgassen opgeven en dat is niet gebeurd.'
De Britse regering kreeg dinsdag steun van verscheidene Europese landen voor haar opstelling tegenover Rusland. Bondskanselier Merkel noemde de conclusie dat Rusland hoogstwaarschijnlijk achter de aanslag zat 'buitengewoon ernstig' en zei dat Rusland 'snel antwoord moet geven op de legitieme vragen van de Britse regering'. Ook de Franse president Macron sprak zijn steun uit voor de Britten. De Deense premier Lars Loekke Rasmussen zei dat 'het gebruik van een chemisch wapen in een vredig Brits stadje herinneringen wekt aan de Koude Oorlog'.
President Trump leek nog een slag om de arm te willen houden. 'Zodra we de feiten weten en het ermee eens zijn, zullen we Rusland veroordelen - of wie het ook mag zijn', reageerde hij. Dat klonk een stuk zuiniger dan Rex Tillerson had gezegd, vlak voor hij door president Trump de laan uit werd gestuurd als minister van Buitenlandse Zaken.
Moskou bereidde zich inmiddels voor op de strafmaatregelen die Rusland boven het hoofd hangen. Het waarschuwde dat het elke sanctie zal vergelden. Als Londen de zendvergunning voor de Russische staatszender RT intrekt, zal er 'geen enkel Brits medium' meer in Rusland kunnen werken, waarschuwde het ministerie van Buitenlandse Zaken.
Lees hier meer over dubieuze sterfgevallen die aan Rusland worden gelinkt
'Londongrad' was altijd een speeltuin voor rijke Russen, maar aan die gastvrijheid zitten ook schaduwkanten
Al jaren is Londen een speeltuin voor rijke Russen. Dat bracht zo zijn voordelen mee. De keerzijden komen steeds vaker naar voren.
Rusland ontkent zenuwgasaanval zoals altijd, maar sancties lijken nu onvermijdelijk
Schampere opmerkingen en tegenaanvallen hielpen Moskou bij eerdere aanslagen, maar nu lijken sancties onvermijdelijk.
Dit is het zenuwgas waarmee Rusland vermoedelijk ex-spion Skripal probeerde te vergiftigen: novitsjok
Het behoort tot de dodelijkste chemische wapens ooit ontwikkeld: het Russische novitsjok. Volgens de Britse regering is het zenuwgas gebruikt bij de mislukte poging om de voormalige Russische dubbelspion Sergei Skripal uit de weg te ruimen. Als de bewering van Londen klopt, is novitsjok voor het eerst ingezet. Het is vijf tot tien keer dodelijker dan het al dodelijke VX-gas. (+)