Loek en Gerrit

Z'n afscheid maakte weer een ouwelijke indruk. Paarse lotgenoten als Vliegenthart, Pronk, Vermeend en Van Boxtel schreven een briefje aan hun partijleiding dat ze het om allerlei redenen niet meer zagen zitten, en wachtten geduldig of Wouke van Scherrenburg nog één keer langs zou komen.

Loek belegde een persconferentie, en sprak er van 'een innerlijke worsteling' en 'een wekenlang afwegingsproces waarin factoren van zowel rationele als emotionele aard' een rol hadden gespeeld. Na deze bewogen woorden - als van de elder statesman, die na een lang leven in dienst van Koningin en Vaderland gehoor heeft moeten geven aan het onverbiddelijke advies van zijn geneesheren - klonk z'n slotverklaring bijna profaan.

'Ik ben nu 51', zei hij, 'en als ik nog iets anders wil, moet ik dat nu doen.'

Menselijk natuurlijk, en ik zou daar persoonlijk ook nooit een innerlijke worsteling bij nodig hebben gehad. Je bent jong, en je wil wat.

Hij wist nog niet wát, verzekerde hij de journalisten - maar ik las het cv'tje dat hij vier jaar geleden bij z'n entree op Onderwijs openbaar liet maken, en ik dacht: die heeft keus genoeg. Bestuursfuncties vervuld bij het Zuiveringschap Rivierenland, het Theater van het Oosten, de Stichting de Thuiskopie, het Expertisecentrum, de waarderingskamer, de commissie Betuweroute (ik moet me beperken wegens plaatsgebrek), actief geweest binnen de JOVD, lid van de Nijmeegse gemeenteraad, parlementariër, burgemeester van Zwolle, commissaris van de koningin in Friesland, minister van OCW - en toch nog pas 51. Hoe bestaat 't.

Wat zou de echte reden zijn dat hij ermee ophoudt?

Als bewindsman leek hij me nooit een succesnummer, maar daar zijn verzachtende omstandigheden voor. Wanneer je moet proberen rond te komen met de erfenis van Ritzen, Wallage en Netelenbos, en je krijgt als staatssecretaris ook nog Karin Adelmund toebedeeld, ben je volgens mij redelijk geëxcuseerd dat je de boel van lerarentekort via studiehuis tot en met het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs nooit meer helemaal op de rails hebt kunnen krijgen.

Maar had hij dan niet juist revanche verdiend?

Hij werd genoemd voor Binnenlandse Zaken en zelfs als vice-premier van het nieuwe kabinet - dus je zou verwacht hebben dat Zalm hem desnoods met geweld uit z'n innerlijke worsteling had verlost: als je straks 55 bent, Loek, heb je nog steeds een heel leven voor je!

Maar Zalm zei zuinig dat hij het vertrek 'betreurde'.

Dat stemt tot nadenken. Wat is er over van het superteam waarmee de VVD campagne voerde?

Eigenlijk niks, behalve Zalm zelf. Dijkstal: zijspoor. Annemarie Jorritsma: twee termijnen Kok, plus dat Rekenkameronderzoekje, dus verdacht. Frank de Grave: te paars voor woorden, en straks nog de parlementaire enquête-Srebrenica aan z'n nek - zie verder onder Jorritsma. Korthals: te veel bolletjes om nog geloofwaardig te zijn. Hermans: na innerlijke worsteling zogenaamd vrijwillig opgestapt. Allemaal weg, op Zalm na.

Wat hoorde Zalm van de andere fracties toen hij indertijd informeerde naar hun favoriete Kamervoorzitter? Dat ze niet op Jorritsma zouden stemmen. Dat luchtte op: Annemarie kaltgestellt, en die vervelende Weisglas weggepromoveerd naar het presidium.

En wie stuurt Zalm straks naar het kabinet? Z'n tweede garnituur (Hofstra, Kamp, Voûte), zodat hij zich in de fractie met des temeer nieuwelingen kan omringen aan wie hij geen kind heeft.

Leer mij dualist Gerrit kennen.

Mat en Jan Peter zullen er nog van lusten.