Live

Live - Drie doden bij gijzeling Sydney, onder wie gijzelnemer

Een Iraanse man hield ruim zestien uur lang bezoekers van de Lindt Chocolate Café in Sydney gegijzeld. De Australische politie eindigde na zestien uur de gijzeling met een gewelddadige bestorming van het café. Daarbij kwam de gijzelnemer om het leven, alsmede twee gijzelaars. Vier mensen raakten gewond. De Volkskrant deed live verslag van de gebeurtenis, lees het hieronder van minuut tot minuut terug.

Redactie
Vlak voor de politie-inval konden meerdere gegijzelden ontsnappen. Beeld ap

15 december 2014, 19:23

Autoriteiten Sydney reageren

Politiecommissaris Andrew Scipione heeft in een reactie laten weten dat er nog niemand gewond was geraakt voordat de politie besloot het gebouw te bestormen. Of de doden vielen door politiekogels of door schoten van de gijzelnemer Haron Monus wilde de commissaris niet zeggen. Wel 'als de agenten niet hadden ingegrepen op dat moment, er veel meer doden waren gevallen'.

Tegen de inwoners van Sydney zei hij: 'Dit was een geïsoleerd incident, uitgevoerd door een individu. Laat dit niet je dagelijks leven beïnvloeden. En laat dit niet een wig drijven tussen gemeenschappen. We moeten juist nu tot elkaar komen.'

Premier Mike Baird van New South Wales, de staat waar Sydney de hoofdstad van is, bedankte de politie tijdens een persconferentie. 'Ik sta hier met een zwaar gemoed. De stad is zich rot geschrokken. Dit hadden we hier nooit verwacht. Onze gedachten zijn bij de slachtoffers.'

Mike Baird (L) en commissaris Andrew Scipione. Beeld getty

15 december 2014, 18:40

Drie doden, vier gewonden

De Australische politie heeft bevestigd dat er drie doden zijn gevallen bij de gijzeling. Onder de doden was de gijzelnemer. Er zijn hiernaast vier gewonden gevallen, waaronder een agent die een hagelkorrel in zijn gezicht kreeg. Ook een andere vrouw is geraakt door een kogel in haar schouder. Twee andere vrouwen hebben andere verwondingen. Niemand is in levensgevaar.

15 december 2014, 17:22

Australiërs betogen steun aan moslims

Via de hashtag #Illridewithyou laten de inwoners van Sydney aan moslims in de stad weten dat ze hun willen begeleiden in het openbaar vervoer. De gijzeling, uitgevoerd door een Iraanse jihadist, liet veel moslims zich onzeker voelen en vrezen voor wraakacties. Via de hashtag proberen Twitteraars te laten weten dat de gijzeling niet bij iedereen tot haatgevoelens jegens de Islam leidt.

15 december 2014, 16:49

Schotwond in been

Een ziekenhuis in Sydney laat weten dat één gevluchte gijzelaar wordt verzorgd voor een schotwond in het been. Een andere gijzelaar zou in de schouder zijn geraakt. Naar verluidt zijn vijf mensen gewond geraakt bij de gijzeling. Twee mensen kwamen om, waaronder de gijzelnemer Man Monis.

15 december 2014, 16:43

Twee scenario's voor bestorming

Het is nog onduidelijk waarom de politie besloot het café met geweld binnen te gaan. Mogelijk kozen een aantal gijzelaars ervoor om de benen te nemen en was de politie genoodzaakt tot actie over te gaan. Een ander scenario is dat het gedrag van de gijzelnemer escaleerde en de politie niet langer kon wachten met ingrijpen. Naar verluidt zijn twee mensen omgekomen bij de bevrijdingsactie, waaronder de gijzelnemer. Ten minste drie mensen zouden zwaar gewond zijn.

15 december 2014, 16:25

Verdachte van zedendelicten

Het Australische ABC News typeert gijzelnemer Man Monis als iemand die werd verdacht van zedendelicten en de moord op zijn ex-vrouw. De islamitische fundamentalist uit Iran zou een 'lone wolf' zijn, iemand die in zijn eentje opereert en geen sympathisanten heeft. De man kleedde zich als een religieus leider, maar heeft geen spirituele titels. 'Deze man is geen vreemde van de politie', zegt een expert op de Australische nieuwszender.

15 december 2014, 16:13

'Gijzelnemer gedood'

Een van de twee mensen die bij de bevrijdingsactie in een café in Sydney om het leven zijn gekomen, was de gijzelnemer. Dat meldt het medium Australian News Network.

Beeld van de politie tijdens de bestorming van het café. Beeld reuters

15 december 2014, 15:56

Dit weten we over Man Haron Monis

De man die vandaag een groep mensen in gijzeling hield, is de Iraanse vluchteling Man Haron Monis. Lees hier wat we over hem weten.

Een gewonde gegijzelde wordt naar een ambulance gebracht. Beeld ap
Beeld reuters
Gegijzelden rennen naar buiten na ruim vijftien uur te zijn gegijzeld. Beeld getty

15 december 2014, 15:48

'Twee doden na inval'

Bij de ontknoping van de gijzeling in een café in Sydney zouden twee doden en drie zwaargewonden zijn gevallen. Dat melden Australische media. Het is onduidelijk of de gijzelnemer ook onder de slachtoffers is.

Een van de gegijzelden wordt naar buiten gedragen. Beeld afp

15 december 2014, 15:45

Politie: gijzeling voorbij

De gijzeling is voorbij. Dat zegt de politie. Voordat vijf mensen uit het pand wisten te ontsnappen, klonk een luide knal. Daarna klonk opnieuw een knal, kort daarna gevolgd door een salvo. Het is onduidelijk of het geluid is veroorzaakt door geweervuur of door explosieven.

15 december 2014, 15:38

'Vijf slachtoffers ter plekke behandeld'

Volgens ABC zijn zeven mensen met de ambulance weggebracht, vijf mensen worden ter plekke behandeld.

Beeld ap

15 december 2014, 15:30

Video: politie-inval

De politie heeft een inval gedaan in het café, op videobeelden is te zien hoe iemand buiten het café werd gereanimeerd en daarna op een brancard werd gelegd. Er waren luide knallen te horen. Buiten het café rijden veel ambulances af en aan.

Een vrouw werd weggevoerd door twee agenten, terwijl zeker drie mensen op brancards werden afgevoerd. Volgens een verslaggeefster van ABC was geschreeuw te horen tijdens de bestorming. Het brandalarm gaat nog altijd zonder onderbreking af.

15 december 2014, 15:07

Politie bestormt café

Meerdere gegijzelden zijn vrijgekomen, dat meldt ABC News. Dit gebeurde na een 'harde knal'. Volgens verslaggever Chris Reason zijn er schoten gelost. De politie is het café binnengevallen, daarbij werd vaak geschoten. Steeds meer gegijzelden komen buiten. Hier live te volgen. Tal van ambulancemedewerkers rennen het pand in, buiten het café wordt iemand gereanimeerd. Het is nog niet bekend hoeveel mensen gewond zijn geraakt, volgens CNN is er zeker een persoon neergeschoten.

Man Haron Monis in 2009 in Sydney. Beeld epa

15 december 2014, 15:02

Dader is bekende van justitie

Haron Monis is bepaald geen onbekende voor de Australische justitie en de media in dat land, schrijven Australische media. Begin dit jaar moest hij voor de rechter verschijnen op verdenking van medeplichtigheid aan de moord op zijn ex-vrouw. Die werd neergestoken en in brand gestoken in een trappenhuis in Werrington. In die zaak verdedigde hij zichzelf. Hij beweerde dat de Australische AIVD, de ASIO, hem middels een complot in de gevangenis wil krijgen.

In oktober werd een zaak tegen hem begonnen, omdat hij ruim tien jaar terug tientallen vrouwen zou hebben aangerand tijdens zijn werk als alternatief genezer die zwarte magie beoefende. De man zou zichzelf inmiddels tot sjeik Haron hebben benoemd.

Afgelopen vrijdag zou de zelfbenoemde sjeik nog een laatste, wanhopige poging hebben gedaan bij het hooggerechtshof om de aanklachten tegen hem te laten vervallen. Hij is vrij op borgtocht, totdat de aanrandingszaak en de moordzaak verder gaan.

Beeld epa

15 december 2014, 14:07

Dader is Man Haron Monis

De gijzelnemer is een Iraanse vluchteling, die wordt beschuldigd van seksueel misbruik. Dat meldt een bron bij de Australische politie. De man, Man Haron Monis, vluchtte in 1996 van Iran naar Australië. Wegens zijn liberale interpretatie van de Islam, werd de zelfbenoemde geestelijke met zijn vrouw en kinderen Iran uitgezet.

Monis staat erom bekend haatbrieven naar families van omgekomen Australische militairen te hebben gestuurd. De 50-jarige gaat ook onder de namen Sheikh Haron en Mohammad Hassan Manteghi. 'Vroeger was ik een ongelovige, maar nu niet meer. Nu ben ik een moslim, Alhamdoelillah', schreef hij eerder deze maand nog op zijn website.

'We hebben geen reden meer om de naam van de gijzelnemer nog geheim te houden', aldus de bron tegen persbureau Reuters.

Man Haron Monis in 2011 Beeld epa
Beeld epa

15 december 2014, 13:52

Ambulances staan klaar

De politie in Sydney maakt zich op voor een lange nacht. Het centrum van Sydney blijft afgesloten 'zo lang het nodig is'. Er wordt nog steeds onderhandeld met de gijzelnemer. De dader is bekend bij de politie, meldt BBC. In het gebied rondom het Lindt café staan inmiddels veel ambulances en brandweerwagens klaar.

15 december 2014, 13:05

Tijdlijn gijzeling (Australische tijd)

09.45 uur - De politie krijgt een melding binnen van een incident bij het Lindt Chocolat Cafe in de wijk Martin Place in Sydney, een druk plein in het midden van de stad. In eerste instantie werd gezegd dat het om een overval ging, maar dat werd al snel uitgesloten.

10.10 uur - Australische televisiezenders tonen beelden van gegijzelden in het café. De gegijzelden staan met hun handen in de lucht tegen het raam aan. Kort daarna verschijnen twee gegijzelden met een zwarte vlag met daarop een witte Arabische tekst in hun handen.

10.30 uur - Zwaarbewapende politie verzamelt zich rondom het pand. Omliggende gebouwen worden geëvacueerd.

12.30 uur - Premier Tony Abbott verschijnt op nationale televisie en noemt de gijzeling 'een zeer verontrustend incident'. Hij noemt het 'diep schokkend dat onschuldige mensen gegijzeld worden door een gewapend iemand die politieke motieven claimt'.

16.00 uur - Drie mannen weten via de nooduitgang van het café te ontsnappen. Eén van hen is een werknemer van het Lindt café.

17.00 uur - Uit diezelfde nooduitgang komen nog twee vrouwen gerend, beiden zijn werkneemsters van het café.

18.00 uur - Premier Abbott meldt dat de gijzelnemer politiek gemotiveerd is, maar legt geen verband met een terroristische actie.

18.30 uur - Plaatsvervangend politiechef Catherine Burn laat tijdens een persconferentie weten dat de politie bezig is met 'gevoelige onderhandelingen' waarbij discretie vereist is. Over de beweerde eisen van de dader wordt niet gesproken.

20.15 uur - Politiechef Andrew Scipione meldt dat het in veiligheid brengen van de slachtoffers de hoogste prioriteit heeft.

21.00 uur - De lichten in het café gaan uit, de politie gaat verder te werk met nachtkijkers.

Twee gegijzelden wisten vanochtend te ontsnappen. Beeld getty
Politie voor het Lindt café in Sydney. Beeld getty
Politieagenten verwijderen een camera uit Philip Street. Beeld epa

15 december 2014, 12:34

Verontwaardiging om 'gijzelselfies'

Sommige Australiërs en toeristen grijpen de crisissituatie in Sydney aan om een foto van zichzelf te maken met een brandweer- of politieauto op de achtergrond. Een enkeling heeft er zelfs een hashtag bij bedacht: #hostagesituationselfie. Andere twitteraars reageren er veelal met verbijstering of boosheid op, met reacties als 'Wat mankeert die mensen?', 'Je moet mentaal ziek zijn en geen respect hebben voor anderen om zo iets te doen' en 'Als je echt een selfie wilt, bied dan aan om te ruilen met een gegijzelde'.

15 december 2014, 12:24

Tot nu toe bekend

Er is nog veel onduidelijk omtrent de gijzelingsactie. Zie hier een overzicht van de informatie die we tot nu toe wel hebben.

15 december 2014, 11:45

Verhoogd terreurdreigingsniveau

De Australische regering verhoogde in september het terreurdreigingsniveau naar aanleiding van het gevaar dat zou uitgaan van binnenlandse aanhangers van de terreurgroep Islamitische Staat (IS). Terreurbestrijdingsteams van de politie voerden later tientallen huiszoekingen uit in de drie grootste Australische steden, Melbourne, Sydney en Brisbane. Verscheidene mensen werden opgepakt, onder wie een man in Sydney die plannen zou smeden om in het centrum van Sydney een willekeurige voorbijganger te onthoofden.

Een IS-woordvoerder riep in een geluidsboodschap op tot eenmansacties in het buitenland, waarbij hij specifiek Australië noemde. Woordvoerder Abu Mohammed al-Adnani zei dat moslims alle 'ongelovigen' moesten doden, ongeacht of zij burgers zijn of militairen.

Politie bij Martin Place. Beeld reuters
Eén van de gegijzelden die eerder uit het café kon vluchten. Beeld ap

15 december 2014, 11:39

'Vijftien gegijzelden te zien'

Channel Seven-verslaggever Chris Reason meldt via Twitter dat er zo'n vijftien gegijzelden te zien zijn in het café. Zijn kantoor zit tegenover Lindt café. 'Vanuit de newsroom zien we dat de gijzelnemer de slachtoffers om de beurt voor het raam laat staan, soms wel twee uur lang.'

15 december 2014, 10:46

Uber verhoogt tarieven tijdens gijzeling

Taxidienst Uber heeft vandaag kort haar tarieven drastisch verhoogd voor mensen die met de taxi het centrum van Sydney wilden verlaten. Een ritje uit het centrum zou passagiers ongeveer 100 Australische dollars (ruim 66 euro) kosten en daarnaast vroeg Uber vier keer meer dollars per mijl dan het normale tarief om het centrum te verlaten.

Voetgangers lopen onder een politielint door bij Martin Place, nabij het café waar een gijzeling plaatsvindt. Beeld epa

15 december 2014, 10:28

'Het was angstaanjagend'

Het hoofdkantoor van televisiestation Channel 7 bevindt zich tegenover het Lindt Chocolate Cafe. Een aantal personeelsleden was getuige van het begin van de gijzelingsactie, totdat het gebouw door de politie werd ontruimd. 'We renden naar de ramen en zagen mensen in het café die met hun handen omhoog tegen de ramen van het café stonden. Het was angstaanjagend', aldus producer Patrick Byrne.

Elleanor Gillard werkt in een ander deel van het gebouw en vertelt tegenover ABC News dat zij en haar collega's van de politie binnen moeten blijven en weg van de deuren. 'We hebben net iedereen boven ons - ik zit op de begane grond - laten weten dat ze niet de lift naar beneden moeten nemen. Die komt namelijk uit in de foyer die precies tussen ons en het café in ligt.'

Twee mannen wisten eerder vandaag uit het café te ontsnappen. Beeld getty
Media verzamelden zich bij het Lindt café. Beeld epa

15 december 2014, 10:06

Infographic: gijzeling in Sydney

Een gewapende man heeft in een café in het zakendisctrict van Sydney een onbekend aantal mensen gegijzeld. Volgens de baas van Lindt Australia, de eigenaar van het café, gaat het om een tiental personeelsleden en 'waarschijnlijk dertig klanten'. De politie kan het aantal gegijzelden nog niet bevestigen.

Beeld anp
Twee gegijzelden eerder vandaag nadat zij uit het café konden ontsnappen. Beeld getty

15 december 2014, 10:01

Wat weten we tot nu toe?

- Vijf gijzelaars hebben in de loop van dag het pand kunnen verlaten.
- De politie heeft de gijzelnemer geïdentificeerd, maar media is verzocht zijn naam niet te publiceren.
- De gegijzelden werden gedwongen een zwarte vlag in de lucht te houden.
- De politie is bezig met de grootste antiterreuroperatie in de grootste stad van Australië sinds 1978.
- De dader nam de klanten en het personeel om 09.45 uur (plaatselijke tijd) onder schot. Via de gegijzelden heeft de man zijn eisen aan de media laten weten.
- Moskeeën, synagogen en kerken in Australië openen vanavond hun deuren voor iedereen om te bidden voor een vreedzame oplossing van de gijzeling.
- Veertig moslimorganisaties in Australië hebben de gijzeling in Sydney veroordeeld, meldt persbureau AFP.

Een van de gegijzelden is te zien door de ramen van het Lindt café. Volgens Australische media doet de vrouw het licht van het café uit. Beeld reuters

15 december 2014, 9:45

#illridewithyou tegen racisme

Op Twitter is de hashtag #illridewithyou geïntroduceerd om moslims tegen racisme te beschermen, naar aanleiding van de gijzeling die momenteel plaatsvindt in Sydney. Hiermee bieden Australiërs aan mee te rijden met de bus of de tram.

15 december 2014, 9:16

Menselijk schild tegen scherpschutters

De gijzelnemer heeft slachtoffers langs de ramen van het Lindt Chocolate Cafe gezet als schild tegen scherpschutters. De politie is met scherpschutters en een arrestatieteam aanwezig. Het is de grootste antiterreuroperatie in de grootste stad van Australië sinds de bomaanslag op het Hilton Hotel, waar in 1978 in Sydney twee mensen om het leven kwamen.

Een politieagent in Philip Street in Sydney. Beeld getty

15 december 2014, 9:04

Lichten in café gaan uit

Van buitenaf is te zien hoe de gewapende man heen en weer langs de vier ramen van het café liep. Volgens de Australische verslaggever Chris Reason droeg de gijzelnemer een shotgun, was hij ongeschoren en droeg hij een zwarte pet. De lichten in het café zijn zojuist uit gedaan.

Videobeeld van de gijzelnemer. Beeld reuters
Politie in Philip Street, nabij het Lindt café. Beeld getty

15 december 2014, 8:50

Channel Ten ontvangt video gegijzelde

De Australische zender Channel Ten heeft een video ontvangen waarin een gegijzelde vertelt wat de eisen van de gijzelnemer zijn. Op verzoek van de politie mag de video echter niet gepubliceerd worden. De zender heeft daarnaast eerdere tweets over de eisen van de gijzelnemer van Twitter verwijderd. 'Vanwege de onderhandelingstactiek kunnen we niet bekendmaken wat de eisen zijn', aldus de Australische politie.

15 december 2014, 8:22

Weinig bekend over dader

Over de dader is weinig bekend of losgelaten. Plaatsvervangend politiechef Catherine Burn gaf geen commentaar op de beweerde eisen van de dader. De politie probeert de lange, in het zwart geklede en zwaarbewapende man via onderhandelingen tot overgave te brengen. De gijzelnemer heeft slachtoffers langs de ramen van het Lindt Chocolate Cafe gezet als schild tegen scherpschutters.

Gegijzelden voor het raam van het Lindt café. Beeld belga

15 december 2014, 7:55

Vier bommen geplaatst

Via de gegijzelden liet de gijzelnemer ook weten dat er vier bommen zijn geplaatst, twee in het café en twee elders in het zakendistrict. De politie onderzoekt momenteel de omgeving.

15 december 2014, 7:44

Gijzelnemer eist IS-vlag

De gijzelnemer heeft twee eisen: hij wil een IS-vlag in ruil voor één gegijzelde, en een telefoongesprek met de Australische premier Tony Abbott. Dat meldt de Australische zender Channel Ten, die contact heeft gehad met gegijzelden. De politie heeft dit nog niet bevestigd.

Australische televisiestations zonden beelden uit die door de ramen van het café waren gemaakt. Daarop waren mensen te zien met hun armen omhoog en hun handen tegen het vensterglas. Ook waren twee mensen te zien die een zwarte vlag omhoog hielden met de shahada, islamitische geloofsbelijdenis erop.

Politie bij Martin Place in Sydney. Beeld ap
Een werkneemster van het Lindt Chocolate café vanochtend toen zij werd vrijgelaten door de gijzelnemer. Beeld epa
Beeld getty

15 december 2014, 7:33

Onduidelijk hoeveel mensen in pand

Het is onduidelijk hoeveel mensen nog in het gebouw zijn. Plaatsvervangend politiecommissaris van New South Wales Catherine Burn zei na de ontsnapping van de eerste drie mensen dat er geen aanwijzingen zijn dat er iemand gewond is geraakt.

De gijzeling in het Lindt Chocolat Cafe aan Martin Place begon in de ochtend. Honderden politiemensen hebben inmiddels de omgeving afgezet. Straten zijn afgesloten en kantoren ontruimd. Het publiek is verteld weg te blijven van Martin Place, waar ook de kantoren zijn van de premier van de deelstaat, de centrale bank en de kantoren van twee van de grootste banken van Australië. Het parlement van New South Wales ligt een paar straten verderop.

Beeld getty
Beeld afp

15 december 2014, 7:23

Abbott sluit politieke actie niet uit

De Australische premier Tony Abbott sprak in Canberra van 'een zeer verontrustend incident'. Hij noemde het 'diep schokkend dat onschuldige mensen gegijzeld worden door een gewapend iemand die politieke motieven claimt'.

Tegen verslaggevers in Canberra zei hij niet te weten of de actie politiek gemotiveerd is, maar sloot dit niet uit. 'Wij moeten ervan uitgaan dat zelfs in een samenleving als de onze, er mensen zijn die ons schade willen doen. Het hele punt van politiek gemotiveerd geweld is mensen bang te maken zodat ze niet zichzelf zijn. Australië is een vreedzame, open en grootmoedige samenleving, niets zal dat ooit veranderen. Daarom beroep ik vandaag alle Australiërs op om gewoon hun dagelijkse dingen te doen', zei hij.

Beeld afp
Meer over

Nieuws & Achtergrond

Meer Nieuws & Achtergrond

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten

Algemeen

Service

Meer de Volkskrant

Navigeer

Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright. Linken kan altijd, eventueel met de intro van het stuk erboven.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@volkskrant.nl.