Liever pensionhoudster in Addis dan psychiater in Nederland

Op vakantie in haar geboorteland Ethiopië werd Amy Demissew overvallen door de gedachte: ik wil hier blijven, weg uit Nederland; ik moet het niet langer uitstellen, maar nú doen. Ze vertelt het tevreden in haar pension in de Ethiopische hoofdstad Addis Abeba, in een weelderige binnentuin met zitjes, een serre en door haar zelf beschilderde muren. Als eerbetoon aan Nederland heeft ze het hotel genoemd naar haar voormalige woonplaats: Zeist Lodge.

Amy Demissew is een van de vele Nederlandse Ethiopiërs die naar hun land zijn teruggaan omdat het daar barst van de economische mogelijkheden. Het enthousiasme daarover gaat echter vaak gepaard met een ambivalente houding tegenover Nederland. Het klimaat is verslechterd voor immigranten, hoor je veel. Terugkeerde Ethiopische Nederlanders kijken met verontrusting naar de discussies over het toelaten van asielzoekers. Wat is er gebeurd met het gastvrije Nederland waarvoor ze zulke warme gevoelens koesteren?

Haar terugkeer naar Ethiopië koos Amy Demissew niet op een voor de hand liggend moment: ze moest haar medische specialisatie voor psychiater nog afmaken, haar Nederlandse echtgenoot kon niet zomaar weg uit Nederland. Hij pendelt nu tussen Zeist en zijn gezin in Addis Abeba. Toch wilde Amy Demissew niet wachten, vertelt ze. Ze heeft ook geen moment spijt van haar impuls, al had ze in Nederland een prettig leven, fijne collega's en al oefent ze haar vak als arts niet uit in Ethiopië.

Het was de omgeslagen sfeer in Nederland tegenover buitenlanders die haar over de drempel heeft geholpen, zegt ze. Niet zozeer in haar dagelijks leven, als wel die discussies op televisie dag in dag uit. 'Het begon met Pim Fortuyn. Daarna is het alleen maar erger geworden.' Ze vraagt zich af hoe de sfeer nu zal zijn met de vluchtelingencrisis.

Ze wilde niet dat haar jonge kinderen zouden opgroeien in zo'n afwijzende omgeving.

Terug in Ethiopië is ze ondergedompeld in het bad van haar familie. 'Als familieleden in Nederland kwamen logeren, werden ze al na een paar dagen een last, een verstoring van het dagelijkse ritme. Hier zijn altijd familieleden bij ons in huis, maar het stoort me niet, het voelt normaal en ik hoef nooit oppas voor de kinderen te regelen.' Het huis wordt schoongemaakt, het eten gekookt, door familie en personeel, als vanzelf. Het voelt als en bevrijding uit de Nederlandse sleur en het strak geordende leven, zegt ze.

Met Zeist Lodge heeft ze een droom verwezenlijkt: het oude familiehuis heeft ze omgetoverd tot een oase van rust in de drukke stad voor gasten. De oude bomen op de binnenplaats bieden schaduw; Amy Demissew heeft er overal planten bijgezet. Dat is heel ongebruikelijk in Addis, zegt ze. Ze liet een serre bouwen en schilderde zelf kleurige patronen op de muren. De bedden en meubels zijn door handwerkslieden gemaakt van hout en leer. (Ze heeft een zus met een galerie in het centrum van de stad). Alles helemaal naar haar eigen smaak.

Haar grootste succes vindt ze het personeel. Ze is teveel Nederlandse om de hierarchische manier van werken die gewoon is in Ethiopië te kunnen verdragen. Ze wilde een zelfsturend team, met initiatiefrijke mederwerkers, die niet zitten te wachten tot ze een opdracht krijgen. Ze wil dat taken rouleren. Receptionisten helpen ook in de bediening of in de keuken. Schoonmaaksters moeten ook gasten ontvangen en leren koken. Als je rommel ziet, ruim je het op.

Het was een heel nieuwe manier van werken en het kostte Amy Demissew heel wat tijd om haar personeel te trainen in die zelfstandige werkhouding, vertelt ze. Maar het is haar gelukt en zelfs de oude portier doet enthousiast mee. Bevriende Ethiopische ondernemers schudden aanvankelijk meewarig hun hoofd over de rare Hollandse manier van doen: zo kan dat niet in Ethiopië. Maar nu komen ze kijken en vragen haar advies, zegt ze met een tevreden glimlach.

Amy Demissew borrelt van de nieuwe plannen. Ze heeft met haar moeder, een Ethiopische zakenvrouw, een fantastische locatie met natuurlijk bronwater op het oog: daar wil ze een bottelarij neerzetten.

undefined