Libië-overleg dreigt te mislukken, Haftar vertrokken uit Moskou
De Libische krijgsheer Khalifa Haftar is vertrokken uit Moskou zonder een definitieve wapenstilstand te tekenen. Dit meldt het Russische persbureau Tass. De internationaal erkende regering in Tripoli heeft het akkoord wel getekend.
In een poging het overleg over een wapenstilstand te redden, nodigde de Duitse bondskanselier Merkel de krijgsheer Haftar en de Libische premier Fayez al-Serraj uit om deel te nemen aan een vredesconferentie. Aan de conferentie aankomende zondag moeten ook de VS, Rusland, China, Turkije en Frankrijk deelnemen.
Haftar, wiens Libische Nationale Leger (LNA) een flink deel van Libië in handen heeft, kondigde in het weekeinde een voorlopig staakt-het-vuren af. Hij gaf daarmee gehoor aan een oproep van Rusland en Turkije, die proberen in de strijd te bemiddelen.
Het afgebroken overleg in Moskou had moeten leiden tot een wapenstilstand voor onbepaalde tijd. Haftar, die vanuit het oostelijke Benghazi opereert, probeert al een klein jaar de hoofdstad Tripoli in te nemen. Op maandag maakte de Russische minister van Buitenlandse Zaken Lavrov bekend dat Serraj, die de regering in Tripoli leidt, wel het akkoord had getekend. Hierop was het wachten op de handtekening van Haftar, wiens LNA wordt gesteund door Moskou.
De Turkse minister van Buitenlandse Zaken Mevlut Cavusoglu zei toen dat Haftar tot dinsdagochtend de tijd had gevraagd om een besluit te nemen of hij akkoord ging. In de ochtend kwam echter het bericht dat hij uit Moskou was vertrokken. Het LNA zei op zijn website dat het ‘gereed en vastberaden’ is om de overwinning te boeken. Dit duidt er mogelijk op dat Haftar de strijd wil voortzetten. Een andere website die banden heeft met de strijdgroep, zei dat de krijgsheer niet zou tekenen.
Hoge prijs
Volgens het Russische nieuwsagentschap Interfax weigerde Haftar zijn handtekening te zetten, omdat in het akkoord geen deadline wordt genoemd voor ontbinding van het regeringsleger. Volgens Interfax was Haftar wel grotendeels positief over het akkoord maar zou hij twee dagen de tijd nemen om zich te beraden over de ondertekening.
Libië verkeert al in chaos sinds de burgeroorlog van 2011, toen Moammar Kadhafi werd afgezet. Haftar wil Tripoli innemen om een einde te maken aan de strijd. Turkije en andere landen in de regio steunen echter de regering van Serraj.
De Turkse president Erdogan waarschuwde Haftar dinsdag dat hij moet stoppen met de aanvallen op het regeringsleger. Erdogan, die een kleine groep militairen naar Libië heeft gestuurd om Tripoli te ondersteunen, dreigde Haftar ‘een lesje te leren’ als hij niet zou inbinden. ‘Hij is weggerend’, aldus de Turkse president over Haftars vertrek uit Moskou.
De weigering van Haftar bemoeilijkt de diplomatieke pogingen om de situatie in Libië te stabiliseren. Vanwege de instabiliteit en strijd in Libië kampt vooral Italië met een stortvloed aan migranten die proberen Europa binnen te komen. EU-president Charles Michel waarschuwde maandag dat als de strijd in Libië niet luwt, de EU een hoge prijs zou betalen.
Volgens Michel zullen opnieuw honderdduizenden migranten het land ontvluchten richting Europa. Ook zou de kans toenemen op terreuraanslagen in Afrika en de EU. Michel zei dat de EU eensgezind moet optreden bij internationale crises zoals de strijd in Libië.
Wat is er aan de hand?
Haftars troepen staan nu al sinds begin april voor de poorten van Tripoli. De afgelopen maanden heeft de kolonel versterking gekregen van duizenden huurlingen uit Soedan. Lees hier wat er aan de hand is in Libië.
Wie is Khalifa Haftar?
Als jonge legerofficier hielp Khalifa Haftar Moammar Khadafi in 1969 via een militaire coup tegen koning Idris aan de macht te komen. Ruim veertig jaar later hielp hij bij de omverwerping van Khadafi. Nu verdenken veel Libiërs hem ervan dat hij de nieuwe Khadafi wil worden.
Wat zoekt Turkije in Libië?
Het Turkse parlement stemde vorige week met een grote meerderheid in met het regeringsplan troepen naar Libië te sturen. Turkije doet dit uit economisch belang, maar critici vrezen destabilisatie van de regio.