Leidse reumatologe bewerkte 's nachts stiekem bloedtesten
AMSTERDAM - Het Leidse LUMC heeft een frauderende reumatoloog ontslagen die ruim drie jaar heimelijk in het laboratorium bloedmonsters van patiënten had bewerkt. Zo manipuleerde ze uitslagen van een test die ze zelf had ontwikkeld.
De reumatoloog, een senior staflid, sloop 's avonds en 's nachts het laboratorium in en maakte daar negatieve bloedmonsters positief door er muizenantistoffen aan toe te voegen. De vrouw had een test bedacht waarmee de aanwezigheid van bepaalde antistoffen bij patiënten met reumatoïde artritis mogelijk kon worden aangetoond. Dat lukte eerst een paar keer, maar al snel niet of nauwelijks meer. Daarop besloot ze zelf in te grijpen.
Medewerkers van haar afdeling roken in maart onraad toen de gunstige onderzoeksuitslagen niet te reproduceren bleken. Het afdelingshoofd stelde een onderzoek in, ontdekte de antistoffen en liet daarop de toegangspas van de vrouw controleren. Daaruit bleek dat ze buiten kantoortijden in het lab aanwezig was. Verborgen camera-opnamen bevestigden de vermoedens. Na confrontatie met de verdenkingen gaf de vrouw begin juni toe.
Het ziekenhuis zette daarop een onderzoekscommissie aan het werk die woensdag de conclusies naar buiten bracht. Uit het onderzoeksverslag blijkt dat de vrouw alleen heeft gehandeld. Ze ging systematisch te werk totdat een klinisch onderzoek met tientallen reumapatiënten werd opgezet waarvan zij de onderzoeksleider werd.
De reumatoloog is van Belgische afkomst en promoveerde in 2002 in Antwerpen. In 2006 kwam ze naar Leiden, volgens een interview in het universiteitsblad vanwege haar 'wetenschappelijke ambities'. Die ambities hebben haar vermoedelijk doen struikelen, zo valt uit het onderzoeksrapport op te maken. De prestatiedruk van de academische werkomgeving in combinatie met haar taken in het onderwijs en de zorg ervoer ze als zwaar.
Pancras Hogendoorn, decaan van het LUMC, benadrukt dat de fraude geen gevolgen heeft gehad voor reumapatiënten. Het klinische onderzoek waarvan de labtesten deel uitmaakten, richtte zich op het effect van een nieuw geneesmiddel bij reumatoïde artritis. Dat onderzoek, de zogeheten Tiger-studie, is stopgezet. Alle patiënten zijn op de hoogte gesteld.
Twee wetenschappelijke publicaties waaraan de vrouw heeft meegewerkt, zijn teruggetrokken. De reumatoloog heeft erkend dat zij de resultaten in die artikelen heeft gemanipuleerd. Een ervan verscheen in januari 2010 in het gerenommeerde wetenschappelijke tijdschrift PNAS, het blad van de Amerikaanse Academie van Wetenschappen. Twee andere publicaties worden nog onderzocht.
undefined
