Leeftijdsadvies voor sexy videoclips gaat niet (of averechts) werken

Wekelijks nemen de cultuurspecialisten van de Volkskrant stelling in de wereld van film, muziek, theater of beeldende kunst. Deze week: Robert van Gijssel.

Het zal de meeste videoclipkijkers in Nederland ontgaan zijn en het is ook nog maar 'een experiment', maar in het Verenigd Koninkrijk is kijken naar muziekvideo's op YouTube en Vevo een tikje ingewikkelder geworden. Clips met al te hitsige of gewelddadige inhoud kunnen sinds eergisteren worden ingeleid met een waarschuwing. 'Deze clip wordt geschikt geacht voor kijkers ouder dan 12, 15 of 18 jaar', is de boodschap. Een leeftijdsadvies, bekend van de film, ingevoerd door bezorgde ouders en naar hen luisterende politici, met de Britse premier David Cameron als frontman.

De bezorgde ouders: daar zijn ze weer. Ze willen hun kinderen beschermen tegen pornografische clips van Rihanna tot Miley Cyrus, en nu ze toch bezig zijn clips waarin bruut geweld wordt gebruikt (dat zal wel weer de hiphop zijn). Want het is toch niet meer normaal, dat dat allemaal maar kan en ongefilterd het kinderbrein binnenstroomt.

De oplossing: een waarschuwing. Laten we ons er even een voorstelling van maken. Kind van 14 zit op slaapkamer, wil kijken naar zomaar een twerk-clip van Miley Cyrus (want: leuk liedje) en ziet voor de clip begint het getal 15 in beeld. Dat is het kind nog niet. Wat nu? Naar beneden rennen voor ouderlijk advies, natuurlijk niet. Clip kijken met opgeschroefde verwachtingen en kietelende puberhormonen en daarna als de bliksem op zoek naar een clip voor 18+.

Het waarschuwingssysteem, zo legden bezorgde ouders al uit op de BBC, is misschien niet waterdicht maar het is een signaal. Grote platenmaatschappijen doen mee, net als de clipzenders. Er gaat echt iets veranderen, is de veronderstelling. Maar als er één signaal wordt afgegeven met de 'videoclip-rating', dan is het dat van de zich herhalende geschiedenis.

Robert Plant van Led Zeppelin werd eind jaren zestig al een extreem gevaarlijke en op teenyboppers loerende geilaard genoemd, met een verwoestende invloed op de meisjesmoraal. Hij bewoog gewoon te sexy. En over bewegingen gesproken: nog ver voor Plant werden de bekkenbewegingen van Elvis gezien als schokkende manifestaties van Satan, die het best door een exorcist konden worden uitgedreven, anders was zowel de heer Presley als het vrouwelijke deel van de Verenigde Staten voor eeuwig verloren.

Madonna dan. Die bracht, zingend in lingerie, het katholieke geloof samen met het verlies van de maagdelijkheid. Ouders en kerk in paniek. Frank Zappa kreeg woedende moeders en dominees achter zich aan wegens blasfemische en pornografische teksten in zijn muziek. Zappa zong vrolijk door ('my guitar wants to kill your mama, my guitar wants to burn your dad').

Al die decennia van hoge opwinding over de verwording van de popmuziek en de daarnaar luisterende jeugd hebben nooit iets kunnen veranderen of bijdragen aan de immer voortdenderende en steeds nieuwe richtingen op schietende popcultuur. Een niet te onderschatten constante: bezorgde ouders en bewakers van de zeden ergeren zich kapot aan popmuziek. En zo hoort het.

Popmuziek te sexy of te gewelddadig? Geen issue. Er zijn maar twee soorten popmuziek: goede en slechte, en je mag als ouder alleen maar hopen dat jouw kind de goede ontdekt. En een twerkende Miley alleen om díé reden links laat liggen.

_{Wekelijks neemt Bor Beekman, Robert van Gijssel, Hein Janssen, Rutger Pontzen of Wieteke vanZeil stelling in de wereld van film, muziek, theater of beeldende kunst}