Lage inkomensgroepen zouden minder snel naar tandarts gaan 'Geldnood noopt jongeren vaker tot kunstgebit'

Van onze verslaggeefster

AMSTERDAM

Het tandtechnisch genootschap, een van de beroepsgroepen van tandtechnici, wil niet van een landelijke ontwikkeling spreken. 'De situatie kan per regio sterk verschillen', stelt een woordvoerder. 'In gebieden met veel sociaal zwakke milieus speelt dit probleem waarschijnlijk sterker dan elders.'

Tandartsen in achterstandsbuurten van grote steden bevestigen de indruk van de technici. 'Patiënten stellen een bezoek aan de tandarts om financiële redenen zo lang mogelijk uit', zegt een van hen. 'Als ze komen, is het vaak al bijna te laat. Als de prijs van de behandeling te hoog is, besluiten ze snel, te snel, om pijnlijke tanden of kiezen er uit te halen. Die mensen zijn over een paar jaar volledig tandeloos.'

De Ziekenfondsraad geeft toe dat mensen uit de laagste inkomensklassen problemen hebben met de toegankelijkheid van tandheelkundige zorg, maar meent dat van een toenemend aantal jonge prothesedragers geen sprake is. De Raad bood minister Borst van Volksgezondheid donderdag een evaluatierapport aan over de gevolgen van de nieuwe tandartsregeling, die begin vorig jaar werd ingevoerd.

Volwassen ziekenfondsverzekerden kunnen nog slechts rekenen op vergoeding van controle, poetsinstructie en tandsteen verwijderen. Voor de hulp die uit het ziekenfonds is verdwenen, kan men zich aanvullend verzekeren. Een kwart van de ziekenfondsverzekerden, ruim twee miljoen mensen, heeft dat echter niet gedaan.

Volgens de Ziekenfondsraad bestaat die groep onverzekerden uit patiënten met een uitmuntend gebit, mensen met een laag inkomen, een lage opleiding of een slechte mondgezondheid en prothesedragers. De Raad neemt het vooral op voor die laatste groep patiënten.

Van de ongeveer tweeëneenhalfmiljoen tandeloze ziekenfondsverzekerden is het merendeel ouder dan vijftig jaar. Bijna tweederde van hen heeft zich niet aanvullend verzekerd, omdat dat meer kost dan het oplevert.

Tandartsen en tandtechnici constateren bij die groep patiënten een groeiend aantal problemen. Mensen lopen veel te lang door met een slecht passend gebit waardoor kaakklachten en soms maag- en darmproblemen ontstaan.

Eind 1994, vlak voordat de nieuwe tandartsregeling werd ingevoerd, ontstond een stormloop op tandartsen van mensen die nog snel een nieuw gebit wensten. Een groot deel van hen kon echter niet meer tijdig worden geholpen.

Tandtechnici zeggen dat ze nu huilende bejaarden aan de lijn krijgen, die vertellen dat ze dolgraag een nieuw gebit willen, maar daar geen geld voor hebben. Bij sommige technici is het afgelopen jaar de omzet van het aantal protheses voor die groep met 90 procent gedaald. Volgens de Ziekenfondsraad laat een op de vijf mensen met een slecht passend gebit daar niets aan doen, omdat zij dat te duur vinden.

Het tandtechnisch genootschap constateert dat steeds meer patiënten hun kunstgebit in het zwarte circuit laten vervaardigen. Technici die ooit in de branche werkzaam waren of hun opleiding niet hebben afgemaakt, adverteren soms met stuntprijzen en spelen zo in op de gestegen tandheelkundige kosten.

Om de problemen van prothesedragers te verlichten, stelt de Ziekenfondsraad drie mogelijke oplossingen voor: de vergoeding voor een prothese in de aanvullende verzekering verhogen, de bijzondere bijstand voor medische kosten voor ziekenfondsverzekerden met een laag inkomen versoepelen, of het kunstgebit weer in het ziekenfonds opnemen. Minister Borst gaf al eerder aan die laatste optie te overwegen als zou blijken dat minima in financiële problemen komen als ze een prothese nodig hebben.