Commentaar
Laatste woord over euthanasie is nog niet gesproken
Een nieuwe euthanasiewet komt er voorlopig niet, maar de roep om meer ruimte zal niet verstommen.
Wie had gehoopt dat de Adviescommissie voltooid leven een nieuwe dimensie zou geven aan het euthanasiedebat, kreeg donderdag een teleurstelling te verwerken. De commissie ziet geen reden om wetten te veranderen.
De commissie kwam er naar aanleiding van het tragische geval van Albert Heringa, die zijn stokoude moeder hielp bij haar zelfdoding. Zij was klaar met leven maar had volgens haar arts onvoldoende medische kwalen om over te gaan tot euthanasie.
Die zaak raakt de kern van het euthanasiedebat. Zorgvuldigheid en veiligheid voor alle betrokkenen staat voorop, niet in de laatste plaats voor de artsen op wier schouders een grote morele en emotionele belasting wordt gelegd. Daarna komt het recht op zelfbeschikking. Die twee belangen komen samen bij patiënten die duidelijk uitzichtloos en ondraaglijk lijden. De Commissie benadrukt dat de euthanasiewet goed functioneert. Veel mensen die hun leven 'voltooid' achten kampen bovendien wel degelijk met een opeenstapeling van kwalen. De praktijk toont aan dat de wet genoeg ruimte biedt om hen te helpen.
Mag je dood als het leven voltooid is?
Anneke Ruijs (89) heeft haar leven geleefd. Ze is moe, haar geheugen en gezondheid laten haar in de steek en haar wereld is klein geworden. Ze wil sterven, maar euthanasie kan niet. Lees hier haar aangrijpende verhaal (+).
Terecht wijst de commissie ook op het groeiende misverstand dat er een 'recht op euthanasie' bestaat, een recht dat je naar eigen inzicht bij je huisarts zou kunnen opeisen. De angst van SGP-leider Van der Staaij ('we moeten voorkomen dat ouderen zich moeten verdedigen voor het feit dat zij nog leven') is niet onzinnig.
Maar daarmee is niet alles gezegd. Natuurlijk heeft het de voorkeur dat ouderen zich niet eenzaam voelen en dat er goede mantelzorg wordt geregeld - zoals de commissie adviseert. Maar dat nobele streven schiet soms toch tekort. Na Heringa kwamen nieuwe voorbeelden in de publiciteit van oude mensen die ten einde raad waren en niet meer verder wilden. Zij hadden liefhebbende familieleden om zich heen, maar dat was niet genoeg.
Met de babyboomers wordt een generatie oud die een leven lang gewend was het heft in eigen hand te nemen. Er gaan meer mensen komen die goed afgewogen, zonder druk van buiten, concluderen dat het leven voltooid is. Daar zal de politiek vroeg of laat toch op moeten reageren.
Deze commissie heeft niet het laatste woord gesproken.
Ontvang elke dag de Volkskrant Avond Nieuwsbrief in uw mailbox, met het nieuws van vandaag, tv-tips voor vanavond, en alvast zes artikelen uit de krant van morgen. Schrijf u hier in.
