Krielkip tegen kapitaal: een ongelijke strijd

De natuur is wreed, maar het menselijk ingrijpen in de natuur is mogelijk nog wreder. Miljoenen kerngezonde kippen en kalkoenen zijn de afgelopen weken gedood om het vogelpestvirus uit te roeien. Het is de vraag of het virus op eigen kracht zo'n berg slachtoffers had kunnen maken.

Economisch belang dicteerde de massale ruiming. De pluimveesector is goed voor 25 duizend banen en met bijna acht miljard eieren zijn we de grootste eierexporteur ter wereld. Iedere maand stilstand kost geld, bovendien loert de buitenlandse concurrent op onze marktpositie. Grootschalig ruimen is de kortste weg naar een snelle herstart. De paar honderd miljoen aan bestrijdingskosten, waarvan de Europese Commissie de helft vergoedt, wordt op de koop toe genomen.

Verder zijn er onze buurlanden die, verwijzend naar Europese wetgeving, de massale doding van de kippen kunnen eisen. Niemand zit te wachten op de import van een uiterst besmettelijke dierziekte. Als de epidemie in Frankrijk was uitgebroken, had Den Haag net zo hard meegezongen in het koor van kippenjagers.

De hobbydierhouders zijn afgelopen weken ruw geconfronteerd met deze Europese en economische wetmatigheden. Het virus maakt geen onderscheid tussen professionele en privé-kippen en dus belanden ook deze laatste op het altaar van het exportbelang. Haan Kwak en kip Wolletje moeten worden vergast om de legbatterijen zo snel mogelijk weer van anonieme, maar wel zeer productieve dieren te voorzien. De krielkip tegen het kapitaal, een ongelijke strijd.

De demonstratie van hobbydierhouders verandert niets aan deze situatie. De hobbyisten hebben hun hoop gevestigd op de Tweede Kamer, nadat de rechter een verbod op het afmaken van hobbydieren had afgewezen. IJdele hoop, want de Kamerleden zijn net als de rechter gebonden aan de Europese regels.

Er bestaan wel plannen om de hobbykip te beschermen. Daarvoor is een volledige registratie van het pluimvee (ringetje om de poot, chip onder de vleugel) nodig, net als vaccinatie van de dieren tegen vogelpest. Maar zoiets duurt jaren, als het al lukt. De sector, de regering en de Europese Commissie moeten er immers mee instemmen en een effectief vaccin is nog niet aanwezig.

De onrust over de privé-kip doet denken aan de sympathie voor de tuingeit die vernietigd werd tijdens de mond- en klauwzeercrisis in 2001. Ook toen was er protest maar op veel kleinere schaal. Er zijn nu eenmaal minder mensen met een hobbygeit dan met een kip of tamme eend als huidier.

Onder leiding van oud-minister Brinkhorst van Landbouw en het Europees parlement werd destijds een poging ondernomen het verbod op vaccineren te versoepelen. Twee jaar later wachten de zeer bescheiden voorstellen nog steeds op goedkeuring van de Europese lidstaten, waaronder Nederland.