Volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken is het niet uitgesloten dat marktpartijen die vitale infrastructuur bezitten, zoals telefoonbedrijf KPN of energiebedrijf Nuon, opdraaien voor de kosten van veiligheidsmaatregelen. 'We verwachten dit najaar definitieve plannen te presenteren', zegt een woordvoerder. 'Hoe hoog de rekening uitvalt en wie die gaat betalen, is nog niet bekend.'

Op Schiphol, waar al sinds april 2003 een extra zwaar veiligheidsregime geldt, betalen uiteindelijk de passagiers de rekening. De kosten die zijn gemaakt voor bijvoorbeeld extra bagagecontrole worden doorberekend via de zogenoemde veiligheidstoeslag.

Die toeslag bedraagt 10,55 euro per vertrekkende passagier. Dat betekent dat Schiphol ruim 100 miljoen euro uitgeeft aan extra veiligheidsmaatregelen, beaamt een woordvoerder. 'En dat is nog los van de kosten voor het vrachtvervoer.'

Ook de havenbedrijven in Amsterdam en Rotterdam, die hun terreinen extra hebben moeten beveiligen, draaien zelf op voor de kosten. Ook daar gaat het om tientallen miljoenen euro's.

Ook over de kosten voor de inzet van extra personeel van de marechaussee en de politie zijn nog geen afspraken gemaakt, meldt een woordvoerder van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG). 'Wij kunnen nog geen inschatting maken van de kosten.'