Koophuisjes leiden tot leegstand
De Waddeneilanden lopen jaarlijks tientallen miljoenen euro's mis, omdat steeds minder vakantiehuisjes beschikbaar zijn voor verhuur. Vermogende particulieren kopen de panden aan als tweede woning, maar verblijven er slechts enkele weken per jaar. Deze leegstand drukt zwaar op de plaatselijke economie.
GRONINGEN - Op de Waddeneilanden zijn nog 6.500 vakantiehuizen te huur, becijfert onderzoeksbureau Grontmij. De afgelopen vijftien jaar werden circa 1.100 van zulke woningen aangekocht als tweede huis. Elk vakantiehuis dat uit de verhuur raakt, betekent 20 duizend euro minder inkomsten per jaar. Per vier opgekochte vakantiehuizen gaat op de eilanden één arbeidsplaats verloren.
Het onderzoek van Grontmij, uitgevoerd op aandringen van de Tweede Kamer, betekent een nieuw hoofdstuk in een strijd die op de Waddeneilanden al jaren de gemoederen bezighoudt: de verhoging van de erfpacht. Natuurorganisatie Staatsbosbeheer, grootgrondbezitter op Terschelling en Vlieland, kreeg onlangs namelijk toestemming van het Rijk om de erfpachtcanon op haar kavels te verhogen met maar liefst 500 tot 800 procent.
Lokale bestuurders en eilandbewoners verzetten zich massaal tegen deze verhoging. Op de percelen van Staatsbosbeheer staan namelijk honderden vakantiewoningen, nu vaak nog in de verhuur. Dat is afgelopen als Staatsbosbeheer jaarlijks duizenden euro's aan erfpacht gaat rekenen, vrezen critici. De huizen zullen dan door zeer rijke Nederlanders worden aangekocht als tweede woning, met nog meer stagnatie van de toeristensector tot gevolg.
Het rapport van Grontmij is een opsteker voor Staatsbosbeheer. Volgens de onderzoekers is er geen enkel verband tussen eerdere verhogingen van de erfpacht op de eilanden en de toename van het aantal tweede woningen. De boosdoener is simpelweg de enorme marktvraag. Vakantiehuizen op Terschelling en Vlieland zijn op de koopmarkt zo gewild dat verhuur aan de gewone toerist - gemiddelde opbrengst maximaal 30 duizend euro per jaar - niet rendabel is.
Maar de onderzoekers van Grontmij houden ook een slag om de arm. Een verhoging van de erfpacht met wel 800 procent, dat is in het verleden nog nooit voorgekomen. Dit plan van Staatsbosbeheer kan wel degelijk betekenen dat de wildgroei aan tweede huizen zich 'versneld doorzet', waarschuwt het onderzoeksbureau.
Erfpachtverenigingen op Texel, Vlieland en Terschelling - bevolkt door lokale grondbezitters die de boel leefbaar willen houden en fel tegen de hoge erfpacht van Staatsbosbeheer zijn - kraken het Grontmij-onderzoek af. Dat zou eenzijdig partij kiezen voor Staatsbosbeheer en vol onjuiste aannamen staan.
Jurrit Visser, burgemeester van Terschelling en sinds jaar en dag woordvoerder over de slepende erfpachtkwestie, wil niet op het onderzoek reageren. Vanouds hekelde hij de plannen van Staatsbosbeheer, maar als gezagsdrager kan hij dat nu niet meer maken, omdat de natuurorganisatie in haar plannen wordt gesteund door staatssecretaris Bleker. 'Wij willen geen eiland vol elite-woningen die twee weken per jaar bewoond zijn', zegt de woordvoerder van burgemeester Visser.
Huiseigenaren kunnen verhoging van de erfpachtcanon eenvoudig compenseren door vakantiegangers meer huur te vragen, stelt Grontmij. Men zou een voorbeeld kunnen nemen aan Buitenleven, de uitgekiende commerciële formule van Staatsbosbeheer, waar verhuurde huisjes wel 40 duizend euro per jaar opleveren.
undefined
