Kohl vaart wel bij huwelijksperikelen van zijn belangrijkste concurrent Schröder Verlaten Duitse Hillary verlamt carrière van haar Bill

Van onze correspondent

Willem Beusekamp

BONN

De regerende christen-democraten en liberalen, onder leiding van Kohl, kijken stilzwijgend, maar handenwrijvend toe hoe in het noorden van de republiek de enige kansrijke bedreiger van Kohl wordt afgeserveerd. Niet in de roddelpers, maar via het meest serieuze deel van de media: eerder deze maand in de Süddeutsche Zeitung en vandaag in Die Zeit.

Alle politieke uitlatingen van Schröder worden sinds kort voorgelegd aan de vrouw die hij in maart vorig jaar verruilde voor een verslaggeefster van het weekblad Focus. Zo pleitte Schröder onlangs voor een veel strengere aanpak van criminele asielzoekers. Onmiddellijk het land uit, luidt zijn devies. Mevrouw Schröder tegen Die Zeit: 'Allemaal borrelpraat'

Het gevolg is dat Schröder politiek verlamd dreigt te raken. Uitgerekend deze week begint hij als SPD-premier van Nedersaksen de jaarlijkse 'zomerpersreis' door zijn deelstaat. Dergelijke trips zijn bedoeld om de minister-president bij de kiezer wat meer profiel te geven. Dit keer is de reis voor Schröder belangrijker dan ooit, omdat hij begin volgend jaar bij de deelstaatverkiezingen zijn absolute meerderheid moet verdedigen.

Mede van deze uitslag zal afhangen of Gerhard Schröder (53) volgend jaar april op een speciaal partijcongres in Leipzig officieel door de SPD als lijsttrekker tegen Helmut Kohl in stelling wordt gebracht. Alle enquêtes wijzen tot nu toe uit dat Kohl kansloos is indien de sociaal-democraten de charismatische Schröder kanselierskandidaat maken. Partijvoorzitter Lafontaine, die ook graag wil kandideren, slaat bij de achterban niet echt aan.

Dat de oorlog tussen Schröder en zijn verlaten echtgenote een politiek event van de eerste orde kon worden, hebben de twee aan zichzelf te wijten. Tegen wie het maar wilde horen, verklaarden Gerhard en Hiltrud Schröder dat Hannover, de hoofdstad van Nedersaksen, slechts een tussenstation was naar de uiteindelijke bestemming: de bondskanselarij in Bonn, dan wel Berlijn. Beiden vergeleken zich tijdens een gezamenlijk optreden met Michael Jackson op de tv met Bill en Hillary Clinton. Later zagen zij zichzelf als de Duitse variant van het Britse echtpaar Blair.

Ook nu nog zegt mevrouw Schröder onverbloemd dat zij zichzelf als de ideale first lady van de bondsrepubliek beschouwt. Zij was het die haar man naar de top bracht en zij was het die de politicus op het rechte, sociaal-democratische spoor hield en voor de partij stemmen binnenhaalde. Thans is haar gebleken dat Schröder, 'een opportunist en egoïst', ongeschikt is het verenigde vaderland te leiden.

De interesse voor mevrouw Schröder - inmiddels kan geen enkel Duits medium om haar heen - zal alleen nog toenemen, omdat zij iedereen met alle details voorbereidt op het scheidingsproces, dat later dit jaar in Hannover begint. Catastrofaal, aldus verschillende waarnemers, zou het zijn indien het juridische steekspel doorsuddert tot het voorjaar van 1998.

Mevrouw Schröder, die onlangs afzag van een verkiesbare plaats op een lokale SPD-lijst, leidt in Duitsland de stichting 'Kinderen van Tsjernobyl', waarmee zij geld inzamelt voor de slachtoffers van de ramp met de kerncentrale in Oekraïne. Zij geldt als milieuactiviste, die thans openlijk afrekent met bijna alle standpunten waarmee haar man stemmen hoopt te winnen ter rechter zijde. Vorig jaar schreef zij Op eigen benen, nog steeds een bestseller, waarin zij haar man nog spaarde.

Wat zij in haar boek niet verzweeg, was haar weerzin tegen sommige hoge gasten die zij namens haar man moest ontvangen. Zo heeft zij enkele jaren geleden op het punt gestaan Boris Jeltsin de deur uit te zetten omdat hij teveel had gedronken. Met de mislukte Duitse presidentskandidaat Steffen Heitmann ging zij ooit bijna op de vuist.

In de inmiddels tot 'rozenoorlog' omgedoopte strijd tussen de potentiële bondskanselier en zijn verlaten vrouw gaat het niet alleen om politieke items. Ook huiselijke besognes komen uitgebreid aan bod, zaken die op de kiezer wellicht meer indruk maken dan de grote politieke wendbaarheid van Schröder.