Kip van keiharde karamel

Het kan ook leuk zijn als voedsel niet is wat het lijkt. Tijdens de vorst van de afgelopen winter, gaven de theatervormgevers de Ready Maids een etentje ter ere van hun nieuwe werkruimte. Voor de gelegenheid was deze helemaal leeggehaald. In het midden stond alleen een keurig gedekt tafeltje. Daar kregen we een garnalencocktail, met een blaadje sla, een toefje peterselie en cocktailsaus uit een potje. De muziek, uit de jaren vijftig, sloot er op aan. Alles klopte tot nu toe.

Maar er kwam geen hoofdgerecht en niemand maakte aanstalten om iets weg te ruimen, tot Mischa en Hiske hun jassen aandeden en uit het raam klommen. Zij kwamen niet terug, dus wij volgden. Op het dak stond een andere tafel. Midden in de vrieskou, maar keurig gedekt met linnen, kaarsen en fonkelende glazen. Daarachter een grijze Griekse boot die ingevroren was in het spiegelende IJ.

Op tafel stonden coupes gevuld met ijs: vanille, stracciatella en zwarte bessen. Een puntje slagroom, een rietje en een wafeltje versierden de bolletjes. Juist wilden wij toehappen, toen de gastvrouwen de ijsjes wegnamen. Ze plaatste ze in een magnetron die ook op het dak stond. De ijsbolletjes verloren hun vorm, zoals verwacht, maar werden toch ook weer niet zo vloeibaar als een vergeten roomijsje in de zon. Dit kon geen ijs zijn.

Pas na het proeven bleek het vanille-ijs aardappelpuree te zijn. De zwarte bessen waren eigenlijk stukjes rode kool. De stracciatella bestond uit vleesragout. De Hollandse pot in een ijscoupe. Alle gasten waren blij verrast met de vertrouwde smaken. Hartverwarmend in de kou.

Dit was een besloten dineetje. De Keuringsdienst van Waren had er niets te zoeken. Niemand had 06-0488 gebeld. Was dat wel gebeurd, dan hadden de Maids zich moeten verantwoorden. Consumptie-ijs wordt in de Warenwet gedefinieerd als 'waar welke door bevriezing in vaste of pasta-achtige toestand is gebracht en bestemd is om in bevroren toestand te worden genuttigd.' Aan die omschrijving voldeed het gerecht dus, tot de dames de puree in de magnetron plaatsten.

Het aardappelijs zou geen vanille-ijs genoemd mogen worden. In artikel 20 van de Warenwet staat dat aanduidingen in woord en beeld die misleidend zijn, of een onjuiste indruk wekken, niet mogen worden gebezigd. Dat beschermt in zekere mate de namen van gerechten.

De Keuringsdienst in 's-Hertogenbosch is zeer actief in de handhaving van dit artikel. Er wordt streng op toegezien dat broodjes gezond werkelijk gezond zijn, en dat roombotercroissants met boter zijn bereid. Hetzelfde geldt voor de kruidenboter die restaurants serveren naast het brood. Bel onmiddellijk 06-0488 als u margarine proeft.

Den Bosch trekt er ook op uit om te controleren of de alligator die in cajun-restaurants op de kaart staat wel echt is, evenals de struisvogel die een tijdje in de mode was. Met alligator is geen bedrog bespeurd, met struisvogel wel. Vaker komt het voor dat kip vervangen wordt door kalkoen, kalf door varken en rund door paard. Waarschuwingen en boetes volgen.

Op voedselvervalsing door middel van chemische smaakmakers is men minder streng. Hoofd van de buitendienst van de vesting 's-Hertogenbosch, I. Henderikx, vindt dat vanille-ijs zo genoemd mag worden als het naar vanille smaakt. De smaakstof vanilline is al bijna een eeuw zo ingeburgerd dat veel mensen gewend waren aan het chemische spul voordat ze ooit echte vanille proefden.

Voor limoen gaat dat ook op. Afwasmiddelen met chemische limoengeur werden in Nederland op de markt gebracht voor de echte vruchten er lagen. Van Kooten en De Bie namen de wasmiddelen op de hak omdat zij dachten dat echte limoenen niet bestonden.

Kinderen kennen verschillende aardbeiensmaken. Snoep, ijs, kauwgom en helaas ook vlakgommetjes en boetseerklei worden onweerstaanbaar lekker gemaakt met een smaakstof die gebaseerd is op wilde aardbeien. Gekweekte aardbeien smaken heel anders. Pas als kinderen voor het eerst de dure wilde aardbeitjes proeven, kennen zij het chemische smaakje van het snoepgoed terug.

Stracciatella-ijs is een hoofdbreker voor de keuringsdienst. Het is namelijk niet duidelijk wat de consument verwacht bij zo'n naam. 'Met stukjes chocola', vermoedt Henderikx, Roomijs met hagelslag zou hij ook goedkeuren. Wederom geeft de bekendheid van een product de doorslag voor wat toelaatbaar is: 'Tien jaar geleden mocht alles wat groen gekleurd is kiwi heten.'

Fruit is wettelijk vrij goed beschermd en mag niet helemaal door smaak- en kleurstoffen worden vervangen, behalve in limonade, omdat de consument blijkbaar van chemische limonade houdt. Er is immers vraag naar terwijl het veel goedkoper is om zelf limonade te maken volgens het traditionele recept van citroensap, water en suiker.

In het zwarte-bessenijs van de Ready Maids zat helemaal geen fruit. Het was uitsluitend gemaakt van rode bieten. Deze groente wordt in de wet genoemd als de rode kleurstof F-126. Volgens deze definitie bestaat het zwarte-bessenijs van de Maids dus geheel en al uit kleurstof. Niet best.

Intussen was het nagerecht opgediend; weer inpandig. Op tafel stond een geroosterde kip. Daarnaast lag een schaal met frietjes. De mayonaise kwam uit een tube. Enigszins op onze hoede door het bedrieglijke hoofdgerecht, bekeken we de kip aandachtig. Het was toch echte kip; in elk detail. Wellicht gevuld met iets raars, dachten we, maar we waren weer bij de neus genomen.

Hannes en Arlette kwamen met een elektrische zaag en zetten hem op de kip die keihard bleek te zijn. Zij was gemaakt van karamel en gevuld met chocolademousse. De perfecte vorm was verkregen door een echte kip af te gieten in latex en in de mal karamel te gieten. De frietjes waren reepjes appelbeignet en uit de tube kwam crème anglaise.

De Keuringsdienst had hier geen raad mee geweten. Dergelijke vervalsingen kunnen niet worden verboden. De consument wordt geacht bepaalde vormen van nep te doorzien. Chocoladegeld is geen wettig betaalmiddel. Aan een marsepeinen varken zit geen ham, en een boterschaapje smelt in de oven. Er heeft nog nooit iemand geklaagd dat het opschrift van een pak gestampte muisjes niet overeenkwam met de inhoud.

Wie bij de Ready Maids gaat eten, vraagt er om belazerd te worden, net als de moeder die limonade koopt en de vegetariër die verzot is op cordon bleu.