NIEUWSTata steel

Kankerverwekkende stoffen rond Tata Steel enorm toegenomen

De hoeveelheid kankerverwekkende stoffen in het dorp Wijk aan Zee, onder de rook van staalfabrikant Tata Steel, is enorm toegenomen. Dat blijkt uit recent onderzoek van het RIVM, dat veegmonsters met stof uit het dorp onderzocht. In vergelijking met hetzelfde onderzoek van een jaar geleden is de concentratie kankerverwekkende stoffen bijna vier keer zo groot. Ook werd er op veel meetplekken in Wijk aan Zee meer lood aangetroffen dan vorig jaar.

Tom Kreling en John Schoorl
Door stofexplosies bij het productieproces komen kankerverwekkende stoffen in de lucht. Beeld Hollandse Hoogte / EPA
Door stofexplosies bij het productieproces komen kankerverwekkende stoffen in de lucht.Beeld Hollandse Hoogte / EPA

Het RIVM deed in juni nieuw onderzoek na aandringen van inwoners van Wijk aan Zee, die hadden geklaagd over stof- en stankoverlast. Een dag na die melding werden veegmonsters met stof in het dorp verzameld. Daarin werden flinke concentraties PAK’s (polycyclische aromatische koolwaterstoffen) aangetroffen. De resultaten werden afgelopen week door de provincie Noord Holland gepubliceerd. In totaal werd 8.051 microgram aan PAK’s per vierkante meter aangetroffen. Vorig jaar werd op dezelfde meetpunten 2.222 microgram gevonden.

Grafietregens

Toen ontstond in het dorp grote onrust juist vanwege de kankerverwekkende stoffen en zware metalen die waren aangetroffen en afkomstig waren van Tata Steel. Door stofexplosies bij het productieproces kwamen deze stoffen in de lucht, waarna Wijk aan Zee regelmatig onder een dun laagje stof werd bedekt; de zogeheten grafietregens. Het RIVM bestempelde de zware metalen toen als zeer zorgwekkende stoffen.

Tata Steel liet vorig jaar direct na de bevindingen van het RIVM weten dat ‘per direct extra maatregelen’ werden genomen om de grafietuitstoot in de omgeving ‘maximaal’ te voorkomen. Zo werd er een hal gebouwd waar het bedrijf nu restproducten verwerkt, om stofexplosies in de buitenlucht te voorkomen. Die hal is in mei dit jaar in gebruik genomen.

Hoe het kan dat de concentratie schadelijke stoffen die het RIVM vond veel hoger is, daarop wil Tata Steel niet reageren. ‘Dit specifieke veegmonster is genomen door het RIVM in opdracht van de Provincie Noord-Holland. Tata Steel heeft geen inzicht in het monster en de manier waarop dit monster is genomen. Wij kunnen daar dus niets over zeggen. Voor duiding verwijzen wij naar het RIVM en de Provincie. Het beoordelen van effecten op basis van één veegmonster is wat ons betreft zeer lastig en biedt geen volledig beeld’, aldus de staalfabrikant.

Ook het RIVM geeft nu geen ‘gezondheidskundige duiding’. Later dit jaar doet het instituut uitgebreider onderzoek met meer veegmonsters met daarbij een zogeheten risicobeoordeling.

‘Rot geschrokken’

Voor de dorpsraad van Wijk aan Zee duurt dat allemaal veel te lang. Mirjam Gosen van de dorpsraad zegt dat ze zich ‘rot schrok’ toen ze de recente uitslagen zag. ‘Tata zei vorig jaar dat er een hal zou komen om de uitstoot van Harsco tegen te gaan, maar dat is niet genoeg. Het probleem is veel groter dan alleen de grafietregen, zoals ze het noemen. Het is een gifregen, en er moet nu echt actie komen van de provincie Noord-Holland.’

Volgens Gosen heeft nog meer onderzoek geen zin en moet de provincie maatregelen nemen. ‘We weten nu echt wel hoe erg het is. Gedeputeerde Jeroen Olthof moet laten zien dat hem ernst is. Hij zal met sancties moet komen, of filters waardoor deze vuiligheid niet meer op neerdaalt.’

In een reactie zegt gedeputeerde Olthof dat hij de zorg van de omwonenden begrijpt, zeker gezien de grote toename van de PAK’s. ‘Komende september kom ik me een integraal voorstel waarin de vergunningen, transparantie en handhaving een rol spelen. Dan weten de bewoners wat ze van deze gedeputeerde kunnen verwachten.’

Meer lezen over Tata Steel en Wijk aan Zee

Wijk aan Zee versus Tata Steel: in gevecht met een ‘ontembaar monster’.

Asbestleed: procederen tot de dood erop volgt.

Grafietregens rond hoogovens IJmuiden uitgestoten zonder de juiste vergunning.

Tata Steel Europe herhaalt na ultimatum FNV: geen gedwongen ontslagen bij reorganisatie.

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden