Kamerleden gooien driekwart van berg nota's ongelezen weg

Van onze verslaggever

UTRECHT

Dit concludeert taalkundige drs. R. Neutelings in een onderzoek naar het lezen van nota's, waarop hij 7 maart in Utrecht hoopt te promoveren. Neutelings onderzocht het leesgedrag van twintig kamerleden en vijftien gemeenteraadsleden. Hij vroeg ze de tekst hardop denkend en lezend door te nemen.

Het bleek dat kamerleden vooral informatie selecteren die hun eigen standpunt ondersteunt. 'Zo leest een PvdA'er in een nota over huursubsidie vooral de passages over de consequenties voor zwakkere groepen in de samenleving. Een VVD'er leest met name de passages waarin iets gezegd wordt over de rol van de overheid', aldus Neutelings, werkzaam aan de Technische Universiteit in Delft.

Een kamerlid krijgt 80 duizend pagina's per jaar te verwerken, een stapel papier van acht meter hoog. 'Veel daarvan verdwijnt ongelezen in het ronde archief', zegt Neutelings. 'De rest wordt zeer selectief gelezen. Kamerleden zijn uitstekend in staat om met die informatie-overload om te gaan. Op dat punt zijn het echte professionals.'

De promovendus onderzocht ook welke eisen kamerleden aan een nota stellen. Een goede samenvatting was de belangrijkste eis. Uiteraard werd ook helder taalgebruik op prijs gesteld.

Volgens ander taalkundig onderzoek schrijven veel ambtenaren expres wollig om pijnlijke keuzen te verbloemen. Ze schrijven het 'amoveren van woningen', waar ze de sloop van huizen bedoelen. 'Kamerleden prikken daar doorheen. Dergelijke trucs werken zelfs averechts. Vaak krijgen politici daardoor het idee dat de ambtenaar of de minister iets verborgen wil houden,' zegt Neutelings.

Gemeenteraadsleden lezen 32 procent van de nota's die ze ontvangen. Neutelings: 'Ze krijgen veel minder nota's dan kamerleden. Bovendien hebben ze veel bredere portefeuilles, waardoor ze minder ingewerkt zijn in een onderwerp.'