Kabinet geeft 50 miljoen aan Afrika om migratie te stoppen

Ploumen erkent desgevraagd dat met 50 miljoen euro het probleem niet is opgelost, maar zij ziet het vooral als een politiek signaal aan haar Europese collega's met wie zij vandaag overlegt in de Europese Raad voor Ontwikkelingssamenwerking. Daar zal zij oproepen tot meer investeringen in de Noord-Afrikaanse economie en meteen haar eigen eerste bod op tafel leggen. 'Wij zijn hier goed in', aldus Ploumen. 'Omdat wij als eerste en een van de weinige landen ontwikkelingshulp en handel hebben gekoppeld. De Europese plannen zijn tot nu toe te weinig concreet. Je bent er niet als je alleen maar de bootjes onklaar maakt.'

Zij verwijst naar de plannen die nu in Brussel worden uitgewerkt om militair in te grijpen: de EU wil de boten opsporen en vernietigen waarmee mensensmokkelaars migranten naar Europa laten oversteken. In een ingezonden stuk in de Volkskrant benadrukt Ploumen vandaag dat het daarbij niet kan blijven als de EU serieus zoekt naar een structurele oplossing van de almaar groeiende asielinstroom.

Geen paradijs

'Wie zijn leven riskeert om naar Europa te komen, is niet alleen wanhopig; die heeft ook lef en ambitie', schrijft Ploumen. 'We moeten nu zorgen dat zo iemand zijn lef en ambitie inzet om een bestaan op te bouwen in eigen land. Want het paradijs dat hij zoekt, bestaat niet. Wie niet onderweg verdrinkt, eindigt te vaak als illegaal, sjokkend langs de stranden van Spanje of Italië om zonnebrillen te verkopen die niemand wil hebben.'

'Perspectief, daar gaat het om', schrijft Ploumen. 'We moeten nu alles uit de kast halen om te voorkomen dat jonge Afrikanen morgen in Libië op een gammel bootje stappen.' De bewindsvrouw speelt de 50 miljoen euro vrij binnen haar Dutch Good Growth Fund, het investeringsfonds dat ontwikkelingshulp nadrukkelijk koppelt aan handel. Het kabinet heeft daar in 2012 750 miljoen euro in gestort, nadat het voor 1 miljard had bezuinigd op ontwikkelingshulp. Het is Ploumens paradepaard, maar het fonds is niet onomstreden. Diverse traditionele ontwikkelingsorganisaties zijn sceptisch omdat ook het Nederlandse bedrijfsleven kan profiteren van dit geld, terwijl het voor de allerarmsten hoogstens indirect wat oplevert.

Kansen in de regio

Ook de miljoenen die nu vrijkomen worden gebruikt voor investeringen en steun aan lokale ondernemers en aan Nederlandse bedrijven die kansen zien in die regio. 'Nederlandse bedrijven die mooie investeringsplannen hebben voor de regio maar tegen obstakels oplopen, gaan we helpen de stap toch te zetten. Mkb'ers en ondernemers in spe in landen als Ghana, Senegal en Tunesië gaan we helpen hun plannen te realiseren. Met advies, praktische hulp en financieringsmogelijkheden. Daarnaast gaan we samenwerken met maatschappelijke organisaties en sociale ondernemers die al actief zijn in de regio en weten wat werkt. Zo bereiken we ook de meest kwetsbare groepen.'

Het kabinet moet in juni beslissen of en hoe het verder wil bijdragen aan Europese maatregelen tegen de asielinstroom. Dat gaat om te beginnen om deelname aan militaire acties in Libische wateren en op Libisch grondgebied. Gewapende confrontaties met smokkelaars en met zwaarbewapende terreurorganisaties als IS zijn daarbij niet uitgesloten.

Het tweede heikele punt is de automatische spreiding van erkende asielzoekers over de EU-landen. De Europese Commissie wil dat Nederland zich vastlegt op een quotum van 4,35 procent van de mensen. Ook daar moet het kabinet nog een standpunt over innemen. Regeringspartij VVD is bepaald niet enthousiast.