Justitie gaat Tata Steel vervolgen vanwege grafietregens

Het OM verdenkt de staalfabrikant van overtreding van de milieuvergunning, waarin staat dat het stof van het Hoogovens-terrein niet verder dan 2 meter verspreid mag worden. Een woordvoerder van het OM laat weten dat ‘het bedrijf zou hebben verzuimd de bron vochtig en schoon te houden ter voorkoming van de stofverspreiding’.

De beslissing om het bedrijf te gaan vervolgen is mede genomen vanwege de onrust die de grafietregens in de omgeving veroorzaakten. De milieuvergunning is er volgens het OM juist om de omgeving leefbaar te houden. ‘Dagvaarding lijkt passend, omdat openbare verantwoording belangrijk is gezien de bezorgdheid van mensen in de omgeving van het bedrijf.’

Tata Steel laat weten dat het geen formele dagvaarding heeft ontvangen en daarom niet kan reageren.

Tata Steel is de afgelopen twee jaar onder vuur komen te liggen. Keer op keer veroorzaakte het bedrijf grote overlast in de nabije omgeving en werden vergunningen overtreden. Nadat in 2018 uit onderzoek was gebleken dat in de grafietregens zeer zorgwekkende stoffen zaten, beloofde het bedrijf meteen om de boel aan te pakken en een hal te bouwen over de plek waar het restmateriaal verwerkt wordt. Bij dit proces ontstaan regelmatig stofexplosies. De hal werd in mei dit jaar in gebruik genomen.

Maar afgelopen zomer ontstond er opnieuw grote onrust in Wijk aan Zee nadat uit RIVM-onderzoek was gebleken dat desondanks de hoeveelheid kankerverwekkende stoffen in het dorp enorm waren toegenomen. Binnen een jaar was de concentratie vier keer zo hoog geworden. Ook werd er afgelopen zomer op de meetplekken veel meer lood vastgesteld dan een jaar eerder.

De dorpsraad van Wijk aan Zee, die zich al geruime tijd keert tegen de uitstoot van Tata Steel, reageert verheugd op de aanstaande vervolging van het staalbedrijf. ‘Het werd ook een keer tijd’, zegt Sauw Buwalda, namens de dorpsraad. ‘Van de politiek hoeven we het niet te hebben, als het er op aan komt. En de handhaving van de vergunning schiet telkens tekort. De Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied die de overtredingen van Tata namens de provincie Noord-Holland in de gaten moet houden, is stelselmatig onbemand. Dus zijn we blij dat het Openbaar Ministerie nu in actie komt.’

De Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied houdt namens de provincie Noord-Holland toezicht op Tata Steel. Deze toezichthouder heeft sinds 2018 geprobeerd Tata Steel en het bedrijf Harsco – dat op het Tata-terrein de restproducten van de staalfabrikant verwerkt waarbij de grafietregens ontstonden - met dwangsommen te dwingen zich aan de regels te houden. Beide bedrijven vochten elke dwangsom aan en benutten alle beroepsmogelijkheden na verloren rechtszaken. Onlangs is ook een last onder dwangsom opgelegd omdat de brandveiligheid bij Tata Steel niet op orde is.

Onlangs kwam Tata Steel ook nog in het nieuws nadat uit onderzoek van het Noordhollandsdagblad bleek dat het bedrijf de afgelopen acht jaar geen vennootschapbelasting in Nederland heeft betaald. In die periode werd in IJmuiden een winst van 1,7 miljard euro gemaakt. Maar die winst werd gebruikt om de rentelasten van Tata Steel India te betalen, over de leningen die het bedrijf in 2007 afsloot om het staalbedrijf in IJmuiden te kopen. Tata Steel bevestigde de gang van zaken en noemde het een gangbare fiscale praktijk.