Joustra: Rusland probeert rapport koste wat kost onderuit te halen
Rusland is bewust bezig het rapport over het neerstorten van rampvlucht MH17 onderuit te halen. Het land verspreidt zoveel mogelijk mist, uit angst voor de gevolgen die het rapport uiteindelijk zal hebben.
Dit zegt de voorzitter van de Onderzoeksraad Voor Veiligheid (OVV), Tjibbe Joustra, in een interview met de Volkskrant. 'Telkens komen de Russen met andere verhalen en andere sprekers. Ik heb de indruk dat ze het rapport proberen onderuit te halen en het maakt niet zoveel uit met welk argument', aldus Joustra.
Over het motief van Rusland zegt hij: 'Het enige dat ik kan bedenken is dat ze problemen zien rijzen voor het vervolgonderzoek.' Op de vraag of hij denkt dat Moskou vreest dat er een Russische verdachte uit het strafrechtelijk onderzoek zal komen rollen, antwoordt hij: 'Kennelijk.'
Joustra is pessimistisch over de kans dat de verantwoordelijken voor de vliegtuigaanslag ooit in een gevangenis zullen belanden. 'Dat lijkt me ingewikkeld worden. Verschillende landen staan niet te trappelen om überhaupt mensen uit te leveren.' Hij noemt Rusland als voorbeeld.
De OVV-voorzitter zegt er wel op te vertrouwen dat de verdachten ooit in het vizier komen. 'Hoe kwam die BUK-afvuurinstallatie daar, waar kwam die precies vandaan? Wie hebben daartoe opdracht gegeven? Ik verwacht dat het mogelijk is dat helder te maken.'
Heel veel vragen
Op 17 juli 2014 stortte een toestel van Malaysia Airlines neer boven oorlogsgebied in Oekraïne. Het ging om vlucht MH17, met aan boord 298 mensen, onder wie 196 Nederlanders. Lees aan de hand van reportages, interviews en nieuwsberichten van de Volkskrant over het ongeloof, de woede en het verdriet. Maar vooral: de vragen. Bekijk hier ons dossier met de beste en belangrijkste verhalen.
Interview Tjibbe Joustra
Tjibbe Joustra heeft de indruk dat de Russen het MH17-rapport proberen onderuit proberen te halen. ‘Ik kan geen touw vastknopen aan de kritiek van de Russen’.
Lees hier het interview.
Felle kritiek uit Moskou
Dinsdag presenteerde de voorzitter van de Onderzoeksraad na vijftien maanden speurwerk een bijna duizend pagina's tellend rapport over de oorzaak van de crash die in juli vorig jaar het leven kostte aan 298 burgers, onder wie 196 Nederlanders. Conclusie is dat het toestel uit de lucht is geschoten door een BUK-rakettype 9N314M van Russische makelij. En dat de raket is afgevuurd vanuit een gebied in Oost-Oekraïne dat destijds onder controle stond van pro-Russische rebellen.
Voor en na de publicatie van het rapport kwam er felle kritiek uit Moskou. Het onderzoeksrapport rammelt aan alle kanten en is 'tendentieus', zegt onder andere het hoofd van de Russische luchtvaartautoriteiten, Oleg Stortsjevoj. Volgens de Russen werd vlucht MH17 geraakt door het oude BUK-rakettype 9H314M, dat niet langer bij de Russische strijdkrachten in gebruik is, maar wel bij Oekraïeners. Bovendien is het projectiel volgens hen afgeschoten vanuit Oekraïens gecontroleerd gebeid. Tot slot klaagt Rusland dat de Onderzoeksraad tot het laatste moment geheim heeft gehouden dat er fragmenten van een BUK-raket zijn gevonden en is de fabrikant van de BUK-raket, Almaz-Antey, niet gehoord.
Joustra haalt de kritiek op detailniveau onderuit en verwerpt het verwijt dat Russen buiten het onderzoek zijn gehouden. Hij noemt het bewijs voor het type BUK-raket dat de Onderzoeksraad heeft geïdentificeerd 'onomstotelijk'. 'De Russen hebben in mei zelf gezegd dat er maar één type raketkop is waar de gevonden vlinderstrikvormige deeltjes inzitten en dat is het type 9N314M dat wij noemen. Die meneer Oleg Stortsjevoj zegt dan in de krant: die deeltjes zijn ons onthouden. Maar dat is helemaal niet geheim gehouden. Er zijn foto's rondgegaan. Met wist er absoluut van.'
Afschietlocatie
Volgens Joustra zijn er drie bijeenkomsten met Russische onderzoekers in Nederland geweest, waar zowel de Russische BUK-fabrikant als de baas van de luchtvaartautoriteit telkens bij waren. Over de afschietlocatie van de raket is Joustra ook stellig: dat was absoluut vanuit pro-Russisch rebellengebied. Volgens Joustra staat dat ook in het rapport. 'Als je de kaartjes goed bekijkt, dan dacht ik dat het helder was.' Hij noemt zijn constatering 'feitelijk' en geen verspreking.
Joustra vindt de kritiek van de Russen tot nu toe allerminst stevig. 'Ik kan er geen touw aan vastknopen, als ik heel eerlijk ben. Ze zijn deze week geloof ik al twee of drie keer gewisseld van standpunt of het nou wel of niet een BUK was. Dan zie ik die meneer weer, dan weer een ander. En iedereen beweert iets anders.'
