nieuws
Jongeren zijn minder vaak gelukkig, ouderen juist gelukkiger
De afgelopen jaren nam het levensgeluk onder alle Nederlandse volwassenen wat af, waarschijnlijk als gevolg van de coronacrisis. Maar onder 18- tot 25-jarigen daalde de levensvreugde het hardst. Binnen deze leeftijdsgroep is bovendien al langer sprake van een daling.
Dat blijkt uit nieuwe cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Veruit de meeste jongvolwassenen (81 procent) voelen zich naar eigen zeggen nog altijd gelukkig, maar in 1997 gold dat nog voor 91 procent. Destijds was dit zelfs de gelukkigste leeftijdsgroep, nu zijn deze jongeren het minst gelukkig.
Een ‘zorgwekkende ontwikkeling’, zegt CBS-woordvoerder Frank Notten. ‘Normaal zie je wel wat fluctuaties in het ervaren geluk, maar deze daling onder jongeren zet nu al een paar jaar door. De afgelopen jaren ging het snel.’ Dat had waarschijnlijk te maken met de coronacrisis, waar veel Nederlanders last van hadden.
De CBS-cijfers maken deel uit van een langlopend onderzoek. Daarbij worden bijna 1.900 Nederlanders elk kwartaal gevraagd om aan te geven hoe gelukkig en tevreden ze zijn. ‘Tijdens de lockdowns zagen we het geluk en de tevredenheid van Nederlanders dalen, daarna klom het weer.’
85 procent volwassenen is tevreden
Zo was 80 procent van de volwassenen begin vorig jaar tevreden, in het tweede kwartaal was dat al 83 procent en in het derde 85 procent. Notten: ‘Dat geeft hoop dat de cijfers de komende tijd nog aantrekken.’ Het verschil tussen tevredenheid en geluk is trouwens klein. ‘Geluk is meer het gevoel, tevredenheid de rationele afweging’, aldus Notten. Deelnemers aan de enquête wordt gevraagd in welke mate ze zichzelf ‘een gelukkig mens’ vinden en in welke mate ze tevreden zijn ‘met het leven dat ze nu leiden’.
Dat de coronacrisis de mentale gezondheid van jongeren harder trof is al vaker gesignaleerd. Juist omdat jongvolwassenen in een identiteitsvormende fase zitten waarin sociale contacten van groot belang zijn, hadden zij bovengemiddeld veel last van maatregelen zoals de avondklok en online colleges, luidt de meest gehoorde verklaring.
Maar ook voor die tijd was in deze groep al een dalende lijn te zien. Hoe dat komt is gissen, zegt Notten. Het CBS vraagt deelnemers aan de enquête niet waarom ze zich al dan niet gelukkig voelen. Drie jaar geleden, in een rapport uit 2019, werd al vastgesteld dat jongeren minder vaak gelukkig waren. Dat zou mogelijk komen door ‘toegenomen werk- en prestatiedruk onder jongeren’ opperde het CBS destijds.
Basisbeurs
Ook dat is een veelgehoorde verklaring. In 2015 werd de basisbeurs afgeschaft en moesten studerende jongeren gaan lenen om hun studie te bekostigen. In dezelfde periode werd de druk om snel af te studeren opgevoerd. Dit kabinet wil die prestatiedruk aanpakken, onder andere door de basisbeurs vanaf 2023 weer in te voeren.
Terwijl jongeren minder vaak gelukkig zijn, neemt het aantal gelukkige 55-plussers de laatste jaren juist toe. Dat heeft volgens het CBS mogelijk te maken met het feit dat ouderen vaak gezonder zijn, maar ook met de hogere arbeidsparticipatie van (met name) vrouwen tussen de 55 en 75 en de bijbehorende hogere inkomens en pensioenen.
Nederlands doen het wereldwijd overigens nog altijd goed als het gaat om levensgeluk. Onlangs scoorde Nederland nog de vijfde plek op de wereldranglijst van gelukkigste landen, opgesteld door de Verenigde Naties.