'Jihadi's grootste gevaar voor onze veiligheid'

Het kabinet onderschat het gevaar van ISIS. 'Teruggekeerde jihadi's zijn tijdbommen.'

VAN ONZE VERSLAGGEEFSTER NATALIE RIGHTON

Nederlanders die samen met islamitische strijders van ISIS in Irak en Syrië vechten, vormen het grootste gevaar voor de nationale veiligheid. Daarom moet alleen al het voornemen om als jihadist af te reizen naar Irak of Syrië en daar deel te nemen aan de gewapende strijd strafbaar worden.

Dit zegt CDA-leider Sybrand van Haersma Buma tegen de Volkskrant. Hij wil er 50 miljoen euro bij voor inlichtingendiensten AIVD en MIVD om potentiële jihadgangers en terugkeerders op te sporen en in de gaten te houden. Volgens de laatste afspraken tussen het kabinet en de bevriende oppositiepartijen D66, ChristenUnie en SGP worden die diensten tot 2018 juist gekort met 34 miljoen euro.

'We moeten erkennen dat de dreiging van ISIS voor de samenleving veel groter is dan de dreiging die ooit uitging van de Taliban en Al Qaida in Afghanistan. Geradicaliseerde Nederlandse jongeren vechten mee met ISIS en komen vervolgens met oorlogservaring terug naar Nederland. Het zijn tijdbommen', zegt Buma.

Volgens de CDA'er vormen potentiële of teruggekeerde ISIS-strijders de 'allergrootste bedreiging voor de nationale veiligheid'. Hij sluit zich hierbij aan bij de Britse premier Cameron die woensdag hetzelfde zei over zijn eigen land.

Alle grote politieke partijen in Den Haag worstelen met de snelle opkomst van de terreurbeweging ISIS. Het was vooral de PVV die zich roerde met concrete voorstellen. Woensdag lanceerde PVV-leider Geert Wilders een 10-puntenplan waarin staat dat deelname aan de gewapende islamitische strijd strafbaar moet zijn. Buma gaat een stap verder en vindt dat alleen al het 'voorbereiden van een jihadreis' reden is voor strafvervolging.

Dat is nu deels al zo: vorig jaar zijn voor het eerst zijn twee mannen veroordeeld die naar Syrië wilden wegens het 'voorbereiden van het medeplegen van moord'. Buma pleit voor een aanscherping van het strafrecht zodat ook 'het voornemen om zich aan te sluiten bij een terroristische organisatie of het deelnemen aan de gewapende strijd' strafbaar wordt.

Enkele honderden strijders zijn teruggekeerd uit Irak en Syrië naar hun oorspronkelijke woonplaats in Europa. In Nederland wonen zo'n dertig van hen. Het kabinet is 'naïef' en onderschat het veiligheidsprobleem, vindt Buma. 'As we speak, is men aan het onderhandelen over een Randstadprovincie en de leefgebieden van de grote grazers. De prioriteit van het kabinet ligt verkeerd. We hebben een veel groter veiligheidsprobleem dan een grote grazers-probleem.'

Het kabinet zit niet stil op het dossier. VVD-staatssecretaris Fred Teeven van Veiligheid en Justitie is met wetgeving bezig die het mogelijk maakt om de nationaliteit af te pakken van jihadstrijders van wie bewezen is dat ze hebben deelgenomen aan criminele activiteiten. Strafrechtelijke vervolging behoort dan ook tot de mogelijkheden.

Tweede Kamerleden van VVD en PvdA willen het voorbereiden van een jihadreis niet per se strafbaar stellen. 'We willen geen Guantánamo Bay in Nederland. Je moet juridische beginselen in rechtstaat respecteren', zegt PvdA-Kamerlid Jeroen Recourt. Beide partijen wijzen erop dat de bezuinigingen op de inlichtingendiensten al zijn gehalveerd in het herfstakkoord.

undefined

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden