Jazzpianist Dave Brubeck overleden

Brubeck en zijn kwartet zijn wereldberoemd geworden met het nummer Take Five, geschreven door saxofonist en Brubecks muzikale partner Paul Desmond. Brubeck stond erom bekend dat hij de destijds geldende conventies van de jazzmuziek oprekte. Hij experimenteerde er onder meer op los met 'vreemde' maatsoorten.

Take Five uit 1959, op basis van een vijfkwarts ritme van Morello, was daar een goed voorbeeld van. Het verscheen op het baanbrekende album Time Out, dat ook klassiekers opleverde als het nummer Blue Rondo à la Turk.

Brubeck schreef onder meer ook balletten, oratoria en symfonische werken, waarbij hij net als zijn illustere voorganger George Gershwin jazz vermengt met klassieke muziek. Hij werkte samen met grootheden als Louis Armstrong en Gerry Mulligan.

Brubeck zou donderdag 92 zijn geworden, hij overleed aan hartfalen. Brubeck was tot hoge leeftijd actief. Hij stond nog geregeld op het podium met zijn vier eveneens musicerende zoons, Darius, Chris, Dan en Matthew.

Dave Brubeck maakte jazz voor een breed publiek
Dave Brubeck behoorde decennialang tot 's werelds grootste jazzartiesten. Hij was in de jaren '50 een van de grondleggers van de cool jazz, de stroming waartoe ook Gerry Mulligan, Miles Davis en Chet Baker behoorden. Met zijn Dave Brubeck Quartet, bekend van het nummer Take Five, interesseerde hij een breed publiek voor de jazzmuziek.

Op zijn 18e begon Brubeck aan een opleiding tot dierenarts in Stockton, maar al binnen een jaar gaf hij die op. Op aanraden van zijn studieadviseur ging Brubeck toch een conservatoriumopleiding volgen. Die doorliep hij met gemak, hoewel hij bij zijn afstuderen nog altijd geen noot kon lezen.

Toen Brubeck in 1942 afstudeerde, moest hij het leger in. Hij werd naar Europa gestuurd, aanvankelijk als infanterist. Al snel bleek echter dat de pacifistisch ingestelde Brubeck van grotere waarde was als leider van een militair orkest.

Na de Tweede Wereldoorlog studeerde Brubeck compositie bij de Franse componist Darius Milhaud. Die bracht hem het klassieke klankidioom bij, maar moedigde hem ook aan jazzmuziek te blijven maken.

In 1951 richtte Brubeck het kwartet op waarmee hij wereldberoemd zou worden. Twee jaar later kwam het eerste album Jazz at Oberlin uit. Het was slechts een bescheiden succesje, maar leverde wel een platencontract op bij Columbia. Van de eerste plaat die uitkwam op dat label, Jazz Goes to College (1954), werden 100.000 exemplaren verkocht.

Doorbraak
Het was de definitieve doorbraak van het Dave Brubeck Quartet. Als eerste jazzmusicus sierde Brubeck in datzelfde jaar de omslag van Time. Het gerenommeerde tijdschrift noemde hem 'de opwindendste nieuwe jazzartiest die momenteel actief is' en de muziek van zijn kwartet 'de vreemdste en mooiste muziek die gespeeld is sinds de jazz werd geboren'.

In 1959 volgde het grootste succes van het kwartet, inmiddels met Joe Morello als drummer en Eugene Wright als bassist. Het album Time Out bezorgde Brubeck definitief een plaats onder de groten van de jazz. Vooral het aanstekelijke Take Five, geschreven door saxofonist Paul Desmond, werd wereldberoemd.

Ook na het uiteenvallen van zijn kwartet in 1967 bleef Brubeck in de schijnwerpers staan. Hij ontving prijzen en eredoctoraten en trad op tijdens het bezoek van paus Johannes Paulus II aan San Francisco in 1987 en bij de top in 1988 tussen president Ronald Reagan en Sovjetleider Michail Gorbatsjov in Moskou. Brubeck speelde ook twee keer in het Witte Huis.

Brubeck bleef tot op hoge leeftijd actief als pianist en componist. Hij trad in 2004 als 83-jarige nog op tijdens North Sea Jazz in Den Haag.